Bağımsız Kosova 1 yaşında
16 Şubat 2009Kosova, geçen yıl 17 Şubat’ta, Rusya ve Sırbistan’ın tepkisine rağmen bağımsızlığını ilan etmişti. Yaklaşık 11 ay sonra, Kosova Cumhuriyeti'ne yargı, gümrük ve güvenlik konularında destek olmak amacıyla kurulan Avrupa Birliği’nin Kosova Misyonu EULEX, ülkede resmen göreve başladı. Şu anda bin 900 Avrupalı polis memuru, yargıç, savcı, gümrükçü ve güvenlik personeli Kosova’da görev yapıyor. Görevlilerin 120’si ise Almanlardan oluşuyor. Fakat ülkede korkulduğu kadar büyük olaylar yaşanmadı. AB Kosova Özel Temsilcisi Pieter Feith de, geçen yıl ülkedeki durumun sabit kaldığını belirtiyor.
Başkent Priştine’nin güneyine doğru ilerlerseniz, burada Kosova Ordusu’nun merkez karargâhını görürsünüz. Fakat Kosova Güvenlik Gücü (FSK) olarak adlandırılan bu birim, resmi olarak gerçek bir ordu değil. Geçen yıl bağımsızlığını ilan eden Kosova’yı hala 55 ülke resmen tanımıyor. Dahası Sırplar, savaştan 10 yıl kadar sonra, Arnavutların çoğunlukta olduğu bu bölgeyi hala kendi toprakları olarak görüyor. Kosova Güvenlik Gücü binbaşılarından 45 yaşındaki Enver Dugolli şöyle, “Savaş sırasında, muhalif politikacı olarak Sırbistan’da hapisteydim. Bölücülük suçlamasıyla önce 1981’den 1987’ye kadar, sonra 1997’den 2001’e kadar değişik hapishanelerde kaldım“ diyor.
Hayatının yaklaşık 10 yılını hapiste geçiren Dugolli'nin üzerinde şu anda ABD'nin hediyesi olan bir üniforma var. Pek çok ülke Kosova'ya, ordunun geliştirilmesi için yardım ediyor. Örneğin, Almanya da Federal Alman Ordusu’na ait eski araçlarla Kosova Güvenlik Gücü'ne destek oluyor.
Hedef gerçek bir ordu oluşrumak
Şu anki birlik, eski Kosova Muhafız Gücü’nün (TMK) yerini aldı. Kosova Muhafız Gücü askerleri, herhangi bir afet ya da felakete karşı halka yardımcı oluyor ya da Kosova’nın yeniden inşasına ve alt yapı çalışmalarına katkıda bulunuyordu. Dugolli, oluşturulan yeni askeri gücü ise şöyle tanımlıyor:
“Kesin görevler henüz belirlenmedi. Bu ne bir ordu ne de polis, ikisinin ortasında bir şey. Şu anda böyle, çünkü burada hala Kosova Barış Gücü’nün (KFOR) askerleri bulunuyor. Gelecek ne getirecek, göreceğiz.“
NATO bünyesindeki Kosova Barış Gücü (KFOR), savaştan bu yana Kosova’da barış ve güvenliğin sağlanmasıyla ilgileniyor. Bugün hala 15 bin Kosova Barış Gücü askeri bölgede görev yapıyor. Yüzlerce NATO uzmanı, Kosova’nın yeni ordusu Kosova Güvenlik Gücü’nün eğitimiyle ilgileniyor. Şu anda bin 500 kişiden oluşan Kosova Güvenlik Gücü’ndeki görevli sayısının 3 bin 300’e çıkarılması planlanıyor. Bu yerel birliklerin gerçek bir orduya dönüştürülmesinin hedeflendiğini belirten Kosova Barış Gücü Komutanı İtalyan General Guiseppe Emilio Gay, “Şubat başında, eğitime başladık. Odak noktamızda ise mayın temizleme, yangın söndürme ve aynı zamanda sivil savunma hizmetleri var yani savaş değil. Kosova Güvenlik Gücü, NATO standartlarını öğrenmeli“ diye konuşuyor.
EULEX yetkilileri, misyonunu tamamlamakta kararlı
Özellikle iletişim ve organizasyon standartları üzerinde duruluyor. General Gay, Kosova`nın Sırplarla Arnavutlar arasında bölünmüş şehri Mitroviça dışında ülkede güvenlik problemi olmadığını belirtiyor. Bağımsızlık ilanından sonra kentte iki grup arasındaki çatışmalar artsa da, kentte görev yapan Arnavut polis memuru Nusret Hasani, zamanla durumun sakinleştiğini ifade ediyor. Hasani, “İletişim var. Birbirlerinden farklı uçlarda bulunan ne Arnavutlar ne de Sırplar için bir problem yok. Özgür hareket edebilmek için gerekli her şeyi sağlamayı başardık“ ifadelerini kullanıyor.
EULEX Sözcüsü Victor Reuter, yaşanan problemleri “Problemler, özellikle organize suçlar ve yolsuzluk konularında yer alıyor. Orada misyonumuzu başarıyla tamamlamaya kararlıyız. Yerel yetkililer gerekeni yapamazsa, EULEX polisi, yargıç ya da avukatları görevi üstlenmek için orada hazır bulunacaktır“ sözleriyle açıklıyor.