تلاش عربستان برای جلوگیری از افزایش قیمت نفت
۱۳۸۷ خرداد ۲۷, دوشنبهبان کی مون، دبیرکل سازمان ملل، روز یکشنبه، ۱۵ ژوئن در مصاحبهای گفت که ملک عبدالله، پادشاه عربستان به او قول داده است همهی اقدامات لازم را انجام خواهد داد تا قیمت نفت که به طور غیرطبیعی افزایش یافته، کاهش یابد. عربستان سعودی به عنوان بزرگترین کشور تولیدکنندهی نفت خام همچنان دارای ظرفیتهای بلااستفادهای برای افزایش تولید این ماده حیاتی برای اقتصاد جهان است که به سرعت میتوانند مورد بهرهگیری قرار گیرند.
رکورد افزایش قیمت نفت در ماههای اخیر اعتراضات متفاوتی را در میان کشورهای حوزهی یورو و منطقهی آسیا دامن زده و تنش در بازارهای مالی را در پی داشته است.
به گفتهی بان کی مون، ملک عبدالله خود نیز قیمت بالای نفت را در حال حاضر غیرمتعارف میداند.
دومین افزایش در طول ۴ ماه
دبیرکل سازمان ملل در مصاحبهی دیگری از قصد عربستان به افزایش تولید نفت خود به میزان ۲۰۰ هزار بشکه خبر داده است. به این ترتیب، تولید نفت عربستان از ۴۵ / ۹ کنونی به ۷ / ۹ میلیون بشکه در ماه جولای افزایش خواهد یافت. بان کی مون گفته است که از این موضوع در جریان مذاکراتش با علی النعیمی، وزیر نفت عربستان باخبر شده است. وی در عین حال به این خواست مقامات ریاض اشاره کرده است که کشورهای صنعتی مصرفکنندهی نفت نیز باید به سهم خود اقداماتی را در جهت کاهش قیمت این مادهی سوختی به عمل آورند. کاهش مالیاتها و مهار دلالبازی در بازار نفت از جملهی این اقدامات ذکر شدهاند.
اندکی پس از انتشار خبر آمادگی عربستان سعودی برای افزایش تولید نفت خود، قیمت این ماده در بازارهای جهانی بیش از یک دلار کاهش یافت و به ۵ / ۱۳۳ دلار رسید .
گفتنی است که قبل از اظهارات بان کی مون، تلویزیون العربیه که به عربستان سعودی متعلق است، اعلام کرده بود که میزان افزایش تولید نفت این کشور هنوز تعیین نشده است. بنا به همین خبر، از نظر مقامات عربستان تا پیش از برگزاری کنفرانس ۲۲ ژوئن نباید در تعیین میزان یادشده عجله نشان داد. در کنفرانس مذکور که به ابتکار عربستان سعودی در جده برگزار میشود، وزرایی از کشورهای عمدهی تولیدکننده و مصرفکنندهی نفت و نیز نمایندگان کنسرنهای نفتی جهان حضور خواهند داشت تا به بررسی راههای مهار قیمت نفت و تثبیت بازار آن بپردازند.روزنامهی نیویورک تایمز نوشته است که عربستان قصد دارد در پایان این کنفرانس افزایش ۵۰۰ هزار بشکهای تولید نفت خود را اعلام کند.
عربستان سعودی پیش از این نیز، در ماه مه گذشته تولید نفت خود را به میزان ۳۰۰ هزار بشکه افزایش داده است. این اقدام اما نتوانسته تاثیر چندانی در مهار افزایش قیمت نفت داشته باشد.
در جستجوی علتها
افزایش لجامگسیخته بهای نفت یکی از محورهای اصلی رایزنیهای دوروزهی وزیران دارایی کشورهای گروه هشت (G8)، در اوزاکای ژاپن هم بود . این نشست که روز ۱۴ ژوئن به پایان رسید در سند پایانی خود پیامدهای این مشکل را برشمرده و از جمله یادآور شده است که «افزایش بهای نفت تاثیر خود را بر روی ثبات اقتصاد کلان جهانی و نیز رفاه و شانس توسعهی جوامع انسانی میگذارد.»
وزرای دارایی ۷ کشور بزرگ صنعتی جهان و روسیه البته نتوانستند در مورد اقدامات لازم برای مهار قیمت نفت به توافق برسند. برخی از این کشورها، مانند آمریکا، مشکل را ناشی از متوازن نبودن بازار و افزایش بیسابقهی تقاضا برای نفت میدانند و برخی دیگر مانند فرانسه و ایتالیا، نقش دلالان و بورسبازان را در ا ین زمینه عمده میبینند. نشست اوزاکا در مجموع تصمیم گرفت به صندوق بینالمللی پول و آژانس بینالمللی انرژی مأموریت دهد دربارهی امکان تاثیرگذاری دلالان بر افزایش بهای نفت، بررسیها و مطالعاتی را انجام دهند و نتایج آن را به نشست بعدی وزرای دارایی گروه ۸ عرضه کنند.