غار یخ مراد؛ غار منحصر به فردی که "دستشویی" شده است
۱۳۹۴ شهریور ۲, دوشنبهغار یخ مراد در نزدیکی روستای "کهنه ده"، در محدوده استان البرز واقع شده است. این غار در سالهای اخیر به دلیل قندیلهای چشمگیر و زیبای خود میزبان موجی از گردشگران بوده که با تورهای گردشگری به این منطقه سفر میکنند. اوایل مردادماه امسال عملیات جادهسازی با هدف توسعه گردشگری این غار آغاز شد.
اندکی بعد گزارشهایی در رسانههای داخلی منتشر شد حاکی از آنکه کارگرانی که مشغول ساخت جاده یخ مراد هستند، به دلیل نبود سرویس بهداشتی در محدوده کاری خود، از این غار برای رفع نیاز خود استفاده میکنند.
حسین خداکرمی، دهیار روستای کهنهده، روز ۲۶ مرداد در مصاحبهای به خبرگزاری ایسنا گفته بود این موضوع سبب شده تا گردشگران نتوانند وارد غار شوند و از همین رو نیز برخی با مراجعه به دهیاری به بوی نامطبوعی که در غار ایجاد شده، معترض شدهاند.
او همچنین اضافه کرده بود که عملیات جادهسازی از سوی اداره میراث فرهنگی و گردشگری البرز بدون هماهنگی با دهیاری "کهنه ده" انجام شده و به رغم مخالفت دهیاری و اخطارهای انجمن غارشناسان ایران، عملیات ساخت همچنان ادامه داشته است.
به گفته آقای خداکرمی، غار یخ مراد در اختیار اداره میراث فرهنگی و گردشگری است و از آنجایی که ثبت ملی شده، دهیاری روستا نمیتواند دخالتی در نحوه اداره امور آن داشته باشد.
به فاصله اندکی پس از انتشار این گفتگو، جلیل شیدا، معاون برنامهریزی و سرمایهگذاری میراث فرهنگی استان البرز، تبدیل شدن غار مراد به سرویس بهداشتی را تکذیب کرده و انتشار چنین اخبار "کذبی" را به کسانی نسبت داده بود که "انگیزههای شخصی و غرضورزانه" دارند.
بیشتر بخوانید: امیدها و موانع در گسترش گردشگری پس از توافق هستهای
وی به ایسنا گفته بود که احداث راه دسترسی به غار یخ مراد به "درخواست ساکنان روستای کهنه ده و با پیگیری دهیاری این روستا از مدتی پیش آغاز شده است".
این مقام مسئول سپس دهیاری را متهم کرده بود که اگر در خصوص وضعیت این غار نگران بوده است، "باید پیش از این نسبت به ایجاد سرویس بهداشتیهای عمومی در خارج از محوطه غار اقدام میکرد".
جلیل شیدا در ادامه تأکید کرده بود که تمامی اخبار منتشره در مورد تبدیل شدن این غار به سرویس بهداشتی شایعه است و "هیچیک از کارگرانی که مشغول اصلاح راه دسترسی این غار هستند از این محوطه به عنوان سرویس بهداشتی استفاده نکردهاند".
"تخریب دستشویی کمتر از تخریب گردشگری"
در این میان روزنامه "آفتاب یزد" روز دوشنبه (۲ شهریور/ ۲۴ اوت) گزارشی را منتشر کرد که گفتههای دهیار روستای کهنهده را تأیید میکند. جلال زارعی، غارشناس، به این روزنامه گفته است که گروهی از غارنوردان البرز پس از مراجعه به غار یخ مراد متوجه شدهاند که از این غار به عنوان سرویس بهداشتی استفاده شده است.
این کارشناس در ادامه با اشاره به حجم انبوه گردشگرانی که در سالهای گذشته از این غار دیدن کردهاند، اضافه کرده است: «کارگران به دلیل نداشتن سواد، آگاهی و آموزش کافی در مورد غارها و به دلیل استفاده از یک پیمانکار غیرمتخصص که برای جادهسازی به کار برده شده بود نمیدانستند که این کار اشتباه است و از این غار به عنوان سرویس بهداشتی استفاده کردند هرچند این کار با تخریب آلودگی که طی ده ها سال به دلیل توریست بی رویه و بدون متولی رخ داده است تخریب زیادی نیست، ولی چون کارگران به دلیل ناآگاهی دست به چنین کاری زدند باعث ایجاد بوی نامطبوع و منظره بدی شده است.»
غار یخ مراد به گفته این کارشناس تنها غار یخی فلات ایران است که تا کنون به صورت علمی روی آن کار شده است.
حسین خداکرمی، دهیار کهنه ده نیز در گفتگوی خود با ایسنا اشاره کرده بود که این غار به طور غیرمستقیم در تأمین آب روستا نقش دارد.