گزارش عفو بین‌الملل درباره ایران؛ ادامه اعدام، شکنجه و تبعیض
۱۳۹۵ اسفند ۴, چهارشنبه
در گزارش سالانه عفو بین‌الملل که مربوط به سال ۲۰۱۶ است، دولت جمهوری اسلامی متهم به "نقض گسترده آزادی بیان، آزادی اجتماعات، تجمعات مسالمت‌آمیز و نیز اعتقادات مذهبی" شده است. بر اساس این گزارش استفاده از شکنجه و دیگر روش‌های غیرانسانی همچنان ابزار دولت ایران برای مقابله با مخالفان است.
در این گزارش نسبت به ادامه حصر خانگی میرحسین موسوی، مهدی کروبی و زهرا رهنورد ابراز نگرانی شده و تصریح شده که این سه تن از دسترسی به مراقبت‌های پزشکی محروم هستند.
اقلیت‌های دینی و قومی، اقلیت‌های جنسیتی و زنان در ایران همچنان با تبعیض و آزار و اذیت روبرو هستند. صدور و اجرای گسترده حکم اعدام که در مواردی هم در ملأعام صورت می‌گیرد از دیگر موارد نقض حقوق بشر در ایران است.
بر اساس گزارش عفو بین‌الملل در سال ۲۰۱۶ حداقل دو نوجوان در ایران اعدام شده‌اند.
این سازمان همچنین به عدم صدور اجازه دیدار از ایران برای گزارشگر ویژه حقوق بشر سازمان ملل اعتراض کرده است.
۷۸ زندانی منتظر اعدام و صدور یک مورد حکم سنگسار
براساس گزارش سالانه عفو بین‌الملل، صدور و اجرای حکم اعدام در ایران همچنان با شدت ادامه دارد. در حال حاضر ۷۸ زندانی منتظر اجرای احکام اعدام هستند. ۱۵ تن از آنان در زمان ارتکاب جرم کمتر از ۱۸ سال داشته‌اند. در سال ۲۰۱۶ حداقل دو نوجوان به همین صورت اعدام شده‌اند ولی عفو بین‌الملل تاکید کرده که تعداد واقعی اعدام‌شدگان زیر ۱۸ سال بیشتر از این تعداد است.
علیرغم دستور ریاست قبلی قوه قضائیه هاشمی شاهرودی مبنی بر توقف صدور حکم سنگسار، در سال گذشته حداقل در یک پرونده این حکم صادر شده است. فریبا خالقی به اتهام داشتن رابطه جنسی با مردی غیر از همسرش به سنگسار محکوم شده است.
بیشتر بخوانید: نقض حکم اعدام ۶ نوجوان زیر ۱۸ سال در ایران
صدور و اجرای حکم شلاق و قطع دست
سازمان عفو بین‌الملل با برشمردن چندین مورد صدور و اجرای حکم شلاق در ایران نسبت به این مجازات‌های غیرانسانی اعتراض کرده است.
از جمله این موارد حکم ۴۵۹ ضربه شلاق برای محمدرضا فتحی روزنامه‌نگار و وبلاگ‌نویس به اتهام "نشر اکاذیب و تشویش اذهان عمومی" از طریق نوشتن مقاله است.
به گزارش رسانه‌های ایران محمدرضا فتحی با شکایت سه تن از مدیران محلی شهرستان ساوه به تحمل شش فقره ۷۴ تایی ضربات شلاق و مجموعا ۴۴۴ ضربه محکوم شده است.
در آذربایجان غربی نیز ۱۷ تن از کارگران معدن آق‌دره به جرم شرکت در یک تجمع اعتراضی به ۳۰ تا ۱۰۰ ضربه شلاق محکوم شدند.
علاوه بر شلاق، حکم قطع انگشتان دست و کور کردن چشم نیز در تهران و مشهد صادر شده است. تمام این موارد با ذکر تاریخ و شهر محل صدور این احکام در گزارش عفو بین‌الملل مستند شده است.
دادگاه‌های ناعادلانه و زندانیان دوتابعیتی
عفو بین‌الملل در گزارش خود از مستقل نبودن دادگاه‌های ایران ابراز نگرانی کرده و وجود دادگاه‌های خاص مثل دادگاه انقلاب و دادگاه ویژه روحانیت را عاملی برای نقض حقوق اولیه متهمان دانسته است.
در این گزارش همچنین به زندانیان دوتابعیتی در ایران اشاره شده که بیشتر آنها امکان تماس با خانواده، وکیل و کنسولگری‌های کشور محل اقامتشان را ندارند.
این زندانیان اکثرا به اتهام "ارتباط با دولت متخاصم" و برای آنچه نیروهای امنیتی و نظامی ایران از آن با نام "پروژه نفوذ" و "براندازی نرم" نام برده‌اند دستگیر و محاکمه شده‌اند.
در حال حاضر نازنین زاغری، سیامک و باقر نمازی و احمدرضا جلالی از جمله زندانیان دوتابعیتی در ایران هستند.
بیشتر بخوانید: "قاضی صلواتی شفاها به احمدرضا جلالی گفته حکمش اعدام است"
تبعیض علیه اقلیت‌های دینی و قومی
اقلیت‌های دینی مانند بهاییان، صوفی‌ها، اهل حق، مسلمانان سنی و نوکیشان مسیحی در ایران تحت تبعیض قانونی و نیز عملی قرار دارند. اعضای این گروه‌ها اجازه کار و استخدام نداشته و نمی‌توانند آیین‌های مذهبی خود را اجرا کنند.
در این میان به موضوع شکنجه ۲۴ بهایی در اداره اطلاعات استان گلستان اشاره و عنوان شده که این موضوع مورد تحقیق و پیگیری قرار نگرفته است.
۱۲ تن از ۲۴ رهبر بهایی که از سال ۱۳۹۱ در زندان هستند از ماموران وزارت اطلاعات استان گلستان به دلیل آزار و شکنجه روحی و جسمی در زمان بازداشت شکایت کرده‌اند. به این شکایت تا کنون رسیدگی نشده است.
بیشتر بخوانید: پنج سال زندان برای یک بهایی به دلیل تشکیل کلاس هنری
عفو بین‌الملل همچنین به تبعیض سیستماتیک و قانونی علیه کردها، بلوچ‌ها، عرب‌های اهواز، ترک‌های آذربایجان و ترکمن‌ها اشاره کرده از جمله اینکه این اقلیت‌ها با محدودیت‌های استخدامی و نیز کار در مناصب سیاسی و اقتصادی روبرو هستند.
همچنین به گزارش نشریه "طرح نو" در تابستان گذشته دهها تن از ترک‌های آذربایجان به دلیل شرکت در تظاهرات‌های مسالمت‌آمیز در چند شهر آذربایجان بازداشت شده‌اند. پلیس همچنین اقدام به کتک زدن تظاهرکنندگان کرده است.
سانسور و توقیف کانال‌های ارتباطی و ممنوعیت موسیقی
سانسور رسانه‌های صوتی و تصویری و جمع‌آوری آنتن‌های ماهواره به علاوه توقیف روزنامه‌ها از جمله روزنامه بهار و قانون و مجله زنان امروز از جمله دلایل نقض آزادی مطبوعات در ایران عنوان شده است. این رسانه‌ها رفع شده و هم‌اکنون در حال فعالیت هستند.
بر اساس این گزارش در فوریه سال ۲۰۱۶ دادگاهی در ایران دستور فیلتر کردن اپلیکیشن‌های واتس‌اپ، لاین و تانگو را صادر کرده است. این دستور پیشتر برای فیس‌بوک و توئیتر نیز صادر شده بود.
بخش مقابله با جرائم رایانه‌ای سپاه پاسداران ایران همچنین صدها کانال تلگرام و اینستاگرام را بلاک کرده و برخی از گردانندگان آنها را بازداشت کرده است.
بیشتر بخوانید: "برنامه سنگین" وزارت اطلاعات ایران برای فضای مجازی
در مجموع بیش از ۴۵۰ گروه و کانال در تلگرام، واتس‌اپ و اینستاگرام و همچنین صدها طراح مد و لباس که از طریق این اپلیکیشن‌ها فعالیت می‌کردند به اتهام "تهدید امنیت اخلاقی" مورد حمله ارتش سایبری سپاه قرار گرفته‌اند.
استفاده از شکنجه و آزار و اذیت فیزیکی از سوی پلیس ایران نیز از سوی عفو بین‌الملل گزارش شده است. در این گزارش به مورد نادر دستان‌پور اشاره شده که در تابستان گذشته از سوی کلانتری نارمک دستگیر می‌شود و در اثر ضرب و جرح هنگام دستگیری در بازداشتگاه جانش را از دست می‌دهد.
لغو کنسرت‌های موسیقی که در مواردی با اجازه وزارت فرهنگ و ارشاد صورت می‌گیرد و نیز حمله به جشن‌‌های مختلط از جمله موارد دیگری هستند که در گزارش عفو بین‌الملل به آنها اشاره شده است. در برخی از این مهمانی‌ها صدها نفر به طور گروهی بازداشت شده‌اند.