Doktor akını endişesi
28 Nisan 2011Almanya ve Avusturya’nın, istihdam piyasalarını olumsuz etkileyeceği korkusuyla 2004 yılında AB'ye katılan sekiz eski Doğu Bloku ülkelerine getirdiği kısıtlama ise 1 Mayıs'ta sona eriyor. Bulgaristan ve Romanya'nın ise iki yıl daha beklemesi gerekiyor. Dolayısıyla Polonya vatandaşları artık izne ihtiyaç duymadan Almanya ve Avusturya'da çalışabilecek. Peki çalışma özgürlüğü ile birlikte bir doktor göçü dalgası mı yaşanacak?
Polonya'nın AB'ye katılımını takip eden ilk üç yıl içinde 5 bin Polonyalı doktor ülkeyi terk etti. Tıp alanında çalışanlar için en cazip ülkeler İngiltere, İsveç ve İsviçre. Bu doktorların azımsanamayacak bir bölümü de Almanya ve Avusturya'ya geldi. Ancak bu iki ülke AB'ye katılan eski Doğu Bloku ülkelerinin vatandaşlarına yedi yıl boyunca ancak izin alarak çalışma imkânı sunuyordu. 1 Mayıs'ta Almanya ve Avusturya'nın uyguladığı bu kısıtlama tarihe karışıyor. Bulgaristan ve Romanya vatandaşları ise Almanya'da ek izne ihtiyaç duymadan çalışabilmek için iki yıl daha beklemek zorunda.
"Göç dalgası endişesi yersiz"
Almanya'daki Polonyalı Doktorlar Birliği'nin başkanı Bogdan Milek kısıtlamanın kalkmasıyla Almanya'ya Polonya'dan bir doktor göçü dalgası yaşanması endişesini yersiz buluyor. Milek "Değişen hiçbir şey olmayacak. Zaten Almanya'da hâlihazırda benim tahminime göre 5 binin üzerinde Polonyalı doktor var. Almanya'ya başta İkinci Dünya Savaşı sonrasında göçmenler ve mülteciler geldi... Sonra ise uzmanlar" açıklamasını yapıyor.
Milek'e göre, gerek işverenler gerekse çalışanlar için şimdiye kadar uygulanan kısıtlamayı aşmak zaten oldukça kolaydı.
Polonya Sağlık Bakanlığı da bir göç dalgası beklemiyor. Hatta Polonya'da ücretlerin artması nedeniyle birçok doktorun geri döneceğini tahmin ediyor. Bakanlık, küresel mali krizin yurtdışında çalışan doktorların çalışma şartlarını olumsuz etkilediğini kaydetti. Polonya Tabipler Odası da 2004 yılına oranla yurtdışında çalışmak için yapılan başvuruların on kat azaldığı bilgisini verdi.
Diplomaları sorunsuz bir şekilde tanınıyor
Bulgar ve Rumen doktorlar ise her ne kadar çalışma özgürlüğünden faydalanmak için iki yıl daha beklemek zorunda olsa da, AB'ye katılımın ardından bu iki ülkedeki doktorların diplomaları sorunsuz bir şekilde tanınmaya başladı. Bulgar Tabipler Odası geçtiğimiz yıl yaklaşık 500 doktorun ülkeden ayrıldığını ve bu rakamın giderek arttığını kaydetti. Tabipler Odası, 2011'in ilk çeyreğinde de 145 doktorun yurtdışında çalışmak için gereken belgeleri almak için başvuru yaptığını belirtiyor.
Bundaki en büyük etken Avrupa'nın batısında doktor maaşlarının Bulgaristan'dakinin on katı olması. Ancak doktorları Bulgaristan'dan ayrılmaya iten tek neden para değil. Doktorlar, Bulgaristan'daki altyapı ve teçhizat eksikliğinden de yakınıyor. Bulgaristan Tabipler Odası şu an için doktor sıkıntısından endişelenmiyor. Ancak uzun vadede yaklaşık 33 bin doktorun emekliye ayrılmasıyla sorunun acil bir hal alabileceği uyarısını yapıyor.
Romanya için tehlike çanları
Romanya'da ise tehlike çanları çalıyor. Romanya'nın 2007 yılında AB'ye katılmasının ardından 6 bin doktor, diş doktoru ve eczacı ülkeden ayrıldı. Üstelik Romanya, Avrupa çapında kişi başına düşen doktor oranında çok gerilerde. Avrupa Parlamentosu milletvekili Oana Antonescu, Romanya'da bin kişiye iki doktor düştüğünü, bu rakamın AB genelinde 3,3 olduğuna dikkat çekti.
Bükreş Tıp Fakültesi'nden Gheorghe Andrei, doktor göçüne neden olarak siyasi kararlarla ilgili yapılan hataları gösterdi. Andrei, "Romanya'da tıp sanki savaş alanıymış gibi. Yeni teknolojilere neredeyse hiç yatırım yapılmıyor. Süreç diğer ülkelere oranla çok daha yavaş. Genç bir doktordan Batılı ülkelerde veya ABD'de 21'inci yüzyıl teknolojisiyle çalışma imkânı varken, kariyerini Romanya için feda etmesini bekleyemezsiniz" şeklinde konuştu.
Doktorların çalışma koşulları düzeltilmedikçe, AB’nin yeni üyelerini uzun vadede doktor sıkıntısı bekliyor.
© Deutsche Welle Türkçe
Blagorodna Grigorova / Çeviri: Banu Ertek
Editör: Hülya Köylü