شکنجه "اوباش" در انظار عمومی در ایران برای ارعاب جامعه؟
۱۳۹۹ مهر ۱۶, چهارشنبه
نیروی انتظامی تهران روز سه‌شنبه ۱۵ مهر (ششم اکتبر) فردی را در خیابان‌های شهر گرداندند که رسانه‌های ایران او را "شرور محله مشیریه" تهران نامیدند. در ویدیوهایی که از این صحنه در شبکه‌های اجتماعی منتشر شد، ماموران نیروی انتظامی دیده میشوند که سوار بر خودرو و با نقاب در کنار او ایستاده و بر سر و رویش می‌زنند. جمعیت نیز در حال تماشا و گرفتن ویدیو است.
رسانه‌های ایران با انتشار وسیع تصاویر این اقدام نیروی انتظامی نوشتند که این مرد "با همکاری دو نفر از همدستانش با دو دستگاه خودرو به یک مغازه در محله رضوانیه حمله و اقدام به ضرب و شتم و تخریب اموال مغازه‌دار" کرده‌اند. علی ذوالقدری، رئیس پلیس "امنیت عمومی" پایتخت درباره فرد یاد شده گفته است که او ماه گذشته "اقدام به ایجاد رعب و وحشت و درگیری در منطقه ۱۵ تهران" کرده و به یکی از استان‌های شمال غربی گریخته بود.
قبل از آن نیز مشابه این نمایش در رشت اجرا شده بود و نیروی انتظامی چند نفر را در سطح شهر گرداندند که سه‌شنبه هفته گذشته (هشتم مهر) یک درگیری خیابانی را به داخل بیمارستان پورسینای رشت کشانده بودند. حدود دو هفته قبل نیز پلیس دست به اقدامی مشابه در محله تهران پارس زد. "باشگاه خبرنگاران جوان" از نمایش این افراد در سطح شهر به عنوان "طرح برخورد پلیس با اراذل و اوباش" یاد کرده و نوشته بود "تعدادی از متهمان در این مناطق گردانده شدند."
خبرگزاری ایسنا اواخر مردادماه امسال گالری عکسی از نمایش سه تن در منطقه مهرآباد تهران گذاشت و نوشت که آنها اقدام به "درگیری و ایجاد ناامنی در محله شمشیری مهرآباد کرده و از سوی ماموران پلیس امنیت دستگیر شده‌اند".
این اولین بار نیست که متهمان یا مجرمان در ایران با این روش "مجازات" میشوند. در گذشته نیز مردم کوچه و خیابان شاهد گرداندن "اراذل و اوباش" در خیابان‌ها بوده‌اند؛ در حالی که بر گردن‌شان آفتابه آویزان شده بود یا کله پا روی خر سوارشان کرده بودند. رسانه‌های رسمی جمهوری اسلامی هربار تصاویر تحقیر و کتک زدن آنها را به شکل وسیع منتشر می‌کنند. آنچه در تصاویر به شدت جلب توجه می‌کند، علاوه بر خشونت پلیس، حضور زن و مرد، کوچک و بزرگ است که در کنار صحنه ایستاده‌اند.
"برخورد تهاجمی" چه هدفی را دنبال می‌کند؟
علی ذوالقدری گفته است: «پلیس امنیت تهران بزرگ در برخورد با اراذل و اوباش حالت تهاجمی دارد.» اما این تهاجم از سوی بسیاری از کاربران شبکه‌های اجتماعی به عنوان تهاجم به "کرامت" انسانی مورد انتقاد شدید قرار گرفت. رفتاری که پیش از همه چیز بر غیر قانونی بودن آن تاکید شده است.
برخی کاربران این "شرور گردانی" را اقدامی برای ایجاد رعب و وحشت دانسته‌اند. و گروهی نیز آنرا مصداق نقض حقوق بشر دانسته‌اند.
بسیاری از جامعه شناسان و ناظران بر مسائل اجتماعی بر این باورند که اعمال مجازات‌های خشونت بار هرگز نمی‌تواند منجر به کاهش جرم و جنایت شود، بلکه به افزایش خشونت ودر نهایت بالا رفتن موارد جرم منجر می‌شود. کاربری از تجربه شخصی خود با این باره نوشته است.
تحقیر به تکرار منجر می‌شود
عباس عبدی، یکی از چهره‌های اصلاح‌طلبان در این باره در روزنامه اعتماد نوشته است که اگرچه مردم و افکار عمومی "انتظار مجازات سخت" مرتکبین به اعمالی مانند آنچه در بیمارستان پورسینایی رشت گذشت را دارند اما گرداندن آنها در سطح شهر و گذاشتن آنها به "نمایش عمومی" کمکی به اهداف پلیس در مواجهه با جرم نمی‌کند.
او پرسیده که هدف از گرداندن این افراد در شهر چیست؟ "آیا تحقیر آنان است یا نشان دادن اقتدار پلیس در مقابله با برهم‌زنندگان امنیت؟ شاید هم هر دو".
به باور عباس عبدی اگر هدف تحقیر متهمان یا مجرما باشد که این نوعی مجازات است و "طبعا باید پس از صدور حکم نهایی انجام شود". او تاکید کرده است که اگر هدف ایجاد آرامش خاطر در مردم باشد که بازهم این روش مذموم است. او نیز به این نکته اشاره کرده است که با مجازات‌های سخت نمی‌توان جلوی تکرار جرم را گرفت.
عباس عبدی در یادداشت خود نوشته است: «اینکه افراد تحقیر شوند مانع از تکرار جرم نمی‌شود. اتفاقا در بسیاری از موارد آنان به این علت که تحقیر شده‌اند، مرتکب جرم میشوند. آتش با بنزین خاموش نمی‌شود. اگر بخواهیم با این کار دیگران را بترسانیم تا مرتکب جرم نشوند، این نیز با تشدید مجازات رخ نمی‌دهد. مجازات‌های این‌چنینی فرهنگی را در جامعه ترویج می‌کند که منشأ خشونت و تکرار جرم است.»
چنانکه "شرور" محله مشیریه تهران و "همدستانش" بار اول نیست که در خیابان‌های شهر گردانده میشوند. این کار را یک بار دیگر و در سال ۹۰ نیز با آنها کردند، اما ظاهرا این برخورد "تهاجمی" باعث نشد آنها درس "عبرت" بگیرند و به نوشته رسانه‌های ایران "دست از شرارت‌هایشان برنداشتند". علاوه بر این جمهوری اسلامی بارها از همین "اراذل و اوباش" برای سرکوب اعتراضات استفاده کرده است.