«۱۷درصد دختران ایران قبل از ۱۸ سالگی ازدواج میکنند»
۱۳۹۵ خرداد ۱۵, شنبهشیرین احمدنیا، معاون پیشگیری از آسیبهای اجتماعی سازمان بهزیستی کشور گفت، طبق آخرین آمار ۷۰۰ میلیون زن در جهان در سنین کودکی ازدواج کردهاند.
بنا بر گزارش ایسنا، احمدنیا در نشست "ازدواج در سنین پایین" با بیان اینکه بر اساس آمارها در کشورهای در حال توسعه از هر سه دختر یک نفر قبل از ۱۸ سالگی ازدواج میکند گفت،در ایران نیز حدود ۱۷ درصد دختران پیش از رسیدن به سن ۱۸ سالگی ازدواج کردهاند.
همچنین طبق آمار یونیسف سه درصد از دختران هم پیش از رسیدن به سن ۱۵ سالگی ازدواج میکنند.
بر اساس قوانین ایران، ازدواج پسران از ۱۵ سال و دختران از ۱۳ سال قانونی است. اما بر اساس مفاد قانون مدنی، در صورتی که ولی دختر مصلحت بداند، او پیش از ۱۳ سالگی نیز میتواند ازدواج کند. به این ترتیب در ایران عملا محدودیت سنی برای ازدواج دختران وجود ندارد و ازدواج در هر سنی ممکن است.
بیشتر بخوانید: "قانون و شرع مجوز ازدواج کودکان را میدهد"
شیرین احمدنیا، کارشناس مسائل زنان با اشاره به ریشههای فرهنگی و اقتصادی ازدواج دختربچهها گفت: «در جوامعی که این موضوع رواج دارد در بسیاری از موارد دختران به اندازه پسران از ارج و قرب برخوردار نیستند و بیشتر به عنوان یک بار اضافی تلقی میشوند، باری که باید هر چه زودتر آنها را رد کنند.»
گاهی خانوادهها برای جلوگیری از درگیر شدن دخترانشان با مسائل جنسی اقدام به شوهر دادن زودرس میکنند و گاهی نیز فقر و تلاش برای کاستن از هزینههای خانواده موجب چنین تصمیمی میشود.
پیامدهای ازدواج زودرس
شیرین احمدنیا با تأکید بر ضرورت "ایمنی مادران" یادآور شد که ازدواج دختران در سنین پایین ممکن است به بارداری زودرس منجر شود در حالی که بدن مادر نوجوان هنوز از رشد کافی برای بارداری، زایمان و شیردهی برخوردار نبوده و بقا و سلامت مادر و کودک هر دو به خطر میافتد.
به علاوه این نوع ازدواج معمولا به سقطهای مکرر نوزادان و مرگ و میر مادران منجر میشود. به طوری که طبق آمار، هر چه ازدواج مادران در سن بالاتری صورت بگیرد میزان سقط غیرعمدی و مرگ و میر مادران کاهش مییابد.
احمدنیا گفت، دخترانی که در سنین پایین ازدواج میکنند نقششان محدود به نقشهایی چون همسر و مادر میشود و در نتیجه دایره دوستان و اطرافیانشان کاهش پیدا کرده و حیطه حامیانشان فقط به خانواده و دوستان صمیمی محدود میشود. این موضوع به نوبه خود به کاهش "عزت نفس" و "اعتماد به نفس" در بین این زنان منجر خواهد شد.
او خاطرنشان ساخت: «آنها به دلیل عدم استقلال مالی به شوهرانشان وابسته هستند و به نوعی با یک حس عدم امنیت روبرو هستند.»
او بر ضرورت توانمندسازی دختران تأکید کرد و گفت:«موضوع مقابله با ازدواج کودکان باید به فراتر از خانوادهها منتقل شود زیرا این یک مسئله اجتماعی مانند خشونت خانگی است و یک مسئله خصوصی نیست.»
در حالی که توانمند شدن دختران باعث افزایش دانش و مهارت آنها میشود و سپس این زمینه فراهم میشود که آنها به حقوقشان آگاهتر شده و شبکههای حمایتی گستردهتری برای خود ایجاد کنند.
او تصریح کرد: «از سال ۲۰۱۴ کمیسیون مقام زن سازمان ملل متحد سندی مبتنی بر توافق کشورهای عضو برای خاتمه دادن ازدواج کودکان تهیه کرده است.»
ابراز نگرانی سازمان ملل
کمیته حقوق کودک سازمان ملل در فوریه سال جاری با استناد به پیماننامه حقوق کودک که بر اساس آن تمامی افراد کمتر از ۱۸ سال کودک محسوب میشوند، از دولت ایران خواست ازدواج دختربچهها را ممنوع کند و مانع از آسیب جسمی و روحی این کودکان شود.
بیشتر بخوانید: درخواست سازمان ملل از ایران برای اصلاح قوانین تبعیضآمیز علیه دختران
کمیته حقوق کودک سازمان ملل از دولت ایران خواست قوانین کیفری و قانون ازدواج دختران کمسن و سال را اصلاح کند. این کمیته با انتقاد از بالغ دانستن دختر از ۹ سالگی، افزایش آمار ازدواج دختربچهها در ایران را "عمیقأ نگرانکننده" خواند.
این نهاد ناظر قوانین ایران و ۱۳ کشور دیگر عضو سازمان ملل متحد را مغایر با استاندارهای جهانی تعریفشده در مورد حقوق کودک شمرد. ایران پیماننامه حقوق کودک را امضا کرده است.
این کمیته تصریح کرد، ازدواج اجباری دختربچههای زیر ده سال در ایران افزایش یافته و این درحالی است که حتی در قوانین این کشور سن ازدواج دختران ۱۳ سال تعریف شده است.