1. پرش به گزارش
  2. پرش به منوی اصلی
  3. پرش به دیگر صفحات دویچه وله

زنگنه: ما ایرانیان گرفتار تفکر استخاره‌ای هستیم

۱۳۹۶ تیر ۱۷, شنبه

وزیر نفت یکی از گرفتاری‌های ایرانیان را این می‌داند که می‌خواهند به سرعت همه چیز را در یکی از قالب‌های خیر یا شر ببینند. او می‌گوید باید بیش از پیش فکر کرد و آموخت که امور نسبی هستند.

https://p.dw.com/p/2gCJl
Bijan Namdar Zanganeh
عکس: Mehri/AFP/Getty Images

بیژن نامدار زنگنه در مراسم اکران خصوصی فیلم مستند "نامه‌های یک جاسوس نفتی" ساخته‌ی مهدی افشارنیک گفت که او بسیاری از روایت‌های رایج درباره تاریخ نفت ایران را قبول ندارد اما در شرایط کنونی به مصلحت نمی‌داند روایت خود را بازگو کند.

وزیر نفت گفت: «متاسفانه همه نشسته‌ایم و منتظریم نفت کشور را زنده کند، نفت مگر چقدر درآمد دارد؟! نفت‌ می‌تواند موتور محرک باشد بخصوص در مرحله توسعه، اما برای آینده تنها‌ نمی‌توان به نفت فکر کرد.»

به گزارش روز شنبه، ۱۷ تیرماه خبرگزاری ایلنا، زنگنه با اشاره به نقش تفکرات وارداتی در ایران، "مارکسیسم اسلامی" را یکی از نمونه‌هایی مثال زد که به گفته‌ی او دهه‌ی پنجاه خورشیدی وارد ایران شد و بر تفکر مسلمانان "تاثیر عمیقی" برجا گذاشت.

به کانال دویچه وله فارسی در تلگرام بپیوندید

«مارکسیسم اسلامی تعیین‌کننده‌تر از تفکر علوی»

وزیر نفت با بیان این که این تفکر "بی‌شک تعیین کننده‌ترین و اثرگذارترین تفکرات، حتی بیش از تفکرات علوی و فاطمی بوده" اعتراف کرد: «شخصا هم همیشه سعی‌ می‌کنم آثار مارکسیسم اسلامی را از ذهن خود پاک کنم؛ اما‌ نمی‌شود.»

عضو کابینه دولت یازدهم گفت: «ما در ایران گرفتار تفکر استخاره‌‌ای هستیم، همه چیز را سریعا‌ می‌خواهیم بدانیم خیر است یا شر. در حالیکه زندگی مانند کامپیوتر صفر و یک نیست، بلکه مجموعه‌‌ای از خیر و شر است.»

او افزود، روابط انسان و روابط بین‌الملل بسیار پیچیده است، و اصلا‌ نمی‌توان با یک کلمه خوب یا بد، خیر یا شر تکلیف روابط خارجی را روشن کرد و باید فکر کردن را آموخت و از تصمیم‌گیری‌های احساسی اجتناب کرد.

بیشتر بخوانید: رگبار انتقاد بر سر قرارداد نفتی با توتال

این سخنان در حالی مطرح می‌شود که رفتار حاکم در جمهوری اسلامی حول شعارهای "مرگ بر ... و زنده باد ..." شکل گرفته و رهبران حکومت شعار "مرگ بر آمریکا" را محور سیاست‌های خارجی خود عنوان می‌کنند.

وزیر نفت با تاکید بر اهمیت شناخت منافع ملی گفت: «این حرف‌ها که "در جهان چه کسی دوست ما است" یا "فلان کشور برادر ماست" یعنی چه؟! به طور کلی برادر، دوست و رفیق همه در برابر منافع ملی تعریف‌ می‌شوند.»

توصیه به نسبی دیدن دوستی و دشمنی

او تصریح کرد مبنای استدلال نباید این باشد که یا باهم جنگ‌ می‌کنیم و یا برادر هستیم، و این که عده‌‌ای شعار‌ می‌دهند "آزاد باید گردد" و یا "اعدام باید گردد" درست نیست، زیرا بین آزادی و اعدام هزاران حکم دیگر وجود دارد.

زنگنه با بیان این که در روابط بین‌الملل نیز به خاطر منافع ملی با برخی دوستی می‌کنیم یا از برخی فاصله می‌گیریم تاکید کرد که مسئله اصلی تشخیص این منابع در درازمدت است.

Iran KW27 Total
امضای قرارداد توسعه فاز ۱۱ پارس جنوبی میان ایران و شرکت توتالعکس: IRNA

به گزارش ایلنا، او کلید حل مشکلات کشور را تعقل و فکر کردن خواند و افزود: «بسیاری از چیزها نسبی است، خوبی‌ها و بدی‌ها در کنار هم هستند. لازم نیست حتما با طرف مقابل خود دشمن و یا دوست باشیم. جاهایی که با هم مشترکات داریم کار‌ می‌کنیم و به جلو‌ می‌رویم و جاهایی که اختلاف داریم خیر، برخی مواقع با هم دوستیم و گاهی هم با هم اختلاف داریم.»

بیشتر بخوانید: خامنه‌ای: در هیچ مسئله‌ای نمی‌توان با آمریکا مذاکره کرد

رهبر جمهوری اسلامی، علی خامنه‌ای گرچه در مواردی از جمله مذاکرات هسته‌ای به گفت‌وگوی مستقیم ایران و آمریکا تن داده، بارها دشمنی با ایالات متحده را یک اصل خدشه‌ناپذیر سیاست‌خارجی ایران عنوان کرده و مدعی شده که هر گونه نزدیکی و ارتباط با واشنگتن "فقط زمینه ساز نفوذ آشکار و پنهان" غرب خواهد بود.

وزیر نفت در بخش دیگری از سخنانش با انتقاد از اظهارات اغراق‌آمیز نظیر "ثروت‌های بیکران زیرزمینی" ایران می‌گوید او از آنجا که با اعداد و ارقام سر و کار دارد "حرف‌های مبالغه‌آمیز همچون بیکران، عظیم، بسیار زیاد" را‌ نمی‌پذیرد.

توهم ثروتمندی و مقایسه با آمریکا

بیژن زنگنه در توضیح این حرف خود گفته ارزش جمع کل مخازن زیرزمینی ایران به ۱۵ هزار میلیارد دلار‌ نمی‌رسد، و این رقم برابر درآمد سرانه یک سال آمریکا است و بر این اساس "ما ملت ثروتمندی نیستیم، توهم ثروتمندی داریم".

وزیر نفت درباره غیرقابل اتکا بودن درآمدهای نفتی می‌گوید اگر تولید و فروش نفت دو میلیون بشکه در روز هم بیشتر شود درآمد کشور ۱۰۰ هزار میلیارد تومان در سال افزایش می‌یابد که با یک مصوبه افزایش ۲۰ درصدی حقوق "کل پول تمام‌ می‌شود".

او می‌گوید نفت فقط می‌تواند موتور محرک توسعه باشد و برای توسعه پایدار باید در زمینه استفاده از تکنولوژی‌های نو در عرصه‌های مختلف برنامه‌ریزی کرد.

بیشتر بخوانید: نقش نفت در گسترش فساد و استبداد در جمهوری اسلامی

به نظر می‌رسد بخشی از اظهارات وزیر نفت واکنش به تبلیغات گسترده‌ی محافظه‌کاران علیه الگوی جدید قراردادهای نفتی و قرارداد با شرکت فرانسوی توتال باشد که برخی منتقدان آن را مغایر با منافع ملی عنوان می‌کنند.

اسحاق جهانگیری، معاون اول رئیس جمهوری، شنبه ۱۷ تیر ماه در بیست و یکمین همایش روز ملی صنعت و معدن در دفاع از قراردادهای جدید نفتی خاطر نشان کرد که روی این قراردادها یک سال و نیم کار کارشناسی شده و مجلس شورای اسلامی نیز عدم مغایرت آن با قوانین و منافع ملی را تائید کرده است.

جهانگیری در این مراسم یکی از مهم‌ترین پیش‌شرط‌های پیشرفت و تبدیل شدن به قدرت صنعتی را تعامل با جهان خواند و گفت: «یک کشور منزوی نمی‌تواند مدعی شود توسعه صنعتی را پیش می‌برد.»