همهپرسی کردستان عراق؛ ترکیه و ایران در پی تدوین "نقشه راه"
۱۳۹۶ مهر ۱۰, دوشنبهحلوسی آکار، رئیس ستاد کل ارتش ترکیه، شامگاه یکشنبه (۹ مهر / اول اکتبر) در رأس یک هیأت نظامی برای گفتوگو با مقامهای جمهوری اسلامی، وارد ایران شد. این سفر در پاسخ به دیدار محمد حسین باقری، رئیس ستاد کل نیروهای مسلح جمهوری اسلامی، از ترکیه صورت گرفته است.
به کانال دویچه وله فارسی در تلگرام بپیوندید
ژنرال آکار قرار است از جمله بر سر همهپرسی اخیر استقلال کردستان عراق با مقامهای ایران گفتوگو کند. از موضوعهای دیگر بحث و تبادل نظر این مقام نظامی ترکیه با مقامهای ایرانی، "تروریسم، عملیاتهای مشترک دو کشور و اجرای عملیات آتشبس در مناطق کاهش تنش در سوریه" عنوان شده است.
مواضعی "کاملا منطبق"
رئیس ستاد کل ارتش ترکیه به هنگام ورود به ایران مورد استقبال معاون بینالملل ستاد کل نیروهای مسلح ایران قرار گرفت و ضمن تأکید بر "ضرورت مبارزه با تروریسم در منطقه" گفت: «ایران و ترکیه با همکاری یکدیگر میتوانند تروریسم را محدود و نابود کنند».
حلوسی آکار با اشاره به سفر سرلشکر باقری به آنکارا گفت که دو کشور "چارچوبهای لازم" برای همکاریهای دوجانبه را "ترسیم" کردهاند.
سردار قدیر نظامی، معاون امور بین الملل ستاد کل نیروهای مسلح ایران نیز تأکید کرد: «هنگامی که شرایط حساستر میشود، همکاریها باید بیشتر و بیشتر شود». سردار قدیر نظامی خطاب به ژنرال آکار گفت که مواضع ایران در رابطه با مبارزه با تروریسم با ترکیه "کاملا منطبق و نزدیک" است.
محمد حسین باقری که اواخر مرداد ماه سال جاری (۱۳۹۶) سفری مشابه به ترکیه داشت، بامداد روز دوشنبه (۱۰ مهر/ ۲ اکتبر) از همتای ترکیهای خود استقبال رسمی به عمل آورد.
ژنرال آکار قرار است علاوه بر سرلشکر باقری، با حسن روحانی، رئیس جمهوری، علی شمخانی، دبیر شورای عالی امنیت ملی، و علی حاتمی، وزیر دفاع ایران، دیدار و گفتوگو کند.
رسانههای داخلی ایران پیشبینی کردهاند که دو طرف در تهران توافقهای خود در ترکیه را "در چارچوب یک برنامه عملیاتی و اجرایی" مورد توجه قرار خواهند داد.
"نقشه راه" ایران و ترکیه
رجب طیب اردوغان، رئیس جمهوری ترکیه نیز اعلام کرده که قرار است چهارشنبه آینده (۱۲ مهر) در رأس هیأتی بلندپایه به ایران سفر کرده و با علی خامنهای، رهبر جمهوری اسلامی، و حسن روحانی، رئیس جمهوری ایران، دیدار و گفتوگو کند.
به گزارش ایرنا، اردوغان گفته است که در پی دیدارش با خامنهای و روحانی "نقشه راه" ایران و ترکیه در برابر همهپرسی در اقلیم کردستان عراق مشخص خواهد شد.
رئیس جمهوری ترکیه با اشاره به برگزاری "نشست شورای عالی همکاری راهبردی" آنکارا و تهران در جریان این سفر، گفت: «ما باز هم باید برای همه چیز آمادگی داشته باشیم».
به گفته اردوغان، ترکیه در نظر دارد در تبادل نظر با ایران، موضوع همهپرسی استقلال کردستان عراق را "بهتر و غنیتر" بررسی کرده و در آن خصوص اقدام کند.
ترکیه و ایران مخالفت شدید خود را با رفراندوم کردستان عراق اعلام کردهاند. هر دو کشور مانورهایی نظامی نیز در مرز مشترک خود با اقلیم کردستان عراق برگزار کرده و بدینشکل پیام آشکار خود در مقابل نخستین گام اقلیم به سوی استقلال را به رهبران این منطقه رساندهاند.
دولت مرکزی عراق خواستار لغو نتیجه همهپرسی استقلال در اقلیم کردستان شده و دولت خودمختار کردستان را تهدید به تحریم و دخالت کرده است. بغداد همچنین خواستار کنترل فرودگاههای سلیمانیه و اربیل و تمام گذرگاههای مرزی اقلیم کردستان با ایران، ترکیه، سوریه و عراق شده است.
ایران و ترکیه از درخواستهای دولت مرکزی عراق حمایت کرده و اعلام آمادگی کردهاند که امکان کنترل مرزهای اقلیم کردستان با ایران را برای ارتش عراق فراهم آورند.
اردوغان روز هشتم مهرماه موساد را در برگزاری همهپرسی استقلال کردستان عراق مسئول دانسته و بر نقش این نهاد امنیتی در رفراندوم تأکید کرده بود. موضعی مشابه نیز در ایران دیده میشود. علی خامنهای، رهبر جمهوری اسلامی، بهشدت با همهپرسی استقلال کردستان عراق مخالفت کرده و محمد محمدی گلپایگانی، رئیس دفتر، و یحیی صفوی، مشاور عالی او در امور نیروهای مسلح نیز این رفراندوم را "توطئه" آمریکا و اسرائیل دانستهاند.
همهپرسی مناقشهبرانگیز استقلال کردستان عراق روز سوم مهرماه برگزار شد. در این همهپرسی حدود ۷۲ درصد از بیش از ۵ میلیون و ۲۰۰ هزار واجدان شرایط شرکت کردند و نزدیک به ۹۳ درصد آنها به جدا شدن این منطقه از خاک عراق رأی مثبت دادند.