مهاجرت به اتحادیه اروپا و موضع آلمان
۱۳۸۶ آذر ۱۶, جمعه
روز پنجشنبه، ۶ نوامبر، وزیران داخلی و وزیران کار ۲۷ کشورعضو اتحادیه‌ی اروپا در بروکسل گرد آمدند و در کنار موضوعات دیگر به مسئله‌ی مهاجرت نیز پرداختند.
گرچه بحث مهاجرت به اتحادیه اروپا تازه آغاز شده، اما از هم‌اکنون دولت آلمان نگران است که اتحادیه برای همه‌ی کشورهای عضو سهمیه تعیین کند. این اقدام، برای بازار کارآلمان نتایجی درپی خواهد داشت که غیرقابل‌پیش‌بینی هستند.
فرانکو فراتینی، کمیسر داخلی اتحادیه‌ی اروپا پیشنهاد داده است که برای افراد متخصص، "کارت آبی" (Blue Card) صادر شود تا بتوان آنها را به مهاجرت به اتحادیه اروپا تشویق کرد.
ولفگانگ شویبله، وزیر کشور و اُلاف شولتس، وزیر کار آلمان کتمان نمی‌کنند که به کارآیی کارت آبی چندان اعتقادی ندارند. به همین دلیل، هریک از آنها در نشست وزیران به دو دقیقه سخنرانی اکتفا کرد. در واقع بیش از این هم زمان لازم نبود برای اعلام این نظر که: قوانین و مقررات موجود کافی هستند و به تغییر نیازی نیست.
وزیران یادشده با پذیرش افراد متخصص موافقند اما به این شرط که هریک از کشورهای عضو اتحادیه، خود در این مورد تصمیم بگیرد. اُلاف شولتس، وزیر کار وابسته به حزب سوسیال دموکرات می‌گوید:
«به نظر من این وظیفه‌ی خطیر به عهده‌ی ماست که شرایطی فراهم کنیم تا شرکت‌های خودی در وهله‌ی نخست افرادی را به کار بگمارند که در کشورخودمان زندگی می‌کنند».
شولتس می‌افزاید که با وجود ۵ / ۳ میلیون بیکار در این مملکت، دیگر نیازی به نیروی کار اضافی نیست. منظور او این است: کارت آبی به درد نمی‌خورد.
با وجود این، برلین سعی نخواهد کرد که از ابتکار کارت آبی جلوگیری کند. شویبله، وزیر کشور که وابسته به حزب دموکرات مسیحی است در کارت آبی نکات مثبتی هم می‌بیند. او مثلی می‌زند:
«کسانی که در یک کشور اتحادیه اروپا وارد بازار کار می‌شوند، این امکان را خواهند داشت که به کشورهای دیگر اتحادیه سفر کنند. اما این افراد باید فقط در کشوری کار کنند که به آنها اجازه‌ی کار داده است.»
سفر، آری اما کارکردن، نه. کارشناسان شک دارند که اروپا بتواند از این طریق برجذابیت خود در میان متخصصان و نخبگان کشورهای دیگر بیفزاید.
بر اساس آمار کمیسیون اتحادیه‌ی اروپا، این اتحادیه سالانه به ۱۵۰ هزار پزشک و مهندس و کارشناس زبده در زمینه‌های گوناگون نیاز دارد. شویبله، وزیر کشورآلمان کتمان نمی‌کند که مقامات آلمانی تعریف اتحادیه اروپا از واژه‌ی "کارشناس زبده" را ناقص می‌دانند.
فرانکو فراتینی، کمیسر داخلی اتحادیه اروپا مایل است که تنها به مهاجرانی اجازه‌ی کار داده شود که درآمدشان در کشور خودشان ۳ برابر درآمد رایج باشد. بر اساس مقررات جدید آلمان، مهندسان کشورهای اروپای شرقی باید برای گرفتن اجازه‌ی اقامت در آلمان ثابت کنند که سالانه ۶۰ هزار یورو درآمد دارند.
به گفته‌ی فراتینی، بروکسل قصد ندارد که این حدود و مقررات را تغییر دهد یا در این زمینه به کشورهای عضو، قوانین و مقرراتی جدید دیکته نماید. او تاکید می‌کند که اگر آلمان نیازی به متخصصان خوب ندارد و مایل به استفاده از کارت آبی نیست، اشکالی در اجرای طرح کارت آبی به‌وجود نخواهد آمد.
بر اساس طرح فراتینی، اعتبار کارت آبی دو سال خواهد بود و در صورتی که یک مهاجر محل اقامت خود را ترک کند و به کشور دیگری برود، باید در آن کشور دوباره تقاضای اجازه‌ی کار بدهد.
برخی از مقامات آلمانی حتی با این طرح هم مخالف هستند. به عنوان نمونه، نگرانی گونتر بک اشتاین، رئیس دولت ایالتی بایرن، از این است که کشورهای اروپای جنوبی، از جمله اسپانیا در رابطه با پذیرش مهاجر دست و دل بازی از خود نشان دهند و برای آلمان این "خطر" را به‌وجود بیاورند که شماری از این مهاجران به آلمان بیایند و از سیستم اجتماعی این کشور بهره گیرند.
مهمترین نکته‌ی مثبت این طرح از دید اتحادیه‌ی اروپا این است: از گسترش بی‌رویه‌ی مقررات ملی برای پذیرش مهاجر در کشورهای عضو جلوگیری می‌شود و علاوه برآن می‌توان از کشورهای مبدا، یعنی کشورهایی که مهاجران تابعیت آنها را دارند، خواست، مهاجران غیرقانونی را بازپس گیرند.
بحث‌هایی که در نشست وزیران کار و داخله‌ی اتحادیه اروپا درگرفت نشان می‌دهد که باید به موفقیت این طرح با دیده‌ی تردید نگریست.
Peter Heilbrunner / فریار