ABD'den Türkiye-Irak hattında diplomatik atak

ABD yönetimi, Türkiye ile Irak arasındaki anlaşmazlığın Musul'u terör milisi IŞİD'den kurtarmak için başlatılan operasyona zarar vermesini önlemek amacıyla diplomatik girişimlerde bulunuyor. Washington yönetimi Ankara ile Bağdat arasındaki söz düellosunun, etnik ve mezhebi grupların Musul'un merkezine girmemesi için varılan kırılgan mutabakatın bozulmasına yol açmasından endişe ediyor. Amerikan yönetiminin bir temsilcisi Fransız Haber Ajansı'na (afp) yaptığı açıklamada, ‘gerginliği arttıran sözlü ithamların rahatsız edici raddeye vardığını', söyledi.

ABD Savunma Bakanı Ashton Carter IŞİD ile mücadelenin ortaklarıyla görüşmek ve NATO Savunma Bakanları toplantısına katılmak üzere Türkiye, Birleşik Arap Emirlikleri, Fransa ve Belçika'yı ziyaret edecek. Cuma günü Ankara'ya gelmesi beklenen Carter'in Türk hükümet üyeleriyle yapacağı görüşmelerde Irak Hükümeti ile Türkiye arasındaki pürüzlerin giderilmesi ve Musul operasyonunun planlandığı gibi yürütülebilmesi için polemiklerden kaçınılmasını telkin etmesi bekleniyor. Carter ziyaret öncesi yaptığı açıklamada, "IŞİD'le mücadelede Türkiye ile güçlü bir ortaklığımız var"  dedi. 

ABD güçlü Şii ve Kürt gruplarının, nüfus çoğunluğunu Sünni Arapların oluşturduğu Musul'un eteklerine kadar ilerleyebilmesi için müttefikleri ikna etmişti. Uluslararası Af Örgütü militan Şiilerin Tikrit'in IŞİD'den geri alınması sırasında savuş suçu işlediklerini ve binlerce sivili öldürdüklerini duyurmuştu.

Türkiye ile Irak arasındaki zamansız gerginlik

Bağdat yönetimi Musul'da komutanın Irak ordusuna verilmesini talep ederken Türkiye Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan, Ankara ve müttefiklerinin yardımcı aktör durumuna düşürülemeyeceğini ve Türkiye'nin hem sahada, hem de masada olacağını duyurmuştu. Beşika'ya 700 dolayında asker sevk eden Türkiye anti İŞİD koalisyonuna katılan Sünni ve Türkmen gruplara yoğun destek sağlıyor. Irak Başbakanı Haydar el İbadi Türkiye'den askerlerini topraklarından çekmesini ve Irak'ın egemenliğine el sürmemesini talep etmişti.

Ajansa konuşan Amerikalı yetkili, Türkiye ile Irak arasındaki söz düellosunun Türk- Irak ve Türk- Şii çatışmaya dönüşmesinden ve Şii milis güçlerinin Musul'un merkezine sızmasından endişe ettiklerini söyledi. Başkan Barack Obama'nın mutlak önceliğinin IŞİD'in hezimete uğratılması olduğunu ifade eden yetkili operasyondan sonra bir sonraki radikal ve terörist neslin tohumlarının atılmasına meydan verilmemesi gerektiğini sözlerine ekledi.

Washington yönetimi Erdoğan ile el İbadi arasındaki anlaşmazlığın, pozisyonu zaten zayıf olan Irak Başbakanı'nın durumunu daha da sarsmasından çekiniyor. ABD'nin desteklediği ılımlı Şiiler, aralarında Irak'ın mezhep savaşlarına sürüklenmesinden sorumlu tutulan Nuri el Maliki'nin de bulunduğu şahinler tarafından zorlandığını belirten Amerikalı yetkili Fransız Haber Ajansı'na yaptığı açıklamada, "Ankara ile Bağdat arasındaki gerginlik arttıkça radikal Şii taban el İbadi'ye daha fazla baskı yapacak ve Irak Başbakanı zaaf gösterdiği takdirde onun yerini alıp daha milliyetçi görünmeye çalışacak olanlar çıkacaktır”, dedi.

© Deutsche Welle Türkçe

DW, afp/AG, BD