Almanya'da 'soykırım tiyatrosu' gerginliği
21 Mart 2014
Konstanz Şehir Tiyatrosu'nun 1915 olaylarını konu edinen oyunu, Yahudi kökenli Alman yazar Edgar Hilsenrath'ın "Son Düşüncenin Masalı" isimli romanından uyarlandı.
Tiyatro sözcüsü, "Günlerden beri oyunu iptal etmemiz için e-postalar alıyoruz" dedi. Tiyatronun genel müdürü Christoph Nix, "Gösteriyi iptal etmemiz yönündeki çağrılar, kurumun sanat özgürlüğüne bariz bir müdahaledir" ifadesini kullandı.
Türkiye'nin Karlsruhe Başkonsolosluğu'nun da "her gösteri öncesi 1915 olaylarına ilişkin farklı bakış açılarının izleyicilere aktarılması yönünde tiyatro yönetimine ricada bulunduğu" belirtildi.
Ankara farklı değerlendiriyor
1915 olayları bugüne kadar yaklaşık 18 ülke parlamentosunda soykırım olarak tanımlandı ve kınandı. Ermeni tarihçiler, yaklaşık 1,5 milyon Ermeninin soykırımda öldürüldüğünü iddia ediyor. Ankara ise Birinci Dünya Savaşı koşullarında silahlanan Ermeni çetelerin, düşman kamptaki Rusya ile işbirliği yaptığını, güvenlik için tehdit oluşturduğunu, zorunlu Ermeni tehciri sırasında katliamlar yaşandığı ancak soykırım olmadığını kaydediyor. Türk tarihçilere göre tehcir sırasında 300 binden fazla Ermeni yaşamını kaybetti.
Karlsruhe Başkonsolosluğu'ndan yapılan açıklamada, "sanata büyük saygı duyulduğu, ancak tiyatro izleyicisinin doğru ve eksiksiz bilgilenme hakkına sahip olduğuna inanıldığı" belirtildi. Açıklamada, "Hedefimiz, 1915 olaylarının hukuki ve akademik çerçevede bir tartışma gerektirdiğini vurgulamak ve bundan tiyatro izleyicisinin de bilgi sahibi olmasını sağlamaktır" denildi.
Tiyatro önünde gösteri yapacaklar
Polis, oyun vesilesiyle kendilerine Konstanz Şehir Tiyatrosu önünde bir gösteri için başvuruda bulunulduğunu, gösteriye 50 ila 100 kişilik katılımın beklendiğini duyurdu.
1915 olaylarının konu edildiği "Son Düşüncenin Masalı" isimli roman Türkçeye de aktarıldı. "Uyarlamada 1915 olaylarının bir masal anlatıcısının gözüyle aktarıldığına" dikkat çeken Konstanz Şehir Tiyatrosu yönetimi, "Amacımız, söz konusu süreçte yaşananların soykırım olup olmadığına ilişkin bir yargıda bulunmak değildir" ifadesini kullandı. Tiyatro yönetiminin açıklamasında, "Gösteri, sorunu ele almakta ve konuyu tartışmaya açmaktadır" değerlendirmesi yer aldı.
© Deutsche Welle Türkçe
DW/dpa,NH/BW