امریکا او بریتانیا د حوثي یاغیانو پر رهبرانو تحریمونه لګولي

د امریکا متحده ایالاتو او بريتانیا حکومتونو د پنجشنبې په ورځ د حوثي یاغی ډلې پر رهبرانو تحریمونه ولګول. امریکا او بریتانیا هڅه کوي چې په سره بحېره کې د سمندري فعاليتونو محافظت وکړي.

د بریتانیا د بهرنيو چارو وزير، ديويد کامرون، وويل چې دغه تحریمونه په وروستيو اوونيو کې د حوثی وسلوالې ډلې کړنو ته «زموږ روښانه پيغام تقویه کوي.» کامرون ژمنه وکړه چې هغه عناصر به په نخښه کړل شي چې په سره بحیره کې د حمل او نقل خلاف «د نه منلو او د غیرقانوني کړنو» تر شا دي.

حوثي وسلوالې ډلې د تېر نوامبر راهیسې په سره بحيره کې پر کښتیو باندې حملې پيل کړي دي. دغه ډله وايي چې دغه حملې ېې په غزه کې حماس سره د اسرائيل د جګړې په ځواب کې دي.

تازه رپوټونو وايي چې نن جمعه د جنوري ۲۶مه هم د یمن په جنوبي اوبو کې دوه توغندي چاودلي دي. په عدن خلیج کې د سمندري نظارت کونکو یو چارواکي، آمبري، وويل چې دغه توغندي د هندوستان له یوې تيل وړونکې کښتۍ څخه شاوخوا یونيم کيلومتر لرې تر اوبو لاندې په ۲۰۰ تر ۳۰۰ مترو کې وچاودېدل. په سیمه کې د بریتانيا د سمندري سوداګرۍ عملیاتو په نوم سازمان (UKMTO) هم دغه چاودنې تائيد کړي دي.

د اسرائيل هوايي شرکت (El Al) ويلي دي چې د مارچ میاشتې له پایه به جنوبي افریقا ته خپل پروازونه په تعویق حالت کې راولي. د دغه شرکت یو ویاند وويل: «اسرائيل نه غواړي چې جنوبي افریقا ته پروازو وکړي. دوی د پروازونو د کنسلولو په حال کې دي او الوتکې نژدې خالي دي.» اسرائيلي هوايي شرکت دغه تصمیم د عدالت نړېوالې محکمې ته د جنوبي افریقا د عريضې په غبرګون کې کړی چې په هغه کې ېې اسرائيل په غزه کې پر نسل وژنې تورن کړی دی.

پر سویز کانال د جګړې اغیز

ملګري ملتونه وايي له دوو میاشتو راهیسې چې حوثي یاغیانو په سرې بحيره کې پر تجارتي کښتیو بريدونه پیل کړي، د سویز کانال له لارې د مالونو انتقالات تر ۴۵ سلنې راکم شوي دي. د ملګرو ملتونو د سوداګرۍ او پراختیا کنفرانس (UNCTAD) په حواله د دسمبر مياشتې په پرتله ۳۹ سلنه کمو کښتیو پر دغه کانال تګ راتګ کړی دی. د دغه سازمان مشر، جان هوفمن، د پنجشنبې په ورځ ناوخته وويل: «موږ ډېر اندېښمن یو. موږ د ځنډ، د مصارفو د لوړېدو او په لوړه پیمانه د ګلخانه يي ګازاتو د انتشار شاهدان یو.» هوفمن زیاته کړه چې دغه وضعیت به د مالونونو او خوراکي موادو پر بیو تاثير ولري چې له کبله به ېې مصرف کونکي اغیزمن شي.

په خان یونس کې جګړه

د اسرائيل ځمکنیو ځواکونو د غزې تړانکې په جنوب خان یونس کې پر حماس خپل بریدونه جاري ساتلي دي. زياته شوې چې جګړې د ښار په زړه کې زور اخیستی دی. د اسرائيل د پوځ یو ویاند وويل: «د نخښتو په جریان کې په سیمه کې تروریستان وژل شوي دي.» ویاند زیاته کړه چې د اسرائيل دفاعي ځواکونو هم څو تنه تلفات درلودلي دي. د اسرائيل دفاعي ځواکونو دغه راز ويلي دي د ساحلي تړانګې په شمال کې ېې هم د حماس پر زیربناو بریدونه کړي دي. په عین وخت کې د حماس چارواکو ويلي چې د اسرائيل د تېرې شپې په بمباريو کې ۱۲۰ تنه وژل شوي دي. د حماس له لوري ورکړل شوي دا معلومات په خپلواکه توګه نه شي تائيديدلی.

حماس وسله والې ډله چې د اکتوبر میاشتې پر ۷مه نيټه یې د اسرائيل په خاوره کې دننه يو شمير بريدونه ترسره کړل، پر نورو سربیره د امريکا متحده ایالاتو، آلمان او اروپايي ټولنې له خوا د ترهګریز سازمان په توګه درجه بندي شوې ده.

د.و./م.ک.ص./ن.ز.