BM İnsan Hakları Yüksek Komiseri 17 yıl sonra ilk kez Çin'de

Birleşmiş Milletler (BM) İnsan Hakları Yüksek Komiseri Michelle Bachelet'in uzun süredir beklenen Çin ziyareti başladı. Çin hükümetinin daveti üzerine ülkeye giden Bachelet'in ulusal ve yerel düzeydeki siyasi temsilcilerin yanı sıra, sosyal örgütler, iş insanları ve akademisyenlerle bir araya gelmesi bekleniyor. Bachelet'in ofisinden verilen bilgiye göre BM yetkilisi ayrıca, Çin'in güneyindeki Guanco Üniversitesi'nde üniversite öğrencileri ile de bir araya gelecek.

Bachelet'in ziyareti kapsamında insan hakları ihlâlleri ile gündeme gelen Sincan Uygur Özerk Bölgesi'ne de giderek burada bulunan Urumçi ve Kaşgar kentlerini ziyaret etmesi bekleniyor.

İnsan hakları örgütleri Çin'in nüfusunun çoğunluğu Müslüman olan Sincan'da son yıllarda terörle mücadele olarak tanımladığı operasyonlar kapsamında yüz binlerce kişiyi tutukladığını belirtiyor. Çin hükümetinin bu doğrultuda gözaltı kamplarında ya da cezaevlerinde tuttuğu kişi sayısının 1 milyonu bulduğu tahmin ediliyor.

Ziyaret öncesi eleştiriler

Bachelet'in ziyareti öncesinde bir açıklama yayınlayan ABD hükümeti, Çin hükümetinin ülkedeki insan hakları durumuna ilişkin kapsamlı ve manipülasyondan arındırılmış bir değerlendirmede bulunmak için gereken erişimi engelleyebileceği konusunda "çok endişeli" olduklarını açıkladı. ABD Dışişleri Bakanlığı Sözcüsü Ned Price Bachelet'e yönelik olarak Sincan ve ülke genelindeki insan hakları ihlâllerine "sessiz kalma" eleştirisinde bulundu.

Tibetli insan hakları grupları da Bachelet'in ziyaretini eleştirdi. Almanya'daki Tibet İnisiyatifi örgütünden yapılan açıklamada, ziyaretin ülkedeki insan hakları durumunu iyileştirmek yerine bunun "tam tersi" yönde etki edebileceği belirtildi. Çin rejiminin Bachelet'in ziyaretini propaganda amaçlı kullanabileceği uyarısı yapan örgüt, "Michelle Bachelet'in ziyaretinin şeffaf olmamasının yanı sıra Çin'in insan hakları suçlarında da verilen sözün tutulmaması ve suskunlukla çevrili olduğu" açıklamasını yaptı.

Çin hükümeti, Birleşmiş Milletler (BM) İnsan Hakları Yüksek Komiseri Michelle Bachelet'i 2019 yılında ülkeye davet etmiş, ancak Pekin'in BM yetkilisinin "tüm müzakere partnerleri ile kendi seçtiği yerde sınırsız ve gözetlenmeden görüşme" talebini yerine getirmemesi nedeniyle ziyaret gerçekleşmemişti. Bachelet'in Mart ayında daveti kabul ettiğini açıklamasının ardından Cenevre'den yapılan açıklamada Çin'in talepleri yerine getireceği belirtilmişti.

dpa,DW/BÖ,SSB