Batı İran'a yaptırım kıskacını daraltıyor

Uluslararası Atom Enerjisi Kurumu'nun (UAEK) İran ile ilgili son raporunun ardından önce ABD, İngiltere ve Kanada daha sonra da Avrupa Birliği, Tahran'a yeni yaptırımlarda bulunacaklarını açıkladı. UAEK'nin İran ile ilgili raporunda "İran’ın nükleer silah ürettiğine dair güçlü ipuçlarının mevcut olduğu" ifadesi yer alıyordu.

Barack Obama yönetimi, İran'a baskıları artırmak için enerji ve finans sektörlerinde yeni yaptırımlar açıkladı. ABD'nin yaptırımları, İran'ın petrol ve petrokimya endüstrisi şirketlerini ve ayrıca nükleer programıyla bağlantılı olduğu düşünülen İran şirketlerini hedef alıyor.

Bunun yanı sıra ABD ilk kez "kara para akladığı" iddiasıyla İran Merkez Bankası da dâhil olmak üzere İran'ın tüm bankacılık sistemini, İran bankalarıyla iş yapan finans kurumları ve hükümetler için bir tehdit olarak tanımlayarak, Kanada ve İngiltere ile birlikte İran bankalarıyla tüm ilişkilerini kesme kararı aldıklarını duyurdu.

Obama, "İran bu tehlikeli yoldan yürümeye devam ettiği müddetçe, hem ortaklarımızla birlikte hem de kendi eylemlerimiz yoluyla İran rejimi üzerinde baskıyı artırmanın ve İran rejimini izole etmenin yollarını bulmaya devam edeceğiz" dedi.

Avrupa Birliği de İran'ın tartışmalı nükleer programı nedeniyle yaklaşık 200 İranlı şahıs ve şirketin, yaptırım uygulanacaklar listesine ekleneceğini duyurdu.

'İran ile iş yaparken iki kere düşünün'

Düzenlenen basın toplantısında ABD Maliye Bakanı Timothy Geithner da bu yeni tedbirlerin dünya genelindeki finans kurumlarına, İran ile iş yaparken iki kere düşünmeleri için sert bir uyarı olduğunu söyledi.

İngiltere Maliye Bakanı George Osborne, İngiltere’nin ilk kez bir ülkenin tüm bankacılık sitemiyle bağlantısını kestiğini kaydetti. Kanada da İran’ın bankacılık sistemine yönelik uyguladığı yaptırımları ağırlaştıracağını duyurdu. Kanada ayrıca İran'a petrokimya ve petrol endüstrisinde kullanılacak mal ihracatını yasakladığını açıkladı.

Fransa ise ortaklarına, İran’ı askerî nükleer programından vazgeçirmek için, bu ülkenin merkez bankasının mal varlıklarını derhal dondurma ve İran petrolünü satın almayı durdurma önerisinde bulundu.

Rusya: Yaptırımlar kabul edilemez

Rusya, Batılı ülkelerin uyguladıkları yeni yaptırımları "kabul edilemez" sözleriyle değerlendirdi. Yaptırımların devletlerarası hukuka aykırı olduğunu açıklayan Rusya Dışişleri Bakanlığı, bu yaptırımlar nedeniyle yapıcı bir diyalog geliştirmenin zorlaşacağını vurguladı.

İran da yaptırım kararını sert bir dille eleştirdi. "Yeni yaptırımların sadece söz konusu ülkelerin İran'a olan düşmanlığını ortaya koyduğunu düşünüyoruz" diyen İran Dışişleri Bakanlığı sözcüsü Ramin Mihmanperest yaptırımları “çirkin ve etkisiz” olarak niteledi.

İran son dönemde ABD ve İngiltere'yle ticari ilişkilerini minimum düzeye indirmiş ve başka ülkelerle ilişkiler geliştirmeye yoğunlaşmıştı.

© Deutsche Welle Türkçe

DW/AFP/DPA/Reuters/AA, BE/EC