Vergi kaçakçılığıyla mücadele sertleştirildi
24 Kasım 2011Yunanistan'da son günlerde küçük çapta bir devrim yaşanıyor. Tüm dünyaya boru ve hortum ihraç eden ülkenin önde gelen iş adamlarından Yorgo Petzetakis gözaltına alındı. Petzetakis'in yaklaşık iki milyon euro vergi kaçırdığı iddiasıyla yargılanması bekleniyor. Yunanistan'ın nüfuzlu isimlerinden televizyon yapımcısı ve yayımcı Kostas Giannikos da elleri kelepçelenerek gözaltına alındı ve vergi borçları nedeniyle hâkim karşısına çıktı. Maliye çevrelerinde tutuklamaların devam edeceği ifade ediliyor.
Atina Üniversitesi iktisat profesörlerinden Panayotis Petrakis, Yunanistan'da her yıl en az beş milyar euro vergi kaçırıldığını hesapladıklarını kaydediyor. Maliye Bakanlığı'nın vergi borçlularına karşı tavrını sertleştirmesinin önemli sembolik bir etkisi olduğunu vurgulayan Petrakis, ancak bunun yapılış tarzından rahatsız.
Petrakis, "'Şu andan başlayarak tutuklamalar medyatik bir şekilde yapılacak' parolasıyla yola çıkan bu planlı kıyım açıkçası beni rahatsız ediyor. Bu durum toplum huzuruna gölge düşürüyor" yorumunu yapıyor.
'Olay manşetlere taşınmamalı'
Petrakis maliyenin işi manşetlere taşımak yerine etkin bir şekilde çalışmasının çok daha uygun olacağı görüşünde. Atinalı ekonomist, vergisini ödemeyenleri diğer Avrupa ülkelerinde olduğu gibi hukukî yaptırımların beklemesi gerektiğine işaret ediyor.
Petrakis'e göre bu noktada sadece maliyeye değil, aynı zamanda siyasi çevrelere de görev düşüyor. Ekonomi profesörü, siyasi çevrelerin bunun için gerekli olan hukuki çerçeveyi oluşturmakla görevli olduklarını vurguluyor. Ancak Petrakis siyasi sistemin ayakta kalabilmek için, gerekli reformları engellediğine, on yılların getirdiği, devletteki kemikleşmiş yapının her türlü ilerlemeyi bloke ettiğine dikkat çekiyor.
Tarih geçen hafta kesinleşebildi
Maliye Bakanı Venizelos vergi kaçıranları aylardır, isimlerini kamuoyuna açıklamakla tehdit ediyor. Venizelos ekim ayında tüm bu isimleri bir hafta içinde açıklayacakları ültimatomunu vermişti. Fakat daha sonra veri güvenliği nedeniyle bu girişimi ertelemek zorunda kaldı. Vergi borçlarının kapatılması için öngörülen son tarih geçen hafta kesinleşebildi. Maliye Bakanı, bu tarihe kadar bildirimde bulunmayanların isimlerinin internette ifşa edileceğini ve haklarında adli işlem başlatılacağını duyurdu.
Atinalı siyaset uzmanı Dionisis Gousetis ise bunun gerçekten yapılacağından şüpheli. Gousetis kaygısını "Hepimiz merakla vergi borçlularının listesini bekliyoruz ama listenin yayınlanma tarihi sürekli erteleniyor. Kendime ‘Acaba bu süre zarfında vergi kaçakçıları, kaçırdıkları vergilere bir kılıf bulmak için bir şans daha mı elde ediyorlar' diye sormadan edemiyorum" sözleriyle ifade ediyor.
Daha önce de benzer tehditler yapılmıştı
Gousetis Yunanistan'da siyasetçilerin daha önce de birçok kez vergi kaçakçılarını teşhir etmekle tehdit ettiğine, ancak bunun daha sonra hayata geçirilmediğine dikkat çekiyor. Siyaset uzmanı, dolayısıyla kayıt dışı ekonominin milli gelirdeki payının yüzde otuzu bulmasının hiç şaşırtıcı olmadığını söylüyor.
Borç krizinin en çok dar gelirlileri ve orta direği etkilediği düşünüldüğünde Gousetis, Yunanistan'ın yeni başbakanı Lukas Papadimos'un yüksek gelirlileri ve vergi kaçakçılarını ellerini ceplerine sokmaya zorlamasının halkın tasarruf önlemelerine daha ılımlı yaklaşmasını sağlayabileceği görüşünde. Ancak siyaset uzmanı, Papadimos'un bu konuda Yunanistan'daki büyük partilerden destek görmesini pek beklemediğine işaret ediyor.
Gousetis, "İki büyük parti her ne kadar koalisyon hükümetinde anlaşmış olsa da kayıtsız şartsız başbakanı destekleyeceklerini düşünmüyorum" şeklinde konuşuyor.
Tehdit az da olsa işe yaradı
Maliye Bakanı Venizelos'un tehdidi en azından küçük çapta vergi borcu olanların gözünü korkutmuş görünüyor. Birçok kişi vergi borçlarını ödemek için vergi dairelerine başvurdu. Bu sayede hükümet devede kulak gibi görünse de, dört milyon eurodan fazla vergi borcunu hazineye kazandırmış oldu.
Yunanlar devlete yaklaşık 40 milyar euro borçlular. Uzmanlar, ödenmeyen vergi borçlarının neden olduğu yıllık kaybın yaklaşık 4 milyar euro olduğunu tahmin ediyor.
© Deutsche Welle Türkçe
Yannis Papadimitriu / Çeviri: Banu Ertek
Editör: Ahmet Günaltay