Lübnan'da dokuz yıl sonra seçim

Lübnan halkı son dokuz yıldır ilk kez düzenlenen genel seçimlerde oy kullandı. Yaklaşık 3,6 milyon seçmen, 15 seçim bölgesinde açılan sandıklarda tercihini yaptı.

Ekonomik darboğaz, siyasi istikrarsızlık ve Suriye'de yedi yıldır devam eden iç savaştan kaçan yaklaşık bir milyondan fazla mülteciyi barındırması dolayısıyla altyapıda yetersizlik yaşayan Akdeniz ülkesinde mecliste Hristiyan ve Müslüman gruplar eşit oranda temsil ediliyor.

Geçmişteki seçimlere kıyasla bu sefer bir günde gerçekleştirilen oy verme işleminde ayrıca yeni seçim yasası uyarınca nispi temsil prensibi ilk kez uygulandı. Buna göre seçmenler, her seçim bölgesinde aday listelerinin yanı sıra, tercih ettikleri adayları da ayrıca seçti. Bu sayede önceki seçimlere kıyasla kazanan listenin seçim bölgesindeki tüm sandalyeleri kazanmasının önüne geçilmesi hedefleniyor.

Lübnan meclisindeki 128 sandalye için 586 aday yarışırken, 86 kadın bugünkü seçimlerle birlikte mecliste yer almayı umuyor.

Karmaşık siyasi sistem

Lübnan nüfusunun yaklaşık yüzde 54'ünü Müslümanlar oluştururken, İslam inancına sahip bu kitlenin de yarısını Sünniler ve diğer yarısını Şiiler oluşturuyor. Ülkenin yaklaşık yüzde 40'ı Hristiyan ve yüzde 5 kadarı da Dürzilerden oluşuyor.

Ülkenin siyasi sistemi de bu demografik paylaşıma göre tasarlanmış durumda. Buna göre cumhurbaşkanının her zaman Maruni Hristiyanlar arasından seçilmesi gerekirken, başbakanın Sünni, meclis sözcüsün ise Şii olması şart koşuluyor.

Seçim çekişmesinin Sünnileri temsil eden Başbakan Saad Hariri ve büyük ölçüde Şiilerin destek verdiği Hizbullah arasında geçmesi bekleniyordu. Ancak seçimleri herhangi bir grubun mutlak bir şekilde kazanması ön görülmezken, çıkacak sonuca göre Hariri'nin Hizbullah'ı da içeren "milli birlik” hükümetini sürdürmesi tahmin ediliyor.

Seçmenler ayrıca ikamet ettikleri yerlerde değil, aile büyüklerinin kütüklerinin olduğu yerlerde oy kullanabiliyor. Bundan dolayı birçok seçmen oy kullanmak üzere başkent Beyrut'tan ülkedeki çeşitli köy ve mezralara gitti.

Güvenlik meselesi

Seçim öncesinde bir takım küçük çaplı şiddet olayları yaşansa da, ülkede genel olarak sükûnet hâkimdi. Buna rağmen özellikle Beyrut'ta olmak üzere birçok noktada güvenlik önlemleri arttırıldı.

Avrupa Birliği'nden de dâhil olmak üzere birçok uluslararası gözlemci oy verme işlemini takip etti. Normal şartlarda 2013 yılında gerçekleştirilmiş olması gereken seçimler Suriye'de devam eden iç savaşın yarattığı güvenlik zafiyeti ve seçim sistemindeki eksiklikler dolaysıyla meclis kararıyla birkaç defa ertelenmişti.

AP,rtr,dpa/ÇÖ,GY

© Deutsche Welle Türkçe