موافقان و مخالفان حمله سوریه به ادلب چه می‌گویند
۱۳۹۷ مرداد ۱۹, جمعه
سوریه آزادی ادلب از کنترل شورشیان نیروهایش را در نزدیکی این شهر مستقر کرده است. ترکیه اما به شدت می‌کوشد جلوی چنین حمله‌ای را بگیرد، زیر این حمله می‌تواند موج عظیم دیگری از پناهجویان سوری را به این کشور گسیل دارد.
به کانال دویچه وله فارسی در تلگرام بپیوندید
روسیه در چنین شرایطی اعلام کرده که در حال حاضر حمله ای وسیع به مواضع شورشیان اسلام‌گرا و جهادگرایان در شهرهای شمال غربی سوریه انجام نخواهد شد. اما کارشناسان بر این نظرند که روسیه نمی‌تواند برای مدتی طولانی جلوی چنین حمله‌ای را بگیرد.
چرا اسد می‌خواهد ادلب را پس گیرد؟
پس از تصرف حمص، غوطه شرقی و درعا اکنون ادلب مهم‌ترین شهری است که هنوز زیر کنترل شورشیان سوری قرار دارد. بشار اسد، رئیس جمهوری سوریه، همواره تاکید کرده که کلیه سرزمین سوریه باید زیر نظر دولت مرکزی متحد شود.
استان ادلب در شمال غرب سوریه در نزدیکی مرزهای ترکیه قرار دارد و بزرگ‌ترین منطقه تحت تسلط شورشیان است که اغلب آنها را گروه‌های اسلام‌گرای افراطی تشکیل می‌دهند.
ادلب گرچه به خاطر ساختار روستایی خود از نظر اقتصادی اهمیت چندانی برای سوریه ندارد، اما این استان در مسیر اتوبان دو کلان شهر دمشق و حلب قرار دارد که از نظر راهبردی و اقتصادی برای سوریه بسیار پراهمیت هستند.
ترکیه به عنوان حامی شورشیان و ایران و روسیه به عنوان حامیان دولت اسد در سال گذشته میلادی (۲۰۱۷) در آستانه توافق کردند که چهارمنطقه در سوریه به عنوان مناطق عاری از تنش به رسمیت شناخته شوند. این چهار منطقه غوطه شرقی، درعا، حمص و ادلب بودند.
در این میان دولت سوریه سه منطقه عاری از تنشِ غوطه شرقی، درعا و حمص را بازپس گرفته و به نظر نمی‌رسد که اسد پس گرفتن ادلب را به دست فراموشی سپرده باشد.
ترکیه مخالف بزرگ حمله به ادلب
ترکیه به همراه روسیه مسئؤلیت ادامه آتش‌بس در ادلب را بر عهده دارد. این کشور در حومه ادلب ایستگاه‌های بازرسی فراوانی ایجاد کرده و نفوذ بسیاری بر گروه‌های شورشی مخالف اسد چون گروه شورشی "جبهه احرار شام" دارد.
این کشور اما نفوذی بر گروه اسلام‌گرای افراطی "هیئت تحریر شام" ندارد که ۶۰درصد مناطق استان ادلب را زیر کنترل خود دارد. هیئت تحریر شام که شاخه القاعده در سوریه به‌شمار می‌آید، در ژانویه ۲۰۱۷ از ادغام چند گروه سلفی و از جمله جبهه فتح شام (جبهه نصرت سابق) به وجود آمده است.
حمله نظامی به ادلب که در آن دومیلیون نفر و اغلب آوارگان جنگ داخلی سوریه سکونت دارند، برای ترکیه بسیار نگران‌کننده است و می‌تواند بحران پناهجویان سوری در این کشور را وخیم‌تر کند.
شمار پناهجویان سوری در ترکیه سه‌و‌نیم میلیون نفر برآورد می‌شود. اردوغان چندی پیش مرز ترکیه با سوریه را حصار کشید و با این کار از ورود پناهجویان سوری به این کشور به شدت کاست.
گسترش نبرد بر سر تسلط بر ادلب می‌تواند به راه افتادن موج عظیم جدیدی از پناهجویان منجر شود که بسیاری از آنها به سوی مرزهای نزدیک‌ترین کشور همسایه، ترکیه، هجوم خواهند آورد.
موضع‌گیری روسیه در ارتباط با ادلب
با توجه به این پیامدها، اردوغان تمام تلاش خود را به کار گرفته تا پوتین را از حمله به ادلب منصرف کند. او می‌گوید حمله نظامی نیروهای سوری به ادلب توافق‌نامه آستانه که سال گذشته در شهر آستانه از طرف ترکیه، مسکو و تهران بر سر ایجاد منطقه "کاهش تنش" در ادلب تصویب شد را "نابود" می‌کند.
خبرگزاری فرانسه به نقل از نوار اولیور، تفسیرگر سیاسی می‌نویسد حمله به ادلب تنها با موافقت روسیه، ایران و ترکیه امکان دارد و تاکنون هیچ موافقت سه‌جانبه‌ای برای حمله به ادلب وجود ندارد.
آلکساندر لاورنتیف، نماینده روسیه در امور سوریه، پیشتر در کنفرانس سوچی اعلام کرده بود که در حال حاضر حمله به ادلب "در دستور کار نیست." او گفته بود روسیه امیدوار است ترکیه شورشیان این شهر را زیر کنترل خود قرار دهد.
روسیه اما به شدت می‌کوشد گروه اسلام گرای افراطی "هیئت تحریر شام" را از میان ببرد. "اشپیگل آنلاین" در گزارشی که سه‌شنبه (۷ اوت/ ۱۶ مرداد) منتشر شد با اشاره به تمایل مسکو برای پاک‌سازی ادلب، از قول سرگئی لاوروف، وزیر خارجه روسیه از "شلیک تیرخلاص به تروریست‌ها" در این شهر خبر داده بود.
منظور روسیه از ترویست‌ها به گروه‌های اسلام‌گرای عرب محدود نمی‌شود و شامل جهادگرایان منطقه قفقاز نیز هست که علیه نیروهای دولتی سوریه و متحدانش می‌جنگند. روسیه هیچ تمایلی به بازگشت این شورشیان به کشورشان ندارد و ولادیمیر پوتین، رئیس جمهوری روسیه ترجیح می‌دهد رویارویی نظامی با آنها بسیار دورتر از مرزهای این کشور رخ دهد.
این وضعیت پوتین را در موقعیت دشواری قرار داده است: او از سویی مایل به حمایت از ارتش سوریه و نابودی جهادگرایان منطقه قفقاز در ادلب است و از سوی دیگر تمایل دارد روابط مسکو با آنکارا، به خصوص با فاصله گرفتن بیش از پیش ترکیه از ناتو، تقویت شود.
نوار اولیور، تفسیرگر سیاسی بر این نظر است که اردوغان در چنین شرایطی مجبور است برای جلوگیری از حمله سوریه و روسیه به ادلب، خود با گروه اسلام گرای افراطی "هیئت تحریر شام" در بیفتد.