عربستان گزارش آمریکا درباره قتل خاشقجی را نادرست خواند

یک روز پس از انتشار گزارش محرمانه منابع اطلاعاتی ایالات متحده درباره قتل جمال خاشقجی، روزنامه‌نگار منتقد سعودی، وزارت خارجه عربستان به آن واکنش نشان داد.

"اشپیگل آنلاین" بامداد شنبه ۲۷ فوریه (نهم اسفند) گزارش داده که وزارت خارجه عربستان در یک پیام توئیتری، گزارش آمریکا درباره این ماجرا را "نادرست و غیرقابل قبول" خوانده است.

مطابق گزارش‌ها و شواهد موجود، سردبیر سابق روزنامه الوطن و ستون‌نویس روزنامه واشنگتن‌پست دوم اکتبر ۲۰۱۸ پس از ورود به کنسولگری عربستان در استانبول توسط یک گروه اعزامی از ریاض به طرز فجیعی به قتل رسید.

از همان ابتدا اسناد مختلفی درباره این جنایت فاش شده بود که ظن دست داشتن محمد بن سلمان، ولیعهد عربستان در این قتل را تقویت می‌کرد.

تائید نقش بن‌سلمان و اعتراض عربستان

آوریل هینس، هماهنگ‌کننده سرویس‌های امنیتی و اطلاعاتی ایالات متحده روز جمعه گزارشی که تا کنون به عنوان محرمانه طبقه‌بندی شده بود را منتشر کرد که از جمله تأیید می‌کند "به احتمال بسیار زیاد" فرمان قتل خاشقجی را شخص بن‌سلمان صادر کرده است.

به کانال دویچه وله فارسی در تلگرام بپیوندید

وزارت خارجه عربستان ادعا کرده این گزارش حاوی "اطلاعات و نتیجه‌گیری‌های نادرست" است و قتل خاشقجی "جنایتی وحشتناک" بود که قوانین عربستان را به طور آشکار نقض می‌کند.

در پیام این وزارت‌خانه ضمن ابراز تاسف از انتشار گزارش نهادهای اطلاعاتی آمریکا تاکید شده که پادشاهی سعودی اقداماتی که ناقض حاکمیت و استقلال دستگاه قضایی این کشور باشد را رد می‌کند.

مطابق ارزیابی دستگاه‌های امنیتی و اطلاعاتی آمریکا، محمد بن سلمان عملیات یک گروه کماندویی اعزامی از ریاض برای دستگیری و بازگرداندن جمال خاشقچی یا قتل او را تائید کرده است.

انکار عربستان و فشارهای بین‌المللی

حکومت سعودی ابتدا ادعا می‌کرد این روزنامه‌نگار منتقد از کنسولگری خارج شده و سپس مدعی شد مرگ او بر اثر مشاجره و "درگیری فیزیکی" در کنسولگری رخ داده است.

سرانجام با افزایش فشارهای بین‌المللی و اظهارات مقامات ارشد ترکیه مبنی بر در اختیار داشتن یک فایل صوتی از مکالمه‌های لحظه قتل، دادستان عمومی عربستان تائید کرد که قتل خاشقجی به دستور سعود قحطانی، از نزدیکان محمد بن‌سلمان، ولیعهد عربستان و با برنامه‌ریزی قبلی انجام شده است.

گزارش نهادهای امنیتی و اطلاعاتی آمریکا در دولت قبلی ایالات متحده به دلیل روابط نزدیک دونالد ترامپ با دربار سعودی امکان انتشار نیافت.

با ورود جو بایدن به کاخ سفید که سیاست متفاوتی در قبال عربستان دنبال می‌کند، زمزمه انتشار این گزارش نیز به گوش می‌رسید. روز پنج‌شنبه و همزمان با گفت‌وگوی تلفنی بایدن و پادشاه عربستان منابع خبری به نقل از مقام‌های کاخ سفید خبر دادند که گزارش محرمانه در ارتباط با قتل خاشقجی منتشر خواهد شد.

دستگاه قضائی عربستان سرانجام پنج نفر را به اتهام دست داشتن در قتل خاشقجی به ۲۰ سال زندان محکوم و سه متهم اصلی را تبرئه کرد.

انتقاد گزارشگر سازمان ملل

اگنس کالامار، بازرس و گزارشگر ویژه سازمان ملل برای تحقیق در باره قتل خاشقجی دسامبر ۲۰۱۹ در چند پیام توئیتری به تبرئه شدن سه متهم اصلی پرونده واکنش نشان داد و نوشت همه متهمان اقرار کردند که دستورات مقامات مافوق را اجرا کرده‌اند و سعود قحطانی در حالی تبرئه شده که دادستان قبلا او را عامل اصلی اجرای قتل خوانده است.

گزارشگر ویژه سازمان ملل حکم دادستانی عربستان درباره متهمان پرونده قتل خاشقجی را نقطه مقابل عدالت خوانده و از تبرئه سرکنسول عربستان در استانبول به خاطر نقشی که در مهیا کردن مکان این جنایت و تحت پوشش قرار دادن قاتلان داشته به شدت انتقاد کرده است.

دویچه وله فارسی را در اینستاگرام دنبال کنید

او پیش از این در جمع‌بندی گزارش مفصلی که در مورد این قتل تهیه کرده بود آن را یک "اعدام فراقانونی" خوانده و از وجود شواهدی دال بر دست داشتن ولیعهد عربستان در این کار سخن گفته بود.

تحریم و محدودیت سفر علیه ده‌ها مقام سعودی

به گزارش اشپیگل آنلاین، آنتونی بلینکن، وزیر خارجه آمریکا اندکی پس از انتشار گزارش قتل خاشقجی اعلام کرد که علیه ۷۶ شهروند سعودی تحریم‌هایی از جمله محدودیت‌هایی برای سفر اعمال شده است.

افراد تحریم‌شده متهم شده‌اند که در تهدید مخالفان حکومت عربستان در خارج از کشور دست داشته‌اند. در بیانیه وزارت خارجه آمریکا زمان آغاز اعمال محدودیت‌های سفر برای این افراد مشخص نشده است.

در همین حال وزارت خزانه‌داری آمریکا چند مقام امنیتی سعودی از جمله احمد عسیری، معاون سابق رئیس سازمان اطلاعات عربستان را در فهرست افراد حقیقی تحریم‌شده قرار داد. گفته می‌شود عسیری فرماندهی گروه ۱۵ نفره‌ای که برای قتل خاشقجی به استانبول اعزام شده بودند را بر عهده داشته است.