۳ روز تا ۲۸خرداد؛ تشدید شکاف‌ها و سرد ماندن فضای انتخاباتی
۱۴۰۰ خرداد ۲۵, سه‌شنبه
مرکز افکارسنجی ایران (ایسپا) نتایج آخرین تحقیقات خود را منتشر کرد. بر اساس داده‌های این مرکز، تنها ۴۲ درصد شرکت‌کنندگان در نظرسنجی انتخابات ریاست جمهوری گفته‌اند، رای خواهند داد.
۶/ ۶۰ درصد این افراد در پاسخ به این پرسش که «اگر الان انتخابات برگزار شود به چه کسی رای می‌دهید؟» گفته‌اند، ابراهیم رئیسی را انتخاب خواهند کرد.
به گزارش ایسپا، از شهریور ۱۳۹۹ تا ۲۴ خرداد ۱۴۰۰ در مجموع ۱۱ موج نظرسنجی انتخاباتی با جامعه آماری افراد بالای ۱۸ سال کل کشور اجرا شده است. هشت موج به شیوه مصاحبه تلفنی با اندازه نمونه تقریبی هزار و ۵۰۰ نفر بوده است و سه موج به شیوه مصاحبه حضوری در میادین و معابر با اندازه نمونه پنج هزار و۱۰۰ نفر.
دویچه وله فارسی را در اینستاگرام دنبال کنید
ایسپا موج یازدهم نظرسنجی انتخابات ریاست جمهوری را با جامعه آماری افراد بالای ۱۸ سال کل کشور (شهر و روستا) و اندازه نمونه پنج هزار و ۹۴ نفر از طریق مصاحبه حضوری در میدان‌ها و معابر شهرها و روستاها در تاریخ ۲۳ و ۲۴ خرداد ۱۴۰۰ اجرا کرده است.
تاثیر تهدید تحریم‌کنندگان
به گفته ناظران سیاسی مستقل، نظرسنجی در ایران به دلیل ترسی که حاکمیت در جامعه ایجاد کرده و تهدیدهای رئیس پلیس و مسولان قضایی به مجازات افرادی که علیه انتخابات فعالیت یا آن را تحریم می‌کنند، نمی‌توان اطمینان داشت که شرکت‌کنندگان در نظرسنجی‌های خیابانی یا تلفنی واقعیت را بگویند.
در صورتی که نتایج نظرسنجی‌های ایسپا صددرصد درست باشد، با احتساب این که ۴۲ درصد از ۵۹ میلیون واجد شرایط رای خواهند داد و ۶/ ۶۰ درصد آنها ابراهیم رئیسی را انتخاب خواهند کرد، میزان رای نامزد اصلی اصولگرایان حدود ۱۵ میلیون خواهد بود.
ایسپا نوشت، از افرادی که در نظرسنجی شرکت کرده‌اند پرسیده است: «روز شنبه سومین مناظره بین نامزدهای ریاست جمهوری برگزار شد. آیا شما این مناظره را دیدید؟»
در گزارش این مرکز آمده است که تنها ۸/ ۳۴ درصد از پاسخگویان مناظره سوم را تماشا کرده‌اند، ۲/ ۶۵ درصد به این سوال پاسخ منفی داده‌اند.
«کسب رای و اغوای مردم»
کارشناسان و ناظران مستقل در هفته‌های اخیر دلایل زیادی را برای سردی فضای انتخابات مطرح کرده‌اند. یکی از مهم‌ترین دلایل، افرادی هستند که شورای نگهبان به میدان رقابت‌های انتخاباتی فرستاده است.
زندگی‌نامه‌ها و سخنان و وعده‌های آنها در مناظره‌های تلویزیونی و شبکه‌های اجتماعی انگیزه‌ای برای برگزاری یک انتخابات «پرشور» ایجاد نمی‌کند.
مرتضی افقه، استاد اقتصاد «دانشگاه شهید چمران اهواز» در گفت‌وگو با ایلنا به نکاتی اشاره کرده است که باعث گریز مردم از انتخابات می‌شود. او می‌گوید: «وقتی من صحبت‌های این هفت نفر را شنیدم، با خودم گفتم دستمریزاد به شورای نگهبان که چنین افرادی را به عنوان اشخاص اصلح انتخاب کرده است.»
به اعتقاد افقه، نامزدها «به طرز مضحکی» وعده می‌دهند، در حالی که «این‌ها قبلا هم مسئولیت‌هایی داشته و اصلا تازه‌کار نیستند و چندین سال به نحوی از انحاء یا در تصمیم‌گیری و یا در اجرا بودند و خودشان می‌دانند که این وعده‌ها عملیاتی نمی‌شود.»
این کارشناس اقتصادی تاکید کرده است که هفت نامزد انتخابات ریاست جمهوری «جز تلاش برای کسب رای و اغوای مردم هدف دیگری ندارند.»
او ضمن اشاره به این که «ما ۶۰ میلیون فقیر مطلق داریم» یادآور شده است که کمر اقتصاد ایران زیر فشار تحریم‌ها شکسته است و در صورت ادامه تحریم‌ها و همچنین نپیوستن به پیمان «گروه ویژه اقدام مالی» (FATF) اوضاع بدتر خواهد شد.
افقه به‌درستی اشاره می‌کند که نامزدهای انتخاباتی به این موضوعات مهم اهمیت نمی‌دهند و اکثر مردم هوشیارتر از آن هستند که بتوان با وعده‌های بی‌اساس فریبشان داد.
به کانال دویچه وله فارسی در تلگرام بپیوندید
شکاف در جناح‌های سیاسی درون و حاشیه حکومت
شکاف در میان جناح‌های سیاسی درون حکومت بر سر رویکرد انتخاباتی هم در کاهش امکان بسیج آنها برای مشارکت مردم بی‌تاثیر تلقی نیست. نامزدهای اصولگرا احتمالا با امید به گرفتن امتیازات و قول و قرارهای آب و نان‌دارتر بیشتر از نامزد اصلی‌اشان، یعنی ابراهیم رئیسی در انصراف به سود او تعلل می‌کنند و اصلاح‌طلبان هم در حمایت یا عدم حمایت از یکی از دو نامزد غیراصولگرا دچار انشقاق شده‌اند.
"جبهه اصلاحات ایران" که با رد صلاحیت هر ۱۴ نامزدش از سوی شورای نگهبان ابتدا اعلام کرد که نامزدی در انتخابات ندارد، بعدتر با فشار و تمایل احزابی مانند کارگزاران در این مصوبه دچار سستی و دو دستگی شد. گرایش‌ها و مواضع متناقض چهره‌های شاخص مورد قبول اصلاحات‌طلبان یعنی میرحسین موسوی، محمد خاتمی و مهدی کروبی هم در انشقاق میان دستجات و افراد گردآمده در تشکل انتخاباتی "جبهه اصلاحات ایران" بی‌تاثیر نبوده است. میرحسین موسوی در پیامش تلویحا تحریم انتخابات را توصیه کرد، ولی خاتمی و کروبی بر طبل مشارکت کوبیده‌اند.
در پی بروز اختلاف در جبهه اصلاحات دوشنبه‌شب بر اساس وضعیت نظرسنجی‌ها و برخی تحلیل‌ها و توصیه‌ها در باره حمایت یا عدم حمایت از عبدالناصر همتی در شورای جبهه اصلاحات رای‌گیری به عمل آمد که نتیجه به سود همان تصمیم اول یا عدم حمایت از نامزد مشخص باقی ماند.
آذر منصوری، سخنگوی «جبهه اصلاحات ایران» در ارتباط با این رای گیری گفت، در آخرین جلسه مجمع عمومی این جبهه که روز ۲۴خرداد (۱۴ ژوئن) برگزار شد، تصمیم اکثریت اعضا بر این بوده است که از هیچ نامزدی حمایت نکنند.
این در حالی است که بخشی از تشکل‌ها و احزاب و افراد گردآمده در جبهه اصلاحات ایران راسا با دورزدن نتیجه رای‌گیری یادشده در حال دعوت مردم به مشارکت در انتخابات و حمایت از عبدالناصر همتی هستند. "حزب کارگزاران سازندگی"، حزب "ندای ایرانیان" و چهر‌ه‌هایی همچون بهزاد نبوی و محمدرضا عارف از این دسته‌اند. در برابر، احزابی مانند "حزب اتحاد ملت" خواهان عدم شرکت در انتخابات هستند.
این در حالی است که بخش عمده گروه‌ها و فعالان منفرد سیاسی در خارج کشور شرکت در "انتخابات مهندسی‌شده" جمهوری اسلامی را وهن و اهانت به دمکراسی و حق اساسی مردم توصیف کرده و از آنها خواسته‌اند که این انتخابات را تحریم کنند. جمع بسیار کوچکی هم معتقد است که باید در این انتخابات شرکت کرد.
موضع‌گیری‌‌مولانا عبدالحمید
دفتر مولانا عبدالحمید اعلام کرد که جمع‌بندی و بیانیه «شورای هم‌اندیشی اهل سنت» مورد تایید امام‌جمعه اهل‌سنت زاهدان است. این شورا از ابراهیم رئیسی حمایت کرده است.
به گزارش ایسنا، بیانیه شورا بر اساس رایزنی برخی از اعضای این شورا و مولانا عبدالحمید با ابراهیم رئیسی و وعده‌های این نامزد انتخاباتی «مبنی بر اجرای عدالت و رفع مشکلات، تبعیض و نابرابری» تهیه و منتشر شده است.