Çifte vatandaşlık atağı

Almanya'da alevlenen çifte vatandaşlık tartışmalarının odağında opsiyon modeli adı verilen uygulama bulunuyor. Almanya’da vatandaşlığa geçiş yasasında 1999 yılında yapılan değişikliklere göre, 1 Ocak 2000’den sonra ülkede doğan ve o tarihten önce 10 yaşından küçük olan göçmen kökenli çocuklar 18 yaşına gelene kadar çifte vatandaş sayılıyor. Ancak bu gençlerin 23 yaşına kadar Alman vatandaşlığı ile ailelerinin geldiği ülke vatandaşlığı arasında tercih yapması gerekiyor. Opsiyon modeli adı verilen bu uygulamada, 23 yaşına kadar ailelerinin geldiği ülke vatandaşlığından çıkmayan gençler Alman pasaportunu kaybediyor. Avrupa Birliği üyesi olmayan ülkelerin vatandaşlarını kapsayan bu uygulamadan en çok Türkler etkileniyor.

Hrıstiyan Birlik çifte vatandaşlığa karşı

Opsiyon modelini savunan koalisyondaki Hrıstiyan Birlik Partileri (CDU/CSU), çifte vatandaşlığa karşı çıkıyor. Hükümet sözcüsü Steffen Seibert, Başbakan Angela Merkel’in de çifte vatandaşlığa karşı çıktığına işaret etti. “Alman vatandaşlık yasasındaki temel ilke çok sayıda ülke vatandaşlığından kaçınmaktır" diyen Seibert “bunun için iyi nedenlerin bulunduğunu” belirtti.

Muhafazakâr Hrıstiyan Sosyal Birlik Partili (CSU) Stephan Mayer, bu nedenleri şu sözlerle dile getirdi: “Kanımca, hukukî sorunların dışında şöyle bir tehlike mevcut: Bir kişinin hangi ülkeye, hangi halka, hangi millete kendini daha yakın ve sorumlu hissedeceğine dair sadakat çatışması doğabilir. Hukukî açıdan da miras hakkı, askerlik hizmeti gibi konularda ciddi sorunlar çıkabilir.”

Liberallerden destek

Koalisyonun küçük ortağı Hür Demokrat Parti’den (FDP) ise çifte vatandaşlığa destek veren açıklamalar geldi. Hür Demokrat Parti Alman Meclis Grubu Uyum Politikaları Sözcüsü Serkan Tören, ‘çifte vatandaş olan kişi sadece bir devlete kendini daha bağlı hisseder’ şeklindeki argümanları “saçma bulduğunu” söyledi. “Modern devletlere bakarsak artık Avrupa’da, İngiltere, Fransa olsun, Amerika’ya bakarsak, bu devletler çifte vatandaşlığı artık kabul etmiştir. Biz Almanya’da bu konuda geriyiz" diyen Tören sözlerini şöyle sürdürdü: "Ekonomiye de bakarsak, çifte vatandaş olan çoğu insanlarımız, Türkiye ve Almanya arası ilişkilerde ekonomik olarak çok fayda getiriyorlar bizim için. Bu hatta bizim için, Almanya için bir şanstır.”

Hür Demokrat Parti’nin mayıs ayında yapılacak olan kongresinde çifte vatandaşlığa izin verilmesi önerisinin gündeme gelmesi bekleniyor. Ancak Hür Demokrat Parti, son olarak 2011 yılının kasım ayında muhalefet partilerinin Federal Meclis’e sunduğu, çifte vatandaşlığa izin verilmesini öngören teklife hayır oyu vermişti. Bu nedenle de, “Hür Demokrat Parti yaklaşan genel seçimlerde, göçmenlerin oyunu almak için mi şimdi çifte vatandaşlığı savunuyor?” sorusu akıllara geliyor. Çifte vatandaşlığı desteklemelerinin seçimlerle ilgisi bulunmadığını vurgulayan Tören, opsiyon modelini bir sorun olarak gördükleri için konuyu gündeme getirdiklerini ifade etti.

Muhalefet çifte vatandaşlıktan yana

Almanya’da çifte vatandaşlık tartışmalarının alevlenmesinin bir nedeni, opsiyon modeline tabi olan gençlerin bu yıl 23 yaşına gelmesi ve tercih yapmayanların otomatik olarak Alman vatandaşlığını kaybetmesi. Alman hükümetinin verdiği bilgilere göre, bu yıl içinde yaklaşık 3 bin 300 gencin vatandaşlık konusunda tercih yapması gerekiyor. 2018’de bu sayının 40 bine ulaşacağı tahmin ediliyor. Çifte vatandaşlığı savunan Yeşiller Partisi Meclis Grubu Uyum Politikaları Sözcüsü Memet Kılıç, sorunun acilen çözüm gerektirdiğine dikkati çekti. "Benim (hükümete) sunduğum bir soru önergesine verilen yanıtta, bu yılın sadece ocak ayında 16 gencin Alman vatandaşlığını kaybettiği, 756 gencin ise henüz cevap vermediği ama aynı tehlike ile karşı karşıya kaldığı gözüktü.”

Eylül ayında yapılacak seçimler sonrasında Yeşiller ile Sosyal Demokrat Parti (SPD)koalisyonu iktidara gelirse, çifte vatandaşlık için çalışmalara hız verilmesi bekleniyor. Çalışmalara zaten başladıklarını hatırlatan Sosyal Demokrat Parti Genel Başkan Yardımcısı Aydan Özoğuz, neden çifte vatandaşlığa destek verdiklerini şu sözlerle açıkladı: “Burada yaşayan insanların, yani Türkiye’den gelmiş olanların gerçek hayatı, iki ülke arasında geçiyor. Orada aileleri var, varlığı var, bazen anne-babalar vefat ettiği zaman orada toprağa vermek istiyoruz. Bunlar için hayatı kolaylaştıracak çifte vatandaşlık gerek. Biz Sosyal Demokratlar olarak bu konuda yeni bir adım atmaya çalışıyoruz.”

Sol Parti de, göçmenlere çifte vatandaşlık verilmesi gerektiğini savunuyor.

© Deutsche Welle Türkçe

Haber: Jülide Danışman / Berlin

Editör: Beklan Kulaksızoğlu