1. پرش به گزارش
  2. پرش به منوی اصلی
  3. پرش به دیگر صفحات دویچه وله

«مسئله‌ی جاسوسی بیشتر فضاسازی است»

مصاحبه‌گر: میترا شجاعی۱۳۸۷ آذر ۵, سه‌شنبه

فرمانده سپاه پاسداران در هفته بسیج اعلام کرد، یک شبکه‌ی جاسوسی برای اسراییل، کشف و تمامی افراد آن دستگیر شده‌اند.یک تحلیل‌گر سیاسی اما اظهارنظر مقامات مسئول حول محور و مسئله‌یی به نام جاسوسی را بیشتر فضاسازی می‌داند.

https://p.dw.com/p/G1r9
محمد عطریانفر: «احساس من از اظهارنظر مقامات مسئول حول محور و مسئله‌یی به نام جاسوسی، بیشتر یک فضاسازی‌ست»
عکس: AP Graphics

از سوی دیگر، محمود احمدی‌نژاد، رییس جمهوری اسلامی ایران نیز در نمایشگاه مطبوعات و در گفت‌وگو با خبرنگاران، یک‌بار دیگر بر اتهام جاسوسی حسین موسویان تاکید کرد. احمدی‌نژاد در مورد احتمال شکایت موسویان از برخی رسانه‌ها گفت: «فردی که اطلاعات کشور را به بیگانه داده، آزادانه در جامعه می‌گردد، اما رسانه‌هایی که به این موضوع پرداخته‌اند، محاکمه می‌شوند». وی همچنین تاکید کرد که این موضوع را با رهبری در میان خواهد گذاشت و به ریيس قوه قضائیه نیز تذکر خواهد داد.

محمد عطریانفر، عضو شورای مرکزی حزب کارگزاران سازندگی و معاون سیاسی وزیر کشور در دوران هاشمی رفسنجانی، اظهارات احمدی‌نژاد در مورد حسین موسویان را «تسویه حساب شخصی» و دعوای سیاسی می‌داند. در مورد اظهارات مقامات نظامی در مورد شبکه‌های جاسوسی نیز عطریانفر می‌گوید، تنها مرجعی که قانونا می‌‌تواند اتهام جاسوسی را مطرح کند، وزارت اطلاعات است.

دویچه‌وله: جناب عطریانفر، با وجود بسته‌شدن پرونده‌ی آقای موسویان و رد اتهام جاسوسی از ایشان، رییس جمهور یک بار دیگر وی را متهم به دادن اطلاعات به بیگانگان کرد. آیا این گونه اتهامات قابل پیگیری نیست؟

محمد عطریانفر: ما هم تلقی‌ای که از مقاومت آقای رییس جمهور نسبت به یک امر ناحق احساس می‌کنیم، این است که ظاهرا یک تسویه حساب شخصی در این رابطه بیشتر مطرح است. زیرا بر اساس قانون اساسی و قوانین عادی، رییس جمهور و هیچ یک از دیگر شهروندان هیچ تفاوتی در برابر قانون ندارند. اگر ما نسبت به پرونده‌ای نهاد قضایی و داوری دستگاه و محاکم قضایی ایران را به رسمیت بشناسیم، باید قول و نظر نهایی را آنجا بدانیم. این نوع مقاومت و سرسختی و ایستاندن در برابر تصمیم و داوری دستگاه قضایی توسط آقای احمدی‌نژاد برای ما هم یک امر ناشناخته و بسیار مبهم است.

محمد عطریانفر
محمد عطریانفرعکس: ISNA

من بر این باور هستم که چون جناب آقای احمدی‌نژاد تصورشان بر این است که سیاستهای هسته‌ای ایشان نوعی رویکرد جدیدی نسبت به گذشته داشته و آقای موسویان هم یکی از چهره‌های شاخص و تعیین‌کننده در مذاکرات هسته‌ای دوره‌ی آقای خاتمی بوده، لذا رییس‌جمهور می‌خواهد تفاوتی را نشان بدهد. به نوعی همچنان این اتهام را مطرح می‌کنند تا عملکرد دستگاه امنیت ملی ایران را در دوران آقای خاتمی زیر سوال ببرند و یکی از چهره‌های شاخص مذاکره‌کننده مثل آقای موسویان را همچنان مورد اتهام قرار بدهند. در حالی‌که علی‌رغم بسیاری از فشارها و اظهارنظرهای رسانه‌یی و مقاومت‌هایی که از طرف دولت صورت می‌گرفت، نهایتا دستگاه قضایی بررسی کرده و آقای موسویان را از هر گونه رفتار و عمل جاسوسی مبرا تشخیص داده است.

این مقاومت و این موضع‌گیری و علیه آقای موسویان سخن گفتن و بالاتر از آن، علیه داوری دستگاه قضایی سخن گفتن، از طرف رییس جمهور محترم برای ما بسیار معماست و مسئله‌دار است. از این حیث من تصور می‌کنم که باید تلقی‌مان این باشد که نوعی برخورد سیاسی‌ است و این برخورد سیاسی، امروز در دستگاه نخبگان، روشنفکران ایرانی، نهادهای مسئول و نهادهای قضایی چندان رنگی نخواهد داشت.

گویا بازار اتهام جاسوسی زدن این روزها بسیار گرم شده است. آقای اشتری هم با همین اتهام، هفته‌ی گذشته اعدام شد. آیا به نظر شما دستگاه اطلاعاتی کشور در این زمینه فعال‌تر و قوی‌تر از قبل شده یا به واقع افرادی که جاسوسی می‌کنند تعدادشان بیشتر شده است؟

­ موضوع جاسوسی امری‌ است که تخصص دستگاه امنیتی ایران، یعنی وزارت اطلاعات است. ما هیچ مرجعی را ذیصلاح‌تر و پرمسئولیت‌تر از دستگاه اطلاعاتی کشور نمی‌دانیم. در طول تاریخ سی‌ساله‌ی گذشته‌ی ایران، ما چهره‌های بسیار زیادی نداشتیم که تحت عنوان جاسوس تحت پیگرد قرار بگیرند. من براساس اطلاعاتی که به لحاظ سیاسی از مجموعه‌ی فضای ایران دارم، می‌گویم کسانی که تا به امروز ظرف سی سال تحت عنوان «عنصر جاسوس» و «حرکت جاسوسی» تحت تعقیب قرار گرفته‌اند، از انگشتان دو دست کمتر هستند. پس در چنین کشوری که فراز و فرودهای بسیاری داشته، دوران گذشته‌ی بسیار پرتلاطمی داشته، جنگ را پشت سر گذرانده، ناامنی‌های داخلی را پشت سر گذرانده، در سال ۱۳۵۷ رژیمی را تغییری داده است، این مقدار پیگردها دلالت تام و بزرگی ندارد برای این که فضای جاسوسی در ایران بسیار پررنگ است.

نه! اگر کسانی، مثلا در رابطه با انتقال اطلاعات به دشمن ایران، مسئولیتی داشته‌اند و کاری کرده‌اند، توسط دستگاه تخصصی مورد پیگرد قرار گرفته‌اند. فضای ایران فضای آرامی‌ است. امروز متاسفانه لفظ جاسوسی توسط برخی رقبای سیاسی علیه یکدیگر استفاده می‌شود و مشخصا نهادهایی که صاحب قدرت‌هستند و رقیبی خارج از قدرت دارند که از او نگرانی دارند، بعضا این اتهامات را مطرح می‌کنند. درست مشابه آنچه جناب آقای احمدی‌نژاد نسبت به کسی مثل آقای موسویان که حتا برائت گرفته است، همچنان به آن می‌پردازد.

ولی در عرض این یکی دوسال اخیر، تقریبا هر فعال اجتماعی که در داخل کشور دستگیر می‌شود، اتهام جاسوسی به او می‌زنند. دیروز هم فرمانده سپاه خبر از کشف یک شبکه‌ی جاسوسی برای اسراییل داده است. من می‌خواهم بدانم به نظر شما، اینها می‌تواند با تحرکات اخیر و صحبت‌هایی که مقامات اسراییل می‌کنند، مبنی بر تدارک حمله به ایران، ارتباطی داشته باشد؟ آیا این دو را می‌شود به هم ربط داد یا این که همان چیزی است که شما اشاره کردید، یعنی مسایل درون جناحی و درون حاکمیت؟

­ احساس من از اظهارنظر مقامات مسئول حول محور و مسئله‌یی به نام جاسوسی، بیشتر یک فضاسازی‌ست. ما هیچ مقام ایرانی را در رابطه با اظهارنظر حول مسئله‌ی جاسوسی واجد صلاحیت نمی‌دانیم، مگر دستگاه اطلاعاتی کشور. اگر وزیر اطلاعات ایران در یک مصاحبه‌ی رسمی اعلام کرد که مثلا فلان باند جاسوسی کشف شده، فلان تعقیب قضایی صورت گرفته و فلان افراد دستگیر شده‌اند، این ملاک قضاوت ما می‌تواند باشد. حتا اظهارنظر فرمانده سپاه و یا مقامات مسئول دیگری که خارج از حوزه‌ی اطلاعات و امنیت ایران فعالیت می‌کنند، هیچ سندیت و حجتی نخواهد داشت.

پرش از قسمت در همین زمینه

در همین زمینه