ادامه درگیریها در قرقیزستان
۱۳۸۹ خرداد ۲۲, شنبهدرگیریها در قرقیزستان میان قرقیزها و گروهی از طرفداران اقلیت ازبک در شهر اوش، دومین شهر بزرگ این کشور، روی داده و باعث شده حدود دو ماه پس از برکناری رییسجمهور پیشین، قرقیزستان بار دیگر شاهد ناآرامیهای خشونتآمیز شود. بنا بر گفتهی شاهدان، پنجشنبه شب، تعداد زیادی از جوانان، با سنگ و چوب و میلههای آهنی به مغازههای مرکز شهر اوش، زادگاه قربان بیک باقیاف حمله کرده و چندین خودرو را آتش زدند. به گفته مقامات رسمی تاکنون ۴۹ نفر کشته و بیش از ۶۵۰ نفر مجروح شدهاند.
رزا اوتانبایوا، رییس دولت انتقالی قرقیزستان نسبت به گسترش درگیریها هشدار داده و از همین رو وضعیت در این منطقه و مناطق همجوار را اضطراری اعلام کرده است. نیروهای ارتش و پلیس، ظهر روز جمعه (۱۱ ژوئن) وارد مناطق آشوبزده شدند، اما ظاهراَ نتوانستهاند اوضاع را آرام کنند. این درگیری در روز شنبه (۱۲ ژوئن) ابعاد گستردهتری به خود گرفته است.
رزا اوتانبایوا این درگیریها را مربوط به رأیگیری روز ۲۷ ژوئن دانسته و از آن به عنوان تلاشی خشونتآمیز برای مختل کردن این رأیگیری نام برده است. قانون اساسی جدید قرقیزستان روز ۲۷ ژوئن به رأی گذاشته خواهد شد.
ازبکها و ترس از خشونت خانوادههای قرقیز
به گفتهی شاهدان عینی، دود غلیظ ناشی از آتش زدن خودروها آسمان شهر اوش را فراگرفته و هلیکوپترهای ارتشی بر فراز این شهر در حال پروازند. ناظران سیاسی بر این باورند که دلیل اصلی درگیریهای اخیر متزلزل کردن هر چه بیشتر وضعیت بیثبات قرقیزستان است.
بسیاری از طرفداران قربان بیک باقیاف، رییسجمهور برکنار شدهی قیرقیزستان که هماینک در تبعید به سر میبرد، در شهر اوش زندگی میکنند. دولت انتقالی اعلام کرده است که حالت فوقالعاده تا روز ۲۰ ژوئن ادامه خواهد داشت و از ساعت هشت شب تا شش صبح تردد و رفت و آمد در سطح شهر ممنوع خواهد بود.
از ماه آوریل تا کنون، یعنی از زمان خلع باقیاف از قدرت، درگیریهای پراکندهای در این شهر روی داده است در حالیکه وضعیت در شمال قرقیزستان و شهر بیشکک، پایتخت این کشور، در مقایسه با جنوب آرام است.
درخواست کمک از روسیه
در پی ناآرامیهای تازهی قرقیزستان، دمیتری مدودیف، رییسجمهور روسیه، خواهان برقراری هر چه زودتر آرامش در قرقیزستان شد. وی که برای شرکت در نشست امنیتی سران سازمان همکاریهای شانگهای در ازبکستان به سر میبرد، اظهار امیدواری کرد که این درگیریهای داخلی سریعتر به پایان برسند. هوجین تائو، نخست وزیر چین نیز گفت: «چین و کشورهای همسایه همچنان به ارائهی پیشنهاد به قرقیزستان برای هر گونه کمک ممکنی ادامه میدهند.»
رزا اوتانبایوا، رئیس دولت انتقالی قرقیزستان، در روز شنبه (۱۲ ژوئن) در تلویزیون اعلام کرد، به علت افزایش ناآرامیها، «کنترل اوضاع» از دست نیروهای دولتی خارج شده است. بدین دلیل وی از مسکو خواسته است، با اعزام سربازان روسی به خشونت در جنوب قرقیزستان پایان دهد.
بان کی مون، دبیرکل سازمان ملل متحد، ضمن ابراز نگرانی از ادامه ناآرامیها در قرقیزستان از طرفهای درگیر خواست که به خشونت پایان دهند.
به گفتهی یکی از پزشکان بیمارستانی در شهر اوش، احتمال میرود که شمار کشتهشدگان افزایش یابد. این پزشک همچنین میگوید، ۹۰ درصد زخمیهایی که در حال حاضر در بیمارستان به سر میبرند، قرقیزی هستند، زیرا ازبکها از ترس مواجه شدن با خشونت خانوادگان قربانیان، زخمیهایشان را به بیمارستان نمیآورند.
SI/KG