موقعیت دشوار ترکیه و روسیه در نبرد نهایی بر سر ادلب
۱۳۹۷ مرداد ۱۶, سهشنبهارتش سوریه پس از هفت سال جنگ داخلی در این کشور و به دنبال پیروزیها اخیر و تسلط بر حلب، حمص، درعا و شرق دمشق با حمایت نظامی روسیه، ایران و حزبالله لبنان، خود را آماده حمله نهایی به استان ادلب میکند.
ادلب در شمال غرب سوریه قرار دارد و بزرگترین منطقه تحت تسلط شورشیان است که اغلب آنها را گروههای اسلامگرای افراطی تشکیل میدهند.
"اشپیگل آنلاین" در گزارشی که سهشنبه (۷ اوت/ ۱۶ مرداد) منتشر شد با اشاره به تمایل مسکو برای پاکسازی ادلب، از قول سرگئی لاوروف، وزیر خارجه روسیه از "شلیک تیرخلاص به تروریستها" در این شهر خبر داده است.
منظور روسیه از ترویستها به گروههای اسلامگرای عرب محدود نمیشود و شامل جهادگرایان منطقه قفقاز نیز هست که علیه نیروهای دولتی سوریه و متحدانش میجنگند و پس از بازپسگیری مناطق تحت نفوذ شورشیان به ادلب هجوم آوردهاند.
مسکو تمایلی به بازگشت این شورشیان به کشوشان ندارد و ولادیمیر پوتین، رئیس جمهوری روسیه ترجیح میدهد رویارویی نظامی با آنها بسیار دورتر از مرزهای این کشور رخ دهد.
با این همه حمله نهایی به ادلب با مخاطرات جدی روبروست: ترکیه در حال حاضر بخش بزرگی از مناطق مرزی شمال غربی سوریه و با مرکزیت شهرهای جرابلس و عفرین را تحت کنترل دارد.
به گزارش اشپیگلآنلاین، رئیس جمهوری ترکیه، رجب طیب اردوغان چنین طرحی را در ارتباط با ادلب در سر دارد تا از این طریق بر نفوذ خود در جنگ داخلی سوریه بیفزاید.
آنکارا سال گذشته در مذاکرات شهر آستانه، با مسکو و تهران بر سر ایجاد منطقه "کاهش تنش" در استان ادلب به توافق رسید. در پی این توافق ارتش ترکیه، به منظور جلوگیری از درگیری نظامی میان گروههای شورشی چندین پست نگهبانی در این منطقه ایجاد کرد.
یک دیپلمات ترک که نامش فاش نشده به اشپیگلآنلاین میگوید دولت آنکارا منطقه کاهش تنش در ادلب را به عنوان منطقه حفاظتی برای ترکیه تلقی میکند.
نگرانی ترکیه از هجوم پناهجویان سوری
بر این اساس حمله نظامی به ادلب که در آن دو میلیون نفر، و اغلب آوارگان جنگ داخلی سوریه سکونت دارند برای ترکیه بسیار نگرانکننده است و میتواند بحران پناهجویان سوری در این کشور را وخیمتر کند.
شمار پناهجویان سوری در ترکیه سه و نیم میلیون نفر برآورد میشود. اردوغان چندی پیش مرز ترکیه با سوریه را حصار کشید و با این کار ورود پناهجویان سوری به شدت کاهش یافت.
گسترش نبرد بر سر تسلط بر ادلب میتواند به راه افتادن موج جدیدی از پناهجویان منجر شود که بسیاری از آنها به مرزهای نزدیکترین کشور همسایه، ترکیه هجوم خواهند آورد.
با توجه به این پیامدها، اردوغان تمام تلاش خود را به کار خواهد گرفت تا پوتین را از حمله به ادلب منصرف کند. او میگوید حمله نظامی نیروهای سوری به ادلب توافقنامه آستانه را "نابود" میکند.
این وضعیت پوتین را در موقعیت دشواری قرار داده است: او از سویی مایل به حمایت از ارتش سوریه است، از سوی دیگر تمایل دارد روابط مسکو با آنکارا، به خصوص با فاصله گرفتن بیش از پیش ترکیه از ناتو، تقویت شود.
در درگیریهای احتمالی در منطقه ادلب به جز نیروهای سوری، روسی و اسلامگرایان افراطی، کردها نیز میتوانند دخالت داشته باشند و این امر وضعیت را پیچیدهتر میکند.
به کانال دویچه وله فارسی در تلگرام بپیوندید
کردها با نفوذترین جریان گروه سوریه دموکراتیک محسوب میشوند که از حمایت آمریکا برخوردارند. بنابر گزارشها دولت سوریه در روزهای گذشته با گروه سوریه دموکراتیک وارد مذاکره شده و ظاهرا دو طرف بر سر باز پس دادن شهرهای غیرکردنشین در ازای خودمختاری مناطق کردنشین سوریه به توافق رسیدهاند.
گفته میشود که احتمال جنگیدن نیروهای کرد در کنار ارتش سوریه برای بازپسگیری ادلب منتفی نیست. در چنین حالتی رویای آنکارا برای ایجاد یک منطقه حفاظتی در نزدیکی مرز مشترک با سوریه با چالش جدی روبرو خواهد شد. افزایش قدرت کردهای سوری نیز برای ترکیه بسیار نگرانکننده ارزیابی میشود.