Libya, NATO’nun başarısı mı?
31 Ekim 2011
NATO Genel Sekreteri Anders Fogh Rasmussen, Libya operasyonunun son gününde başkent Trablus’a sürpriz bir ziyaret gerçekleştirdi.
Yaklaşık 7 ay süren "Birleşik Koruyucu” operasyonunun İttifak’ın tarihindeki en başarılı operasyonlardan biri olduğunu dile getiren Rasmussen, ülkede büyük bir katliamı önlediklerini vurguladı. “Libya sonunda özgür” diyen NATO Genel Sekreteri, Libyalılara seslenerek, “Sizin cesaretiniz, kararlılığınız ve fedakârlıklarınız, bu ülkeyi dönüştürdü, bölgenin değişmesine katkı sağladı” dedi.
Tartışmalı operasyon
NATO Genel Sekreteri'nin operasyonu öven açıklamalarına karşın, Libya operasyonunun siyasi açıdan büyük sorunlar içerdiğini, askeri açıdan da gelecekte model olamayacağını savunan uzmanlar da var. Köln Üniversitesi öğretim üyesi ve uluslararası ilişkiler uzmanı Prof. Dr. Thomas Jäger, NATO’nun askeri açıdan başarı kazandığını ancak Libya operasyonunun hem Birleşmiş Milletler’de hem de Avrupa Birliği içerisinde bölünmelere yol açtığını kaydetti.
Birleşmiş Milletler Güvenlik Konseyi’nin “sivillerin korunması” amacıyla operasyon yetkisi verdiğini ancak NATO’nun yetkilerini aştığını savunan Jäger, bazı İttifak ülkelerinin operasyonu başından bedi Kaddafi rejimine son verme amaçlı gördüğünü işaret etti.
Alman uzman, Libya operasyonunun gelecekte başka askeri müdahaleler için de model olamayacağı görüşünü kaydetti. Prof. Thomas Jäger, yalnızca hava kuvvetlerinin kullanıldığı ve düşük riskler içeren Libya operasyonunun istisna olduğunu, birçok askeri misyonun, kara kuvvetleri olmadan başarıya ulaşamayacağını vurguladı.
Almanya katılmadı
NATO'ya üye 28 ülkenin sadece 12'si Libya operasyonlarında aktif rol almıştı. Almanya'nın Libya operasyonuna askeri katkı sağlamayacağını açıklaması tartışmaları beraberinde getirmişti.
Birleşmiş Milletler Güvenlik Konseyi’nin 17 Mart’ta aldığı Libya kararına destek veren Rusya ve Çin de NATO operasyonunun başlamasının ardından iaskeri müdahaleyi eleştirmişti.
NATO uçakları 31 Mart tarihinden bu yana Libya üzerinde yaklaşık 26 bin uçuş gerçekleştirdi ve yaklaşık 6 bin hedefi bombaladı.
Libya’nın eski lideri Kaddafi'nin 20 Ekim'de silahlı Libyalı gruplar tarafından öldürülmesi, ülkede bir dönemi kapatırken, yargısız infaz ve linç görüntüleri uluslararası alanda tepkilere yol açmıştı.
Güvenlik Konseyi operasyonları bitirdi
Libya'da yönetimi üstlenen Ulusal Geçiş Konseyi geçtiğimiz hafta güvenlik konusundaki gereksinimlerini belirlemek için daha fazla zamana ihtiyaçları olduğunu kaydetmiş ve NATO'nun askeri faaliyetlerini sürdürmesini istemişti.
Ancak NATO, BM Güvenlik Konseyi'nden, Libyalı sivillerin korunması görevinin yerine getirildiği ve bundan sonraki güvenlik desteğinin ayrıca değerlendirilmesi gerektiği yanıtını aldı.
BMGK tarafından kabul edilen kararda, 31 Ekim'de Libya'da yerel saatle 23.59 itibarıyla sivilleri koruma amacıyla yürütülen tüm askeri operasyonların sonlandırılacağı vurgulandı.
© Deutsche Welle Türkçe
DW/dapd/AA/dpa, BE/AŞ