AB, Kosova’da polis ve yargı misyonunu devraldı
9 Aralık 2008
Kosova'da 1999 yılından bu yana görev yapan Birleşmiş Milletler Misyonu (UNMIK), yerini artık tümüyle AB’nin Avrupa Polis ve Adalet Misyonu’na (EULEX) bıraktı.
Balkanlar’ın en genç devletinde hukukun üstünlüğünün güçlendirilmesine yardım edecek olan EULEX’in; Kosova'da polis, yargı ve gümrüklerde Avrupa standartlarına ulaşılmasına da katkı sağlaması öngörülüyor.
AB’nin Kosova’da polis ve yargı misyonunu üstlenmesi, aylar süren diplomatik pazarlıkların ardından geldi. Özellikle Kosova’daki Sırp toplumu bu misyona karşı çıkıyordu. Ancak Avrupa Birliği, Sırbistan ve onun yanında yer alan Rusya'nın itirazlarına rağmen misyonda ısrarlı davrandı.
Amaç hukuk devletinin güçlenmesi
Avrupa Polis ve Adalet Misyonu'nda 1900 yabancı ve 1100 yerli görevli bulunacak. Misyon, bağımsızlığını yeni kazanan Kosova'nın öncelikle hukuk devleti olması amacıyla çalışmalarda bulunacak. Gümrük, güvenlik, yargı ve kültür mirası konularında Avrupa standartlarına ulaşması ve çok uluslu kurumların güçlenmesi yönünde de çalışmalar yapılacak.
Avrupa Polis ve Adalet Misyonu'nun sorumlusu Fransız General Yves de Kermabon da görevi devralırken ''amacın, Kosova'da yaşayan tüm toplulukların yararına hukuk düzenini önemli ölçüde iyileştirmek olduğunu'' kaydetti. Ancak Fransız General, sabırlı olunması gerektiğini de kaydetti. Kosova Başbakanı Haşim Taçi de misyona tam destek sözü verdi ve Kosova'nın bağımsızlığına saygı gösterilmesi isteğini yineledi.
ABD ve Türkiye de katkıda bulunuyor
Misyon bünyesinde AB üyesi ülkelerin dışında aralarında ABD ve Türkiye'nin de bulunduğu ülkelerden de görevlilerin yer alması bekleniyor. BM Misyonu’nda polis olarak görev yapmış Türk polislerinden 32'si de EULEX polisi olarak göreve başlayacak.
Misyonun faaliyet süresi başlangıçta iki yıl olarak öngörülüyor. Ancak Kosova’nın bağımsızlığını ilan etmesi ve ayrıca Sırplarla Arnavutlar arasındaki düşmanlık nedeniyle bunun zorlu bir görev olması bekleniyor. Ayrıca AB ülkeleri arasında da Kosova'ya ilişkin görüş ayrılıkları devam ediyor.
AB içinde farklı sesler
Kıbrıs, Yunanistan, Romanya, Slovakya ve İspanya, Kosova'nın tek taraflı bağımsızlık ilanına destek vermiyor. Aralarında Almanya’nın da bulunduğu 22 AB ülkesi ise Kosova'yı bağımsız bir ülke olarak tanıyor. Kosova, ABD ve Rusya arasında da sorun teşkil ediyor. ABD, Kosova'nın yanında yer alırken, Rusya ise Kosova'nın bağımsızlığına karşı olan Sırbistan'a tam destek veriyor.
AB ülkeleri tarafından bölgeye konuşlanması planlanan Avrupa Polis ve Adalet Misyonu'nun, Kosova'nın bağımsızlığı konusunda "tarafsız" kalması hedefleniyor. Kosova 17 Şubat'ta Sırbistan'dan bağımsızlığını ilan etmişti. Kosova'nın bağımsızlığını bugüne dek aralarında Türkiye ile ABD'nin de bulunduğu 53 ülke tanıdı. Fakat Rusya tarafından desteklenen Belgrad yönetimi Kosova’yı hala tanımıyor.