بهای نفت، بهزودی بشکهای ۱۵۰ دلار؟
۱۳۸۷ خرداد ۲۰, دوشنبهدر معاملات روز دوشنبهی بازار سرمایهی توکیو، ارزش سهام با شیب تندی سقوط کرد. شاخص Nikkei در نخستین روز کاری هفتهی جاری، ۱/ ۲ درصد از ارزش خود را از دست داد. شاخص Topix هم با همین وضع روبهرو شد. در سنگاپور، تایوان و سئول هم اوضاع به همین صورت بوده است.
همچنین قیمت سهام شرکتهای فعال در بخش صادرات نیز با توجه به کاهش ارزش دلار، سقوط کرده است. پایین آمدن ارزش سهام بخشهای مختلف در معاملات بورس ایالت متحده در روز جمعه (۶ ژوئن) ، تأثیر منفی خود را بر معاملات دوشنبهی بازارهای سرمایهی جهان نشان داد. کارشناسان دلیل سقوط مجدد ارزش سهام در آمریکا را ترس از تورم ناشی از رکود میدانند.
در حالی که آمریکا همچنان بر پایین نگهداشتن سود راهبردی تأکید دارد، بانک مرکزی اروپا برای جلوگیری از تورم، بهرهی بانکی را برای ماه ژوئیه افزایش داده است. در پایان هفتهی گذشته اخبار مربوط به افزایش نرخ بهره در بانکهای کشورهای دارای پول واحد اروپایی، اندکی به قدرتگیری نسبی دلار کمک کرد. هر یورو در نخستین ساعات روز دوشنبه در بازارهای شرق دور به قیمت ۵۷/ ۱ دلار دادوستد شد.
خطیبی: پایان تابستان، نفت ۱۵۰ دلاری
قیمت هر بشکه نفت سبک آمریکا در روز دوشنبه با کاهشی جزیی به ۱۳۷ دلار و ۷۰ سنت رسید. بهای نفت، در معاملات روز جمعه با افزایش ده دلاری به ۱۳۹ دلار در هر بشکه رسیده بود. کارشناسان افزایش ناگهانی قیمت نفت را ناشی از کاهش ارزش دلار و بالا گرفتن تشنج در روابط ایران و اسرائیل اعلام میکنند.
بازار بورس آمریکا هم با کاهش قیمت سهام مواجه شد. در روز جمعه، با توجه به گزارش بانک اطلاعات بازار کار آمریکا در مورد وضعیت دلار و رکورد ۱۳۹ دلاری قیمت نفت، شاخص دو جونز ۱/ ۳ درصد افت کرد؛ رقمی که از فوریهی ۲۰۰۷ بیسابقه بوده است.
خبرگزاری رویترز روز یکشنبه (۸ ژوئن) گزارش داد که بر اساس پیشبینیهای مقامات ایرانی، روند صعودی بهای نفت ادامه خواهد داشت. رویترز به نقل از محمد علی خطیبی، نمایندهی ایران در اوپک، گزارش داد که بهای نفت در روزهای پایانی تابستان سال جاری، به ۱۵۰ دلار در هر بشکه خواهد رسید. خطیبی البته به جزئیات بیشتری در این مورد اشاره نکرده است.
نفت و صنایع وابسته
رویترز همچنین از فرانکفورت گزارش میدهد که بازار سهام آلمان نیز در آغاز هفتهی کاری جدید دستخوش افزایش قیمت نفت بوده است. شاخص دکس در معاملات بورس آلمان با کاهش ۴/ ۰ درصدی مواجه شده است.
دستاندرکاران بازار سهام آلمان بر این عقیدهاند که افزایش بهای نفت در دراز مدت، تأثیر منفی خود را در بخشهایی که وابستگی بیشتری به انرژی دارند، مشهودتر خواهد بود.
بر این اساس حوزههایی همچون شرکتهای هواپیمایی، خودروسازی، صنایع شیمیایی و آهن و فولاد بیشترین ضرر را متحمل خواهند شد. اینکه ارزش سهام شرکتهای هواپیمایی لوفتهانزا و ایربرلین آلمان در معاملات روز دوشنبه با کاهش ۳/ ۱ و ۷/ ۳ درصدی مواجه شده است، خود شاهدی بر این ادعاست.
تمایل به سمت منابع انرژیهای تجدیدپذیر
گاز نیز بهعنوان یکی از منابع انرژی فسیلی همواره در کنار نفت مطرح بوده است. قیمت گاز در آلمان بر اساس نوسانات بهای نفت خام تغییر میکند که موجب انتقاد گروهی از کارشناسان شده است.
کلودیا کمفرت، از متخصصان حوزهی انرژی در آلمان معتقد است: «سیستم قیمتگذاری هماهنگ گاز و نفت در سالهای آغازین دههی ۱۹۶۰ بهمنظور تشویق در سرمایهگذاری در پروژههای نفتی صورت گرفت» .سیاستگزاران بدین وسیله میخواستند از این موضوع جلوگیری کنند که گاز بهعنوان رقیبی ارزانقیمت در کنار نفت مطرح شود.
به زعم کمفرت اما این سیستم قیمتگذاری در شرایط کنونی توجیهی ندارد و با توجه به افزایش قیمت جهانی نفت، باید بهای گاز مستقل از نفت و بر اساس تقاضای بازار تعیین شود. کارشناسان در واقع خواستار رقابتیشدن بازار انرژی و البته همزمان گرایش به سمت منابع انرژی تجدیدپذیر هستند.
وزارت محیط زیست آلمان پیشبینی کرده است که مصرفکنندگان در پاییز سال جاری با افزایش قیمت بیش از ۴۰ درصدی مواجه خواهند شد. این در حالی است که بهای گاز اخیرا در این کشور ۲۵ درصد افزایش یافته است. کارشناسان کسانی را مسئول این افزایش قیمت میدانند که همچنان بر هماهنگی افزایش قیمت نفت و گاز اصرار دارند.