Kuzey Kore'den tarihi nükleer kararı

Kuzey Kore lideri Kim Jong-un, tüm nükleer ve kıtalararası balistik füze denemelerini durdurma ve bir nükleer tesisi kapatma kararı aldıklarını açıkladı.

Kim’in söz konusu açıklamasını Kuzey Kore Haber Ajansı KCNA, Güney Kore ile liderler düzeyinde gerçekleştirilecek görüşmelerden birkaç gün önce duyurdu.

Açıklamaya göre, söz konusu kararın "hemen bugünden itibaren" hayata geçirileceğini belirten Kim, "ülkesinin artık nükleer ya da kıtalararası balistik füze denemesi yapmaya ihtiyacı olmadığını" çünkü "nükleer silah geliştirme hedefine ulaşmış olduğunu" söyledi.

Açıklamada, Kuzey Kore'nin denemelerinin durdurulmasının "küresel silahsızlanma için önem taşıdığı ve ülkenin nükleer denemeleri tamamıyla durdurmaya yönelik uluslararası çabalara katılacağı" belirtildi.

Açıklamada Kuzey Kore'nin, ülke ekonomisinin "lehine bir uluslararası ortam" yaratmak için komşu ülkeler ve uluslararası toplumla "yakın temas ve aktif diyaloğa olanak sağlayacağı" kaydedildi. Kuzey Kore'nin "güçlü bir sosyalist ekonomi inşa etmeye ve insanların hayat standartlarını geliştirmeye odaklanacağı" belirtildi.

Seul'deki Kore Üniversitesi'nde Kuzey Kore Çalışmaları Profesörü olarak görev yapan Dr. Nam Sung Wook, Kim'in açıklamasını "sansasyonel" olarak nitelendirdi. Yine de ortada birçok soru işareti bulunduğunun altını çizen profesör, "Kuzey'in gelecekte nükleer silahlarını geliştirmeye mi son vereceği yoksa 'tüm' nükleer tesisleri tamamıyla mı kapatacağı sorusunun yanıtı hâlâ belirsiz. Mevcut olan tüm nükleer silahları ne yapacaklar?" dedi.

Uluslararası toplumdan olumlu tepki

Kuzey Kore'nin nükleer füze denemelerini durdurma kararı, uluslararası toplum tarafından memnuniyetle karşılandı.

ABD Başkanı Donald Trump, konuyla ilgili tweet'inde, "Kuzey Kore tüm nükleer testleri durdurmayı ve büyük bir nükleer tesisi kapatmayı kabul etti. Bu Kuzey Kore ve dünya için çok iyi bir haber, büyük bir aşama kaydedildi! Zirvemizi iple çekiyorum" ifadelerini kullandı.

Güney Kore, Kuzey'in kararının Kore Yarımadası'nda nükleer silahlardan arınılması doğrultusunda "anlamlı" olduğunu ve kendileri ve ABD ile yapılacak görüşmelerin başarılı geçmesi için olumlu koşullar yaratacağını belirtti.

Çin Dışişleri Bakanı Sözcüsü Lu Kang da Kore Yardımadası'ndaki ekonomik kalkınma ve nükleer silahlardan arınma sürecini "diyalog ve istişareler aracılığıyla" destekleyeceklerini belirtti.

Japonya Başbakanı Şinzo Abe ise Kuzey Kore'nin adımını memnuniyetle karşıladığını ancak söz konusu kararın "teyit edilebilir bir nükleer silahlardan arınmayla sonuçlanması gerektiğinin" altını çizdi.

Almanya’dan çağrı

Almanya Dışişleri Bakanı Heiko Maas da yaptığı açıklamada, Kuzey Kore’nin “doğru yolda” olduğunu söyledi.

Kuzey Kore’nin nükleer silahlardan tamamen arınmasının önemine vurgu yapan Maas, Pyongyang’ın söz konusu açıklamasını somut adımların takip etmesi ve ülkenin nükleer programının “teyit edilebilir bir biçimde” açıklanması gerektiğini belirtti. 

Washington, Pyongyang'dan tüm nükleer silahlarını tamamıyla ortadan kaldırması talebinde bulunmuştu. Ülkenin kurucusu Kim İl-sung tarafından başlatılan ve onun oğlu Kim Jong-il ve torunu Kim Jong-un tarafından devam ettirilen Kuzey Kore nükleer programı, bugüne kadar rejimin meşruiyeti ve devamlılığı için merkezi önem taşıyordu.

Son bir yıl içinde Trump ile Kim arasındaki karşılıklı söz dalaşı gerginliği artırmıştı. Trump Kim için "roket adam" ifadesini kullanırken, Kuzey Kore lideri ABD Başkanı'na "bunak, akıl hastası" demişti. Trump ayrıca BM Genel Kurulu'na hitaben yaptığı konuşmada, Kim geri adım atmadığı takdirde Kuzey Kore'yi yok etme tehdidinde bulunmuştu.

Güney Kore'nin Pyeongchang kentinde Şubat ayında düzenlenen Kış Olimpiyatları'na Kim Jong-un'un kız kardeşi Kim Yo-jong katılmış ve diplomatik temaslarda bulunmuştu.

Cuma günü ise Kuzey ve Güney Kore liderleri arasında bir doğrudan telefon hattı kurulduğu açıklanmıştı. Kim Jong-un, Güney Kore Devlet Başkanı Moon Jae-in ile gelecek hafta bir araya gelecek. İki Kore arasındaki son zirve, 2007 yılında düzenlenmişti. Kuzey Kore liderinin Trump ile de Mayıs sonu ya da Haziran başında bir araya gelmesibekleniyor.

DW,dpa/BÜ,CÖ

© Deutsche Welle Türkçe