Copernicus alarmuje: Morza i oceany są coraz cieplejsze
30 września 2024
Przez ostatnie dwie dekady doszło do drastycznego zwiększenia ilości ciepła zmagazynowanego w morzach i oceanach, alarmuje Copernicus w opublikowanym w poniedziałek raporcie. Informujący o tym wskaźnik wzrósł według unijnych ekspertów z długoterminowego poziomu 0,58 do 1,05 wata na metr kwadratowy, czyli niemal dwukrotnie. Copernicus informuje także o rekordowych temperaturach wody w morzach i oceanach oraz o morskich falach upałów, które sięgają głębin. Termin „morska fala upałów” (marine heatwave, MHW) to pojęcie opisujące okres nienormalnie wysokich temperatur morskich wód, a nie powietrza nad nimi, znacząco wyższych niż na określonym obszarze w przeszłości. Obejmuje zarówno zjawiska krótkookresowe, trwające od 30 do 90 dni, jak i wieloletnie, takie jak El Niño.
– Ocieplenie oceanów może być postrzegane jako nasz wskaźnik globalnego ocieplenia – mówi oceanografka Karina von Schuckmann. Według niej morza i oceany ocieplają się „nieprzerwanie” od lat sześćdziesiątych XX wieku, ale od 2005 roku tempo tego ocieplania się gwałtownie wzrosło.
Dwa razy dłuższe morskie fale upałów
Raport Copernicusa opisuje również bezprecedensową utratę lodu morskiego i wzrost ilości ciepła zmagazynowanego w morzach i oceanach. W 2023 roku ponad 20 procent ich powierzchni doświadczyło ciężkich lub ekstremalnych morskich fal upałów, które na dodatek trwały dłużej niż w przeszłości. Według raportu średni maksymalny czas trwania morskich fal upałów podwoił się od 2008 roku z 20 na 40 dni.
Wygląda na to, że w północno-wschodniej części Morza Barentsa dno morskie „weszło w stan permanentnej morskiej fali upałów”, mówi von Schuckmann. W sierpniu 2022 roku w wodach przybrzeżnych Balearów zmierzono rekordową temperaturę 29,2 stopni Celsjusza – najwyższą regionalną temperaturę wód powierzchniowych od czterdziestu lat. W tym samym roku morska fala upałów na Morzu Śródziemnym przeniknęła na głębokość około 1500 metrów pod powierzchnię.
Zagrożone ekosystemy, więcej ekstremalnych zjawisk pogodowych
Morskie fale upałów mają wpływ na ekosystemy i zakłócają delikatną równowagę składników odżywczych w oceanie. Jak podkreśla von Schuckmann, mogą mieć również wpływ na rybołówstwo. Cieplejsze akweny powodują również silniejsze burze i inne ekstremalne zjawiska pogodowe.
Światowe oceany, które pokrywają około 70 procent powierzchni Ziemi, są ważnym regulatorem klimatu i działają jako pochłaniacz dwutlenku węgla, usuwając gazy cieplarniane z atmosfery.
(AFP/pedz)