Nükleer santral kontrolden çıkıyor

Fukuşima Daiçi nükleer santralindeki patlama ve yangınlar sonrasında başlayan radyoaktif sızıntı, reaktörleri soğutma çabalarını engelliyor. Krizin kontrol altına alınması artık güçleşirken, Çernobil'den sonra dünyanın en büyük nükleer felaketi yaşanıyor.

Reaktörleri soğutabilmek için zamana karşı yarışan Japon mühendis ve uzmanların, helikopterlerle havadan su boşaltmaya başladı. Bu planı dün uygulamak isteyen uzmanlar kötü hava koşulları ve reaktör çevresinde yüksek miktarda radyasyon nedeniyle beklemeyi tercih etmişti. Yaklaşık 50 kişilik acil müdahale ekibi de tehlike sınırlarını aşan radyasyon nedeniyle bir süre santral bölgesinin dışına çıkarıldı. Japonya, bugün bir kez daha helikopterlerle müdahaleye girişti ve reaktörlere su pompalamayı sağlayacak enerji şebekelerini devreye soktu.

Devam eden radyoaktif sızıntı, 240 km uzaklıktaki başkent Tokyo'ya kadar uzanan geniş bir bölgede etkisini gösteriyor. Japonya hükümeti, havadaki radyasyon oranının, santralden 30 km uzaklıktaki alanda ve Tokyo'da şu an için insan sağlığını tehlikeye sokacak boyutta olmadığı açıklamasını yaptı. Ancak Fukuşima Daiçi'de durumun kontrolden çıkması, aşırı ısınma sonucu patlamalarla bu kez reaktör konteynırlarının zarar görmesi durumunda, çok daha büyük bir radyoaktif sızıntının yaşanmasından korkuluyor.

Yeni plan basınçlı su

Fukuşima Daiçi nükleer santralinde müdahale çabaları 4 ve 3 nolu reaktörlere yoğunlaşmış durumda.

4 nolu reaktördeki patlama ve yangın sonrasında, kullanılmış yakıt dolu havuzun duvarlarında delikler oluşmuştu. Kullanılmış yakıt, reaktöre göre daha fazla radyasyon içerdiği için, Japon uzmanlar, bu havuza sürekli olarak su pompalayarak, radyasyonun atmosfere karışmasını önlemeyi hedefliyor. Bu ana kadar denenen yöntemlerin başarısız olması üzerine 4 nolu reaktöre basınçlı su sıkma planı devreye sokuldu. Japon NHK televizyonunun haberine göre, şimdiye dek denenmemiş bu yöntemi uygulamak için Tokyo polisine ait olan ve normalde gösterilerde kullanılan araçların nükleer tesise getirilmesi bekleniyor.

3 numaralı reaktör korkutuyor

Yetkililerin bir diğer endişesi ise Pazartesi günü büyük bir patlamanın yaşandığı 3 nolu reaktördeki durum. Fukuşima Daiçi'de yalnızca bu reaktörde nükleer yakıt karışımında plütonyum kullanılıyor ve en yüksek radyasyon sızıntısı da buradan kaynaklanıyor. Japon acil müdahale ekibi halen deniz suyu püskürtmeye devam ederek bu reaktörü soğutmaya çabalıyor.

Toplamda 6 reaktörün bulunduğu Fukuşima Daiçi nükleer santralinde, 5 ve 6 nolu reaktörler dışındaki tüm birimlerde yüksek risk devam ediyor. Bu çabaların başarısız olması durumunda reaktör konteynırlarında patlama meydana gelmesi ya da nükleer yakıt çubuklarının tamamen açıkta kalmasıyla çok yüksek miktarda radyoaktif sızıntının meydana gelmesinden endişe ediliyor.

Nükleer santrali işleten TEPCO firması, 2 nolu reaktörde yakıt çubuklarının yüzde 33'ünün hasar gördüğünü, 1 nolu reaktörde de çubukların yüzde 70'nin hasar gördüğünü tahmin ettiklerini açıklamıştı.

Uzmanlar, reaktörlerin en az birinde -kısmen- nükleer erimenin yaşanmakta olduğunu tahmin ediyor. Reaktörde yüksek basınç ve aşırı ısınma nedeniyle nükleer yakıt çubuklarının hasar görmesi, hatta tümüyle tahrip olması anlamına gelen “nükleer erime” en korkutucu nükleer felaketlerden biri olarak görülüyor.

© Deutsche Welle Türkçe

DW/dpa/Reuters/AFP, AŞ/ÇA