همه‌پرسی استقلال کردستان عراق و تهدیدهای اردوغان
۱۳۹۶ مهر ۳, دوشنبه
رفراندوم استقلال اقلیم کردستان عراق که می‌تواند تاثیراتی گسترده در خاورمیانه داشته باشد، دوشنبه (۲۵ سپتامبر/ سوم مهر) آغاز شده و حوزه‌های رای‌گیری با تمدیدی یک‌ساعته قرار است ساعت ۱۹ به وقت محلی به کار خود پایان دهند.
گفته می شود نخستین نتیجه همه‌پرسی ۲۴ ساعت پس از اتمام همه‌پرسی و نتیجه نهایی سه روز بعد منتشر می شود. حدود ۵ میلیون و ۶۰۰ هزار نفر از واجدان شرایط شرکت در این رفراندوم، در مورد ماندن یا جدا شدن از عراق تصمیم می‌گیرند.
بیشتر بخوانید: همه‌پرسی استقلال کردستان عراق آغاز شد
برآورد می‌شود که اکثریت قاطع رأی‌دهندگان با جدایی اقلیم کردستان از عراق موافقت کنند. با وجود این اعلام شده که نتیجه همه‌پرسی الزام‌آور نبوده و به معنای جدایی فوری مناطق کردنشین شمال عراق از این کشور نخواهد بود.
تهدیدهای اردوغان
رجب طیب اردوغان، رئیس‌جمهوری ترکیه که از مخالفان سرسخت این رفراندوم است، می‌گوید: «این همه‌پرسی مورد قبول ما نیست و دوام نخواهد آورد.»
اردوغان روز دوشنبه (۳ مهر / ۲۵ سپتامبر) در کنفرانسی اعلام کرد که مرز "هابور" با عراق از دوطرف بسته می شود. او تهدید کرد که جلوی صدور نفت کردستان را با بستن خط لوله‌ای که نفت شمال عراق را به ترکیه می‌رساند، خواهد گرفت.
او در این باره گفت با قطع این ارتباط نفتی "خواهیم دید که دولت شمال عراق از چه راهی می تواند نفت خود را بفروشد."
ترکیه مهم‌ترین شریک تجاری کردستان عراق است و اربیل، نفت خود را از راه خط لوله‌ای می‌فروشد که از کردستان عراق به ترکیه می‌رسد. کردهای عراقی به این ترتیب برای صادرات نفت خود به شدت به ترکیه وابسته‌اند.
بیشتر بخوانید: ایران همه‌پرسی کردستان را "نامشروع و غیرقانونی" خواند
گفته می‌شود که اقلیم خودگردان کردستان عراق، ۷۰ درصد از نیازهای خود را از ترکیه تامین می کند. آنها تا کنون رابطه دوستانه خود را با ترکیه حفظ کرده بودند.
اردوغان همچنین اعلام کرد که سربازان ترکیه که در مرز عراق مستقرند، آماده‌اند هر لحظه که لازم باشد به اقدام ضروری دست بزنند. ارتش ترکیه هفته گذشته با انتقال تانک‌ها و خودروهای مجهز به پرتاب موشک به مرز عراق، از تصمیم برای یک رزمایش نظامی خبر داد.
بیشتر بخوانید: مخالفت شورای امنیت سازمان ملل با همه‌پرسی در کردستان عراق
دولت ترکیه قبل از انتقال واحدهای نظامی به مرز کردستان عراق از شهروندان خود خواسته بود که این منطقه را ترک کنند. خبرگزاری "آنادولو" ترکیه به نقل از وزارت امور خارجه این کشور، گزارش داد که دولت ترکیه از همه کسانی که بدون دلیل ضروری در شهرهای دوهوک، اربیل و سلیمانیه هستند، موکدا خواسته است که منطقه را ترک کنند.
موافقان و مخالفان همه‌پرسی
رفراندوم استقلال کردستان عراق افزون بر ترکیه، مخالفان دیگری در جهان دارد. دولت مرکزی عراق همه‌پرسی را ناقض قانون اساسی این کشور اعلام کرده است. ایران، آمریکا، عربستان سعودی و دبیرکل سازمان ملل متحد در مخالفت با همه‌پرسی در اقلیم کردستان، با بغداد همراه و هم رای هستند.
اسرائیل تنها کشور منطقه است که به‌وضوح از همه‌پرسی استقلال حمایت می‌کند. روسیه و اردن در این میان موضعی اتخاذ نکرده‌اند. رهبران اقلیم کردستان خویشتنداری روسیه را به موافقت آن کشور با این رفراندوم تعبیر می‌کنند.