سفر احتمالی جو بایدن به عربستان با وجود انتقادهای حقوق بشری

خبرگزاری آلمان، شنبه چهارم ژوئن (۱۴ خرداد) به نقل از روزنامه نیویورک تایمز و از قول منابع آگاه در دولت آمریکا گزارش داد، جو بایدن تصمیم خود درباره سفر به عربستان را گرفته است.

رئیس جمهوری ایالت متحده روز جمعه در جریان سفر به ایالت دلاور در شرق آمریکا گفت در حال بررسی سفر به عربستان سعودی است اما هنوز مطمئن نیست که این کار را انجام دهد.

یکی از علت‌های تردید بایدن انتقادهای او از نقض حقوق بشر در عربستان است که به دوران مبارزات انتخابات ریاست جمهوری آمریکا در سال ۲۰۱۹ بازمی‌گردد و باعث سردی روابط ریاض و واشنگتن شده است.

جو بایدن وعده داده بود، پس از ورود به کاخ سفید ریاض را به خاطر پرونده قتل جمال خاشقچی، روزنامه‌نگار سعودی زیر فشار قرار دهد.

حقوق بشر تحت شعاع افزایش بهای نفت؟

مطابق شواهد و اسناد منتشرشده خاشقچی اکتبر ۲۰۱۸ پس از ورود به کنسولگری عربستان در استانبول به طرز فجیعی به قتل رسید. گفته می‌شود این جنایت به دست گروهی از نزدیکان محمد بن سلمان، ولیعهد عربستان انجام شده است.

دویچه وله فارسی را در اینستاگرام دنبال کنید

به دلیل وعده‌های رئیس جمهوری آمریکا درباره پیگیری این پرونده و انتقادهایی که از نقض حقوق بشر در عربستان کرده تا کنون مسئله سفر احتمالی او به ریاض به طور جدی مطرح نشده بود اما ظاهرا افزایش شدید بهای نفت پس از حمله روسیه به اوکراین اوضاع را تغییر داده است.

پس از تجاوز روسیه به خاک اوکراین که ۲۴ فوریه آغاز شد، کشورهای غربی تحریم‌های شدیدی علیه مسکو اعمال کردند که به طور عمده درآمدهای ارزی این کشور از صادرات سوخت را هدف گرفته‌اند.

رئیس جمهوری آمریکا روز جمعه گفته بود در حال حاضر "برنامه مشخصی" برای سفر به عربستان ندارد اما این موضوع بررسی می‌شود.

به نوشته نیویورک تایمز جو بایدن نه تنها قصد دارد به عربستان سفر کند بلکه دیدار با محمد بن سلمان هم یکی از برنامه‌های این سفر خواهد بود.

بنابر این گزارش بازدید بایدن از ریاض احتمالا در ماه جاری میلادی انجام می‌شود و بخشی از برنامه‌های او برای سفر به خاورمیانه و اروپا خواهد بود.

دیدار از ریاض و اورشلیم 

گمان می‌رود رئیس جمهوری آمریکا اواخر ماه ژوئن برای شرکت در اجلاس سران هفت کشور صنعتی جهان، موسوم به گروه جی۷ وارد آلمان شود و در ادامه برای حضور در نشست سران ناتو به اسپانیا برود. ظاهرا سفر به عربستان و اسرائیل نیز پیش یا بعد از سفر اروپایی بایدن انجام خواهد شد.

عربستان به عنوان یکی از بزرگ‌ترین صادرکنندگان نفت جهان و خریدار مهم تسلیحات آمریکایی به طور سنتی نزدیک‌ترین متحد منطقه‌ای ایالات متحده به شمار می‌رود اما واکنش بایدن به قتل خاشقچی بر این مناسبات سایه افکنده است.

نهادهای امنیتی و اطلاعاتی آمریکا بر این باورند که محمد بن سلمان شخصا مجوز بازداشت یا قتل قاشقچی در کنسولگری عربستان در استانبول را صادر کرده است.

جو بایدن نوامبر ۲۰۱۹ در جریان مبارزات انتخاباتی تاکید کرد، ریاض به خاطر این جنایت باید هزینه بپردازد و به حاشیه رانده شود. دولت او اندکی پس از ورود به کاخ سفید به خاطر اتهام نقض حقوق بشر تحریم‌هایی علیه عربستان اعمال کرد که شامل شخص بن سلمان نمی‌شد.

به گزارش خبرگزاری آلمان جو بایدن روز جمعه در پاسخ به پرسشی درباره سفر احتمالی به ریاض تاکید کرد: «من نظرم درباره حقوق بشر را تغییر نمی‌دهم اما به عنوان رئیس جمهوری ایالات متحده وظیفه دارم در صورت امکان صلح برقرار کنم.»

اشاره او به اختلاف میان اسرائیل و برخی کشورهای عربی باز می‌گردد. در روزهای گذشته برخی مقام‌های ارشد دولت بایدن درباره عربستان، از جمله در مورد موافقت این کشور با افزایش سقف صادرات نفت توسط کشورهای "اوپک پلاس"، اظهارات مثبتی بیان کرده‌اند.

ادامه عادی‌سازی روابط با اسرائیل

ایالات متحده همچنین امیدوار است عربستان سعودی در چارچوب "پیمان ابراهیم" مسیر عادی‌سازی روابط با اسرائیل را در پیش گیرد.

به کانال دویچه وله فارسی در تلگرام بپیوندید

این پیمان به ابتکار دولت دونالد ترامپ، رئیس جمهوری پیشین آمریکا شکل گرفت و از طریق آن چند کشور عربی با اسرائیل مناسبات دیپلماتیک برقرار کردند.

به تازگی برخی رسانه‌های اسرائیلی اعلام کردند سفر بایدن به اورشلیم احتمالا ۲۳ ژوئن انجام می‌شود. با این حال شبکه تلویزیونی ان‌بی‌سی روز جمعه با استناد به چند مقام آمریکایی ادعا کرد سفر بایدن به احتمال زیاد برای برنامه‌ریزی یک سفر گسترده‌تر به ماه ژوئیه موکول می‌شود.

بر پایه این گزارش، یکی از برنامه‌های سفر منطقه‌ای جو بایدن شرکت در اجلاس شورای همکاری خلیج فارس خواهد بود. تاریخ دقیق این نشست هنوز مشخص نیست اما ظاهرا قرار است سران مصر، اردن و مراکش که عضو شورا نیستند هم در آن شرکت کنند.

افزایش شدید بهای انرژی با نارضایتی شدید شهروندان آمریکایی روبرو شده و برخی تحلیلگران معتقدند، جو بایدن می‌کوشد پیش از برگزاری انتخابات میان دوره‌ای کنگره آمریکا برای کاهش قیمت نفت و گاز تلاش کند.