ممانعت از تشکیل جلسه ”کمیته دفاع از انتخابات آزاد“

دویچه وله: آقای دادخواه به اطلاع ما رسیده است که امروز از تشکیل جلسه‌‌ی «کمیته‌ی دفاع از انتخابات آزاد، سالم و عادلانه» که قرار بود در دفتر شما برگزار شود، جلوگیری به عمل آمده است. دلیل این امر چه بوده است؟

محمدعلی دادخواه: دلیل را باید از نیروهای انتظامی که مبادرت به اعلام عدم تشکیل این جلسه کرده‌اند پرسید. این اتفاق پس از بیانیه‌ای افتاد که این کمیته درماه‌های پیش منتشر کرد مبنی بر این که باید در جهت حفظ اراده‌ی مردم و سلامت آرا از ناظران بین‌المللی دعوت به عمل بیاورند، و اعلام کردند که رییس جمهور هم قبل از آن در خصوص بعضی از انتخابات در دیگر کشورها همین پیشنهاد را داده بودند که ایران نظارت برخی از انتخابات را به‌عهده بگیرد، و اینکه می‌شود از این اهرم هم به‌عنوان اهرمی که نشانگر آن باشد که انتخابات واقعا صحیح، سالم و عادلانه بوده است، استفاده کرد، مثل این که با آن چندان سر توافق نبوده است. در هر صورت به من اعلام کردند که نباید این جلسه در موسسه‌ی حقوقی راد باشد و امروز هم نیروهای انتظامی آمده بودند و از کسانی که برای این جلسه دعوت شده بودند درخواست کردند که در اینجا تجمع نکنند و جلسه‌ای هم تشکیل نشد.

دویچه وله: فعالیت‌های «کمیته‌ی دفاع از انتخابات آزاد، سالم و عادلانه» چیست و چه موضوعی قرار بوده امروز مورد بحث قرار گیرد؟

«کمیته‌ی دفاع از انتخابات آزاد، سالم و عادلانه» در تیرماه ۱۳۸۷ یک گزارش از ارزیابی انتخابات هشتمین دوره‌ی مجلس شورای اسلامی تهیه کرد و در پی آن طی جلساتی متعهد شد که در جهت رعایت قانون اساسی و بایدها و نبایدهای یک انتخابات سالم، آزاد و عادلانه، گزارشی به ملت ایران بدهد. در راستای همین تعهدی که این کمیته کرده بود، جلسه‌ای قرار بود در اینجا برگزار شود که از آن جلوگیری شد. من امیدوارم که با توجه به این که برترین مصداق اعمال اراده‌ی مردم انتخابات سالم و عادلانه است، در این نظر که همیاری و همکاری مردم می‌تواند پایه‌های یک دموکراسی را مستحکم کند، این فرایند ایجاد شود که در انتخابات و نحوه‌ی اجرای آن نیروهای مردمی، همان‌طور که در دیگر کشورها NGOها نظارت می‌کنند، این نظارت را به‌دست بیاورند که مجلس از پشتوانه، اعتبار و استحکام فراتری برخوردار باشد و نهایتا مردم احساس کنند که واقعا رای آنها به ثمر می‌رسد و اراده‌ی آنها اعمال می‌شود.

دویچه وله: این کمیته خود کاندید خاصی را در انتخابات آتی ریاست جمهوری در نظر ندارد، بلکه فقط از نوع انتخابات آزاد، سالم و عادلانه دفاع می‌کند. آیا همین طور است؟

بله. این کمیته در مورد نگرش حقوقی، قانونی به بایدها و نبایدهای یک انتخابات سالم و عادلانه از منظر حقوق بین‌المللی از یک‌سو، و از منظر حقوق داخلی از دیگر سو و ضوابط اصولی و قواعد خردورزانه، اعمال نظر و اظهار عقیده می‌کند.

دویچه وله: آقای دادخواه با توجه به این که از نشست امروز جلوگیری به‌عمل آمده، چه برنامه‌های دیگری را این کمیته در نظر دارد پیش از انتخابات انجام دهد؟

کمیته اعمال نظر اجرایی خاصی نداشته است، جز اینکه تجزیه و تحلیل عملی کند و نهایتا بر مبادی نگرش تحلیل حقوقی اعلام نظر کند. برنامه‌ی آن به دست هیئت رییسه است که من در جریان همه‌ی آنها نیستم. اما نهایتا این امر فرخنده‌ای نیست که برخی بخواهند راجع به انتخابات کشور خودشان اظهارنظر کنند، که چگونه باید باشد و چگونه نباید باشد، و از این حداقل آزادی که قانون اساسی بویژه اصل ۲۷ بر روی آن پای فشرده است، ممانعت به عمل بیاید.

مصاحبه‌گر: شیرین جزایری

تحریریه: بهنام باوندپور