«اعدامهای مرتبط با مواد مخدر را همین حالا متوقف کنید»
۱۳۹۶ تیر ۲۹, پنجشنبهروز پنجشنبه (۲۰ ژوئیه / ۲۹ تیر) سارا لی ویتسون، مدیر بخش خاورمیانه سازمان دیدهبان حقوق بشر یادآور شد که شماری از مجرمان موادمخدری تحت قانونی به اعدام محکوم شدهاند که قرار است در مجلس اصلاح شود و پس از تصویب، برای همین افراد حکم اعدام در نظر نگیرد.
خانم ویتسون گفت: «این اوج ظلم است که امروز فردی به خاطر جرمی اعدام شود که بعد از اصلاح قانون، مجازاتش سی سال زندان خواهد بود».
نماینده دیدهبان حقوق بشر از نمایندگان مجلس ایران خواست، در برابر فشار برای محدود کردن اصلاح قانون مواد مخدر مقاومت کنند و «طرحی که از حق زندگی محافظت میکند» را به پیش ببرند. او ابراز امیدواری کرد که «این نخستین گام برای رسیدگی به شیوع اعدام در ایران» و در نهایت حذف مجازات اعدام در این کشور باشد.
روز ۲۵ تیر (۱۶ ژوئیه) مجلس شورای اسلامی کلیات طرح الحاق یک ماده به قانون مبارزه با مواد مخدر را تصویب کرد. بر اساس این مصوبه مجلس، مجازات اعدام برای تولید، توزیع، حمل، نگهداری و وارد کردن ۱۰۰ کیلوگرم موادمخدر سنتی و ۲ کیلوگرم موادمخدر صنعتی اعمال میشود.
بیشتر بخوانید: تصویب کلیات طرح تخفیف مجازات اعدام قاچاقچیان مواد مخدر در مجلس
علاوه بر این، در مواردی که مباشر جرم و یا حداقل یکی از شرکای او، حین ارتکاب جرم سلاح کشیده به قصد مقابله با مأموران دولتی سلاح گرم به همراه داشته باشند، و همچنین افرادی که به عنوان سردسته یا پشتیبان مالی یا سرمایهگذار در زمینه مواد مخدار شناسایی شوند، یا قاچاقچیانی که از افراد زیر ۱۸ سال یا محجورین برای ارتکاب جرم استفاده کرده باشند، به اعدام محکوم میشوند.
تاکنون به همراه داشتن حتی ۳۰ گرم مواد مخدر صنعتی میتوانست مجازات اعدام داشته باشد. بر اساس این قانون قاضی میتوانست برای قاچاق، همراه داشتن یا فروش بیش از ۵ کیلوگرم تریاک، تکرار جرایمی با مقادیر کمتر، یا تولید بیش از ۵۰ گرم مواد مخدر صنعتی نیز مجازات مرگ تعیین کند.
به گزارش سازمان عفو بینالملل در سال گذشته میلادی (۲۰۱۶) حدود ۵۷۰ نفر در ایران اعدام شدهاند. اکثر این افراد مجرمان مواد مخدر بودهاند.
حسن نوروزی، سخنگوی کمیسیون قضایی مجلس، در دسامبر ۲۰۱۶ گفته بود، پنج هزار نفر بابت جرایم مرتبط با مواد مخدر در صف اجرای حکم اعدام قرار دارند. به گفته او، سن اکثر آنها بین ۲۰ تا ۳۰ سال است.
بیشتر بخوانید: سال گذشته اعدامها کمتر، اما صدور حکم اعدام بیشتر شد
در سالهای اخیر سازمانهای بینالمللی مدافع حقوق بشر پیوسته اعدامهای گسترده در مورد مجرمان و متخلفان مواد مخدری در ایران را مورد انتقاد قرار دادهاند.
برخوردهای ناهمگون
دیدهبان حقوق بشر در گزارشی که روز پنجشنبه ۲۹ تیر (۲۰ ژوئیه) منتشر کرد، به نقل از دادههای پایگاه سازمان حقوق بشر ایران در نروژ که اعدامهای ایران را ثبت میکند، نوشته است که از آغاز ماه رمضان در زندانهای قزلحصار و مرکزی کرج حکم اعدام اجرا نشده، اما در زندانهای آذربایجان غربی، اصفهان، خراسان رضوی، سیستان و بلوچستان و کردستان چند محکوم مرتبط با مواد مخدر اعدام شدهاند.
بر اساس گزارش این گروه، از پنجم ژوئیه تاکنون حکم اعدام دستکم ۳۹ نفر اجرا شده است.
دیدهبان حقوق بشر همچنین نوشته است که به کرات مواردی از شکنجه، نقض دادرسی عادلانه و دیگر حقوق زندانیان مرتبط با مواد مخدر را مستند کرده است.