"قانون و شرع مجوز ازدواج کودکان را می‌دهد"
۱۳۹۴ آبان ۷, پنجشنبه
فرشید یزدانی مشاور و دبیر شورای عالی برنامه‌ریزی راهبردی سازمان تامین اجتماعی در نشست ماهانه انجمن حمایت از حقوق کودکان گفته ازدواج دختربچه‌ها طی ۱۰ سال گذشته افزایش داشته است.
به گزارش روزنامه اعتماد، وی علت اصلی رواج این پدیده را فقر اقتصادی دانسته و گفته است: «به باور من فقر اقتصادی است كه فقر فرهنگی را همراه می‌آورد. آمار هم می‌گويد در جایی كه توسعه‌‌يافتگی اقتصادی كمتری رخ داده، ازدواج كودكان بيشتر است. در عين حال ازدواج كودكان استمرار فقر است و مدام فقر را بازتوليد می‌كند ضمن آنكه به تبع ازدواج زودرس، گسترش ابعاد آسيب‌های اجتماعی رخ می‌دهد كه از جمله آن می‌توان به اعتياد و طلاق كودكان اشاره كرد.»
بیشتر بخوانید: "آمار نگران‌کننده" ازدواج دختران در زیر سن قانونی
شهیندخت مولاوردی، معاون رئیس جمهور در امور زنان و خانواده، شهریور ماه گذشته گفت، به دلیل آمار نگران‌کننده ازدواج دختران در زیر سن قانونی، "از وزارت دادگستری خواسته‌ایم گزارشی درباره ازدواج دختران در زیر سن قانونی به ما ارائه دهد".
به گفته مولاوردی، بیشتر ازدواج‌های زیر سن قانونی، در مناطق مرزی و به علت فقر صورت می‌گیرد.
بر اساس قوانین ایران ازدواج پسران از ۱۵ سال و دختران از ۱۳ سال قانونی است اما براساس مفاد قانون مدنی، در صورتی که ولی دختر مصلحت بداند، او پیش از ۱۳ سالگی نیز می‌تواند ازدواج کند. به این ترتیب در ایران عملا محدودیت سنی برای ازدواج دختران وجود ندارد و ازدواج در هر سنی ممکن است.
بیشتر بخوانید: ۱۲درصد زنان مطلقه ایران زیر ۲۰ سال‌اند
فعالان جامعه مدنی و حقوق کودکان وقتی از ازدواج کودکان صحبت می‌کنند در حقیقت به پیمان‌نامه حقوق کودک استناد می‌کنند که بر اساس آن تمامی افراد کمتر از ۱۸ سال کودک محسوب می‌شوند. بر اساس این پیمان‌نامه که ایران نیز آن را امضا کرده ازدواج افراد کمتر از ۱۸ سال ممنوع است.
مجمع عمومی سازمان ملل نیز در تاریخ ۲۷ آذر ۱۳۹۳(۱۸ دسامبر ۲۰۱۴) با ممنوع کردن ازدواج کودکان، از تمامی کشورهای عضو این مجمع خواست که قوانین لازم برای پیشگیری از ازدواج کودکان و مجازات متخلفان را تصویب و اجرا کنند. سازمان ملل با غیرقابل پذیرش دانستن ازدواج کودکان بر اساس توجیهات فرهنگی و عرفی، از کشورهای عضو خواسته است که قدم‌های جدی برای توقف کامل ازدواج کودکان بردارند.
فرشید یزدانی در بخش دیگری از سخنانش گفت: «سال ٩٠-٨٩ آمار ازدواج كودكان را منتشر كردم كه از آمار ثبت احوال استخراج و ذخيره كرده بودم‌اما ثبت احوال اين آمار را تكذيب كرد و از آن سال به بعد آمار ازدواج كودكان از آمار رسمی حذف شد اما طبق آمار رسمی از سال ٨٥ تا شش ماه اول سال ٩٤، ٨٩٠ هزار دختر زیر سن قانونی ازدواج کرده‌اند. از آن سال به بعد گفتند آمار ازدواج كودكان كم شده در حالی كه اين آمار افزايش پيدا كرده است.»
بیشتر بخوانید: قطعنامه "منع ازدواج کودکان" در کمیته حقوق بشر سازمان ملل تصویب شد
سازمان عدالت برای ایران که مقر آن در لندن است در دی ماه سال ۱۳۹۳ آمار ازدواج کودکان را منتشر کرد. بر اساس این آمار که از ثبت احوال ایران استخراج شده، در سال ۱۳۹۲ نزدیک به ۲۸۰هزار دختر زیر ۱۹ سال ازدواج کرده‌اند و بیش‌از ۱۰۹ هزار دختر زیر۱۹ سال نیز مادر شده‌اند.
بر مبنای این آمار یک‌هزار و ۷۲۷ دختربچه زیر ۱۵ سال در سال ۹۲ بچه‌دار شده‌اند و آمار مادران زیر ۱۵ سال در فاصله پنج‌ساله (۱۳۸۸-۱۳۹۲) بین ۱۶۰۰ تا ۱۷۰۰ تن در نوسان بوده است. در واقع طی این پنج سال به طور متوسط بیش از ۸ درصد زنانی که زایمان کرده‌اند بین ۱۵-۱۹ سال داشته‌اند.
بیشتر بخوانید: ۲۵ سالگی کنوانسیون کودک؛ آیا دنیا جای بهتری برای کودکان شده؟
شيرين احمدنيا؛ عضو هيات علمی دانشگاه علامه طباطبایی در نشست ماهیانه انجمن حقوق کودکان با استناد به آمار یونیسف گفته است: «در ايران ١٧ درصد دختران پيش از ١٨ سالگی و سه درصد پيش از ١٥ سالگی ازدواج كرده‌اند كه قانون و شرع همچنان مجوز وقوع چنين ازدواجی را می‌دهند و بنابراين حتی زير سن ١٣ و ١٥ سال هم ازدواج‌هایی رخ می‌دهد.»
بر این مبنا وقتی معاون ریاست جمهوری در امور زنان از "آمار نگران‌کننده ازدواج دختران در زیر سن قانونی" حرف می‌زند، مشخص نیست منظورش کدام قانون و چه سن قانونی است.