Göçmen gençlerin zor tercihi
8 Şubat 2013Ebru Uzun 18 yaşına bastığında eline bir mektup geçti. Mektupta 'Alman vatandaşı mı yoksa Türk vatandaşı mı olmak istediğine karar vermek zorunda olduğu' yazılıydı. Çünkü Almanya'da doğan, ama anne ve babası AB dışındaki ülkelerden gelen gençlerin artık 23 yaşına kadar tek bir vatandaşlıkta karar vermesi gerekiyor.
2000 yılında yürürlüğe giren yasal düzenleme, 1 Ocak 1990 tarihinden sonra doğan göçmenlere çifte vatandaşlık hakkı tanıyor. Ancak bu çifte vatandaşlık hakkı 23 yaşına kadar geçerli. Anne ve babası yabancı olan gençler 18 - 23 yaşları arasında hangi vatandaşlığı seçeceğini ilgili makamlara bildirmek zorunda. Dolayısıyla bu yıl Almanya'da 3 bin 316 genç bu zor tercihle karşı karşıya. Londra'da nöroloji dalında tıp eğitimine devam eden Ebru Uzun tercihini yapmış, Alman vatandaşı olmuş.
Ebru Uzun, "Ben çok seyahat ediyorum ve şu sıra yurtdışında okuyorum. Türk vatandaşı olarak seyahat etmek hiç pratik değil. Öte yandan Türk vatandaşı olmak benim kimliğimin bir parçası ve onu bırakmak zorunda kaldım. Aslına bakarsanız bunun neden gerekli olduğunu da tam anlamadım. İkinci bir vatandaşlığa sahip olmamın Alman devletine bir zararı yok ki” diyor.
Gençlere danışmanlık hizmeti
Anne ve babası bir AB ülkesi ya da İsviçre'den gelen gençler için durum farklı. Onlar 21 yaşına kadar başvuru yaptıkları takdirde çifte vatandaş olabiliyor. Fakat AB dışından gelen ailelerin çocukları gerekli evrakları vaktinde iletmedikleri takdirde 23 yaşına bastığı anda Alman vatandaşlığını kaybediyor. Sosyal Hizmet Kurumu'nun (AWO) Bremen teşkilatında göçmen gençlerle ilgili bölümün sorumlusu Herbert Lüken olası hataları önlemeye çalıştıklarını belirtiyor:
"Bizim görevimiz, Alman vatandaşı olmaya ilgisi olan gençlerin bu fırsatı kaçırmamalarını sağlamak. Çünkü eğer bürokratik işlemleri başlatmazlarsa otomatik olarak Alman vatandaşlığı hakkını kaybediyorlar. Biz de onlara, '21 ya da 23 yıl hem Alman hem de Türk'tün, iki pasaportun, iki vatandaşlığın vardı. Şimdi harekete geçmezsen yarın sadece Türk vatandaşısın!' şeklinde hatırlatma yapıyoruz.”
Alman Vatandaşlık Yasası'nda ‘çifte vatandaşlıktan sakınılması' önemli bir ilke. Hrıstiyan Demokrat politikacı Volker Kauder gibi çifte vatandaşlığa karşı olanların gerekçelerinden biri, suçlu göçmenlerin ülkesine geri gönderilmesinde doğabilecek güçlükler. Bir diğer gerekçe özel hukukta yaşanabilecek sıkıntılar. Kauder, örneğin boşanma sürecinde, çifte vatandaş olan eşlerin hangi hukuka tabi tutulacağı konusunda güçlük yaşanabileceğini belirtiyor. Sosyal Hizmet Kurumu'ndan Herbert Lücken ise bu görüşlere katılmıyor:
Lüken, “Çifte vatandaşlığın Almanya açısından bir tehlike arz etmediğini düşünüyorum. İnsanların iki vatandaşlığa sahip olmasının temelde bir zararı yok” diyor.
©Deutsche Welle Türkçe
Carla Bleiker / Deniz Karahan
Editör: Hülya Schenk