OECD: Göçmen çocuklar dezavantajlı

Almanya'daki göçmen ailelerin çocukları, aynı eğitim düzeyinde de olsalar, istihdam piyasasında Almanların çocuklarına göre dezavantajlı durumdalar. Bu en çok yüksek eğitim düzeyindeki üniversite ya da meslek yüksek okulu mezunları için geçerli. Yüksek okul bitirenlerin mesleki başarı şansı üzerinde asıl ve kökenleri, Almanya'da diğer sanayi ülkelerine göre daha fazla belirleyici oluyor. İsviçre’de ise yabancı asıllı yüksek okul mezunları iş bulmada yerli adaylara göre daha şanslılar. ABD ve Kanada’da ise göçmen çocuklarıyla yerli halk arasında tam fırsat eşitliği sağlanmış.

Tahminler tutmadı

Ekonomik İşbirliği ve Kalkınma Teşkilatı OECD’nin 16 ülkeyi kapsayan araştırmasını yürüten uzmanlar Almanya ve Avusturya’da bu kadar olumsuz bir sonuç elde edeceklerini tahmin edemediklerini belirtiyor. Teşkilatın göç araştırmaları uzmanı Thomas Liebig küresel ekonomik krizin göçmenleri daha olumsuz etkileyeceği noktasından hareket ettiklerini belirtiyor. Liebig, “Geçmişte edindiğimiz tecrübeler, ekonomik krizlerin özellikle göçmenlerle onların çocuklarının istihdam piyasasındaki başarı şanslarını uzun vadede olumsuz etkilediğini göstermekteydi” diyor.

Ancak ekonomik kriz, OECD üyesi sanayi ülkeleri arasındaki farklara gerekçe oluşturmuyor. Göçmenlere meslek hayatında ayrımcılık yapılmasında klişeleşmiş görüşler ve önyargıların da rol oynadığı anlaşılıyor. Thomas Liebig' e göre, “Ayrımcılığın, göçmenlerin iş bulma şansını daraltabileceği ihtimalini hiçbir zaman göz ardı etmemek lazım. Farklı ülkelerde, işten çıkarmalara önce yabancı asıllılardan başlandığını kanıtlayabilecek durumdayız”.

Mali kriz göçmen alımını engelledi

OECD uzmanı Liebig kriz nedeniyle hangi Avrupa ülkelerinin kapılarını göçmenlere kapatabileceği sorusunaysa “İspanya gibi, kriz öncesinde yüksek sayıda göçmen kabul eden ülkeler. İspanya’da işsizlikten göçmenler daha çok etkileniyor. Madrid yönetimi de liberal göç politikasından vazgeçiyor. Almanya ise daha sıkı elemeden geçirmek kaydıyla istihdam piyasasını yüksek vasıflı göçmenlere açmaya karar verdi” yanıtını veriyor.

İstihdam piyasasında göçmenlerin dezavantajlı duruma düşmesinde öncelikle mesleki yetersizlik rol oynuyor. Mesleki eğitim eksikliği Almanya’daki göçmen çocuklarını, iş arayan yerli gençlerden çok daha fazla etkiliyor. Mesleki eğitimini ya da liseyi tamamlamadığı için tam yeterliliğe kavuşmamış olan yabancı gençlerin oranı, anne ya da babası Almanya’da doğan gençlerden bir kat fazla. OECD’nin araştırması, okuldaki başarısızlığın, Almanya’daki mesleki eğitim imkanlarının genişliği sayesinde kısmen telafi edildiğini de ortaya koyuyor.

Öncelikle Almanya’da göçmen çocuklarına kamu yönetiminde çok az iş verildiği göze çarpıyor. Her on Alman gençten biri kamu yönetiminde çalışırken bu oran göçmen gençler arasında otuzda bire düşüyor. OECD araştırmasının kapsadığı 16 sanayi ülkesinin hiçbirinde bu oran Almanya’daki kadar düşük değil.

Jochen Vock / Çeviri: Ahmet Günaltay

Editör: Meltem Karagöz