ناخشنودی برخی از مراجع تقلید از دولت

پس از انتشار مقاله‌هایی که به عنوان توهین به مراجع تقلید سر و صدای فراوانی به راه انداخته، برخی از علمای قم از بی‌توجهی دولت به تذکرهایشان به شدت ناراضی هستند. مطابق اخباری که طی دو روز گذشته از دیدارهای خصوصی چند مرجع تقلید منتشر شده لااقل سه تن از آنان که از حامیان دولت نهم محسوب می‌شوند قصد کرده‌اند از پذیرش مقام‌های دولتی خودداری کنند. یکی از دلایل این تصمیم بی‌اعتنایی رئیس جمهور به درخواست علمایی ذکر شده که خواستار برخورد با معاون محمود احمدی‌نژاد، به دلیل اظهاراتش در مورد دوستی با مردم اسرائیل هستند.

افشاگری پالیزدار

چندی پیش عباس پالیزدار که خود را دبیر کمیسیون تحقیق و تفحص مجلس از قوه‌ی قضاییه معرفی می‌کند، در دو سخنرانی در دانشگاه‌های همدان و شیراز تعدادی از مقام‌های ارشد حکومت و روحانیان بلند پایه‌ی قم را به فساد و سوء‌استفاده‌ی مالی متهم کرد. این اتهام‌ها که واکنش‌های تندی به دنبال داشت سرانجام به دستگیری پالیزدار منجر شد و پای چند نماینده‌ی مجلس را نیز به میان کشید. هنوز سر و صدای این پرونده کاملا نخوابیده که شخص دیگری برخی از مراجع تقلید را متهم می‌کند بدون پذیرش مسئولیت در امور مملکت دخالت می‌کنند. این سخنان را محمد نوری‌زاد، که قبلا ستون‌نویس روزنامه‌ی کیهان بوده در وبلاگ خود منتشر کرده است.

انتقاد نوری‌زاد

نوری‌زاد مدتی مجری برنامه‌های تلویزونی بود و از سال ۱۳۶۴ با ساختن مجموعه‌های مستندی چون «ما اهل مسجدیم» و «شب‌های رمضان» به فیلم‌سازی روی آورد. نخشتین یادداشت او که در آن انتقادهای صریح و کم‌سابقه‌ای به برخی از مراجع تقلید شده در واکنش به سخنی از ایت‌الله مکارم شیرازی نوشته شد که خواهان کنار گذاشتن اسفندیار رحیم‌مشایی از دولت شده بود. اظهارات معاون رئیس جمهور و رئیس سازمان میراث فرهنگی که بر دوستی با مردم اسرائیل تاکید کرده مدتی است مخالفت‌های شدیدی در مجلس و میان روحانیان به وجود آورده. درخواست کنار گذاشتن او، در هفته‌های گذشته از سوی بسیاری از روحانیان طراز اول و شخصیت‌های سیاسی مطرح شده است.

محمد نوری‌زاد در یادداشت سی و یکم مرداد ماه خود می‌نویسد «ماندن یا رفتن مشایی مطلقا دراندازه‌ای نیست که به یک مرجع تقلید (باهمه احترامی که برایشان قائلیم) ارتباط قانونی داشته باشد.» او می‌افزاید «وقتی رهبری صاحب سخن و شجاع که پیش از ظهور هر خطری، زنگها را به صدا درمی‌آورد، اداره جامعه ما را هم به‌لحاظ شرعی وهم قانونی به عهده دارد ، هرگز دراندازه احدالناسی حتی یک مرجع نیست که بخواهد برای یک امرحکومتی خط و نشان تعیین کند.» نوری‌زاد در ادامه‌ی این یادداشت تاکید می‌کند «یکی از علت‌های درهم پیچیدگی اوضاع ما درکشور، همین دخالت‌های بی حدومرز مراجع و امام جمعه‌ها و روحانیانی است که در امور حکومتی دخالت می‌کنند و هرگز نیز مسئولیت عواقب ناشی از دخالت‌های مکررخود را نمی‌پذیرند.»

اعتراض در قم

اعتراض جدی به یادداشت نوری‌زاد در قم از مسئولان حوزه‌ی علمیه آغاز شد که با اشاره به نارضایتی شدید مراجع و علما، خواستار پیگیری قضایی این موضوع شدند. در پی شکایت جامعه‌ی مدرسین حوزه‌ی علمیه، دادستان کل کشور با فرستادن نامه‌ای به دادستان تهران دستور داد با کسانی که «به ساحت مراجع تقلید» توهین می‌کنند برخورد قاطع کند. به نوشته‌ی منابع خبری آیت‌الله مکارم شیرازی و آیت‌الله صافی گلپایگانی یکشنبه‌ی گذشته با یکدیگر دیدار کردند تا در مورد آنچه بی‌اعتنایی رئیس جمهور به اظهارات رحیم‌مشایی، و توهین به مراجع عنوان شده تبادل نظر کنند. صبح امروز نیز یکی از اعضای دفتر آیت‌الله نوری همدانی از دیدار محرمانه‌ای خبر داده که ظاهرا جمعه شب، ۲۲ شهریور، میان او و آیت‌الله صافی ‌گلپایگانی انجام شده. بنابر گزارش‌ها این سه مرجع تقلید در واکنش به رویدادهای اخیر تصمیم‌هایی گرفته‌اند که مهترین آنها به حضور نپذیرفتن اعضای دولت است.

مصونیت مراجع

رویگردانی برخی مراجع تقلید از دولت می‌تواند با توجه به انتخابات سال آینده‌ی ریاست جمهوری برای محمود احمدی‌نژاد گران تمام شود. گرچه پالیزدار و نوری‌زاد نیز، با توجه به نوشته‌ها و مواضع‌شان از حامیان سرسخت رئیس جمهور به‌شمار می‌روند. به گزارش ایسنا ایت‌الله مکارم شیرازی چند روز پس از دیدار با صافی گلپایگانی گفته است «كسانی كه به دنبال خانه نشین كردن مراجع هستند، این آرزو را به گور خواهند برد.»

هفته‌ی گذشته آیت‌الله مرتضی مقتدایی مدیر حوزه علمیه قم در اعتراض به یادداشت‌های نوری‌زاد با بیان این که «در نظام ما ‏مراجع تقلید مصونیت دارند» ابراز امیدواری می‌کند «مسوولان قضایی ریشه ‏اصلی ‏این جریان را پیدا کرده و با آن به شدت برخورد کنند.» نوری‌زاد در پاسخ به این اظهارات با تاکید بر این که «این مصونیت اساسا در هیچ كجای اسلام و نظام مطرح نشده» می‌افزاید «مراجعی همانند آقایان شریعتمداری و منتظری و صانعی و آذری‌قمی و چندی دیگر، یا بنا به مصالحی از گردونه مرجعیت به دور افتادند و یا ترجیحا خانه‌نشین شدند. پس اصل مصونیت مراجع یك تخیل است.»