060611 Saisonarbeiter

1 Mayıs 2011 tarihinden bu yana Polonyalılar, Macarlar ve Çekler, Alman istihdam piyasasında serbest dolaşım hakkında sahip oldukları için istedikleri her alanda çalışabiliyorlar. Dolayısıyla tarım sektöründe çalışmak artık çok fazla ilgilerini çekmiyor. Ancak Rumenler ve Bulgarlar aynı haklara sahip değiller ve bu yıl sezonluk işçilerin çoğu Romanya’dan geliyor. Örneğin eşi ve beş çocuğuyla birlikte altı aylığına Bonn yakınlarında yaşayan Ioan Iacobin de onlardan biri.

11 çocuk babası Rumen Ioan Iacobin, bir yandan serada çalışırken, bir yandan da hedeflerini anlatıyor ve "Çocuklarım için bir şeyler yapmayı, onlara maddi açıdan yardımcı olmayı diliyorum. Bu nedenle buradayım. Çünkü çok fazla çocuğum var ve onların hayatta bir şeyler kurabilmelerine yardım etmek istiyorum" diyor.

Ailesiyle birlikte gelebiliyor

Oldukça ağır olan bu iş onun için hiç de yeni değil. 52 yaşındaki Iacobin, daha önce, her defasında birer ay olmak üzere pek çok Alman şantiyesinde yardımcı işçi olarak ölesiye çalışmış. Ancak eskiden fabrika işçisi olan Iacobin, şimdi Bonn yakınlarındaki Bornheim'da organik ürünler yetiştiren çiftlik sahibi Leonhard Palm’ın yanında altı ay boyunca çalışma iznine sahip: "Ailemle birlikte buradayım. Yani kendimi yalnız hissetmiyorum. Birlikte burada olduğumuz için mutluyum. Tekrar Romanya’ya geri döndüğümüz zaman da birlikte gidiyoruz.“

Gerçi Iacobin’in tüm ailesi Bornheim’da kalmıyor. Ancak her zorlu iş günü sonrası eşi ve sekiz aylık bebekleri onu evde karşılıyor. Dört yetişkin çocuğu da babalarıyla birlikte çiftlik sahibi Palm’ın tarlalarında çalışıyor, çilek ve kuşkonmaz topluyor.

Geçen yıl, Alman tarım sektöründe çalışan sezonluk işçilerin üçte ikisini Polonyalılar oluşturuyordu. Ancak bu yıl saat başına 6,4 euroluk ücret, geçinmelerine yetecek düzeyde değil.

Polonyalılara talep büyük

Polonyalılar, daha iyi ücretli işlerde de talep ediliyor. Örneğin, Almanya’nın doğu eyaletlerinde, firmalar çaresizlik içinde Polonyalı stajyer arıyor. Rumenler ve Bulgarlar, 2007’den beri AB vatandaşı olsalar da Alman iş piyasasında Polonyalı ya da Macarlarla aynı haklara sahip olabilmek için en az 2013 yılına kadar beklemeleri gerekiyor. Alman ziraatçılar da Polonyalılardan Rumenlere döndü. Bu yıl 95 bin Rumen sezonluk işçi talebinde bulundular.

Leondard Palm da şimdi Rumenlerle birlikte çalışıyor. Ayrıca geçen yıl birlikte çalıştığı Polonyalı sezonluk işçileri de memnuniyetle hatırlıyor: “Bir keresinde yanımızda bir ilkokul öğretmeni kaldı. Çok keyifliydi. Çocuklarım okula yeni kayıt olmuştu ve aynı zamanda burada da onlar için özel bir ilkokul öğretmeni bulunuyordu. Onlara biraz İngilizce, sayı saymayı ve tabii bir iki Lehçe kelime öğretti.“

Ancak Polonyalı öğretmen Almanya’ya öğretmen olarak değil, kuşkonmaz toplamak için gelmişti. 1990’lı yıllarda çok sayıda Polonyalı akademisyen, ülkelerindeki maaş geçinmelerine yetmediği için Alman tarlalarında çalışıyordu. Ioan Iacobin de Almanya’da sezonluk işçi olarak Romanya’daki bir öğretmen ya da doktordan daha fazla kazanıyor. Tabii eline geçen para Almanya koşullarına göre çok düşük.

Fakat Iacobin, 2013 yılından itibaren bir Rumen olarak Almanya’daki diğer işlere de başvurabilecek ve burada istediği kadar çalışabilecek. O zaman Alman üretici için sezonluk Rumen ya da Bulgar işçi bulmak büyük bir olasılıkla daha zor olacak. Belki onların yerini de Ukraynalı ya da Moldovalı işçiler alır.

© Deutsche Welle Türkçe

Alexandra Scherle / Çeviri: Başak Sezen

Editör: Ahmet Günaltay