Pegasus pilotları üzerinde yakıt baskısı mı var?
8 Şubat 2020Pegasus Hava Yolları uçağının Sabiha Gökçen Havalimanı'nda pistten çıkmasının ardından ortaya atılan "şirketin pilotlara yakıt tasarrufu amacıyla baskı yaptığı" iddiasıyla ilgili tartışmalar sürüyor.
Pegasus'un genel olarak yakıt maliyetinin artmaması için pilotların iniş sırasında pisti pas geçmelerini "olumlu karşılamadığı" öne sürülürken şirketten yapılan açıklamada bu iddia yalanlanmıştı.
Sivil havacılık sektöründen deneyimli bir pilot da DW Türkçe'ye yaptığı açıklamada, meslektaşlarına "doğrudan bir baskı olabileceği" görüşüne katılmadığını belirtti.
Ancak Türkiye'deki büyük bir havayolu şirketinde çalışan ve adının gizli kalması kaydıyla değerlendirmede bulunan pilot, meslektaşlarının üzerindeki dolaylı baskıya dikkat çekti:
"Pegasus'ta ekstra yakıt fazla verilmiyor. Baskı böyle oluşuyor. Ama kuralları uygulayan bir pilot için bunun önemi yok. Yakıt belli bir seviyenin altına düştüğünde yedek hava meydanına gider. Bu kadar basit. Baskı hissetse de riske girmemeli."
"Kule İngilizce konuşmalıydı"
Kazayı da değerlendiren pilot, hatanın hem kokpitten hem de kuleden kaynaklandığını, ancak kulenin hata oranın daha az olduğunu belirterek şunları söyledi:
"Kule biraz fazla pasif davranmış, daha etkili bir şekilde konuşabilirdi. 37 knot arka rüzgâr rapor edilmiş, sizden önceki iki uçak pas geçmiş, 'Niyetiniz nedir?' diye sormalıydı. Bunu da İngilizce yapmalıydı. Çünkü ikinci pilot yabancı. Türkçe bilmiyor. Belki kulenin açıklamasını duysa daha farklı davranabilirdi."
"Hesabını sorarlar"
DW Türkçe'ye konuşan başka bir pilot da düşük maliyetli havayolu şirketlerinin yakıt politikasına dikkat çekti.
Uluslararası bir havayolu şirketinde çalışan pilot, "Pegasus, low-cost (düşük maliyetli) taşımacılık yapan bir firma. Ryanair veya EasyJet gibi. Bu tip şirketler için zaman para demek, yakıt para demek. Bu sebeple firmanın kâr marjı, operasyon maliyetinin düşmesine bağlı. Ama pilotlar oluşabilecek şartlara göre (hava, meydan trafiği gibi) ekstra yakıt ister. Fakat bu ekstra yakıtı taşımak da bir maliyettir. Örneğin, taşıdığın her ekstra ton yakıt sana yaklaşık 100 kilo fazla yakıt yaktırır. Pegasus da yakıt konusunda minimum yasal limit neyse onunla uçulmasını ister. Düşük maliyetli şirketlerin hepsi aynı" dedi.
Bu tip şirketlerin ekstra yakıt alınmasını istemediğini ancak nihayetinde son kararı kaptanın verdiğini belirten pilot, "Gideceği yerde havanın bozacağı beklentisi varsa, ekstra yakıt ister. Sebebini sorarlarsa da açıklamasını yapar. Ama bir pilot her uçuş için ekstra yakıt isterse, bunun hesabını da sorarlar" diye ekledi.
DW Türkçe'ye konuşan pilot, Sabiha Gökçen Havalimanı'ndaki kazayla ilgiliyse şu yorumda bulundu:
"Üzerinde bir baskı varsa bile o şartlarda inmemesi gerekirdi. Karar onun. Karar alma aşamasında bir hata yapılmış. Sonra da zincirleme devam etmiş. Kule de hatalı. Pilota yardımcı olmamış. Yaklaşmadaki rüzgârı, hava şartlarını zamanında dikkate almamış."
Pegasus Hava Yolları'nın İzmir-İstanbul seferini yapan yolcu uçağı, çarşamba günü Sabiha Gökçen Havalimanı'na inerken pistten çıkmış, kazada üç kişi hayatını kaybetmişti. Boeing 737 tipi uçakta 177 yolcu ve altı kişilik mürettebat bulunuyordu.
Pegasus Genel Müdürü Mehmet Tevfik Nane, perşembe günü yaptığı açıklamada, kaza sonrası ortaya atılan iddiaları reddetmişti. Nane, "Tüm pilotlarımız risk almamaları, risk görüyorsa pas geçmeleri, gerektiğinde yedek meydanda devam etmeleri için teşvik edilirler" demişti.
Cengiz Özbek
© Deutsche Welle Türkçe