دیدار بیسابقهی متکی از واشنگتن در آستانه نشست ژنو
۱۳۸۸ مهر ۹, پنجشنبهمنوچهر متکی، وزیر خارجهی ایران، روز چهارشنبه، ۳۰ سپتامبر، در سفری بیسابقه به واشنگتن از دفتر حافظ منافع ایران دیدار کرد. این دفتر در سفارت پاکستان واقع است.
وزارت خارجهی آمریکا ضمن تأیید صدور مجوز به متکی برای ورود به واشنگتن اعلام کرد، قرار نبود که وی در این سفر با مقامهای آمریکایی ملاقات کند.
متکی پیش از آن برای شرکت در نشست سالانهی مجمع عمومی سازمان ملل متحد در نیویورک به سر میبرد.
خبرگزاری آلمان ضمن اعلام این خبر نوشت، سفر متکی ارتباطی با نشست گروه 5+1 با ایران در ژنو سوئیس ندارد. در این نشست که روز پنجشنبه (۱ اکتبر، نهم مهر) انجام خواهد شد نمایندگان آمریکا، بریتانیا، فرانسه، چین و روسیه به همراه آلمان با هیأت مذاکرهکنندهی ایرانی ملاقات خواهند کرد.
فیلیپ کراولی، سخنگوی وزارت خارجهی آمریکا، در بارهی همزمانی سفر منوچهر متکی به واشنگتن و نشست ژنو به خبرگزاری آلمان گفت، در صورتی که این همزمانی «به مسیری سازنده منتهی شود با استقبال آمریکا» مواجه خواهد شد.
امکان دیدار دوجانبهی آمریکا و ایران در نشست ژنو
همزمان خبرگزاری رویترز اعلام کرد، دیپلماتهای شش کشور قدرتمند گروه ۵ +۱ (شامل اعضای دائم شورای امنیت و آلمان) اعلام کردهاند که ملاقات هیأتهای نمایندگی این کشورها با ایران در ژنو سوئیس این فرصت را به دست میدهد تا مذاکراتی «نادر» میان آنها شکل بگیرد.
دیپلماتهای این کشورها ابراز امیدواری کردهاند که ایران در گفتوگویی «سازنده» برای پایان بخشیدن به برنامهی هستهای این کشور شرکتی فعال داشته باشد.
ایران میگوید، برنامهی هستهایاش صلحآمیز است و تا کنون در برابر ۵ قطعنامهی صادر شده از سوی شورای امنیت سازمان ملل ایستادگی کرده است. در این قطعنامهها از جمهوری اسلامی خواسته شده، برنامهی اتمی خود را به حال تعلیق درآورد.
یکی از مقامهای رسمی بلندپایهی آمریکایی به رویتزر گفت، این گفتوگوها روندی «ساختگی» نیست و تنها برای «رفع تکلیف» انجام نمیگیرد. این مقام آمریکایی که خواست نامش فاش نشود اعلام کرد، نشست ژنو این فرصت را به دست میدهد که در حاشیهی گفتوگوها در صورت تمایل «میان هر کدام از کشورهای شرکتکننده با ایران گفتوگویی دوجانبه» صورت بگیرد.
ویلیام برنز، معاون سیاسی وزارت خارجهی آمریکا و رئيس هیأت مذاکرهکنندهی آمریکایی، اظهار داشت، به دنبال گفتوگویی دوجانبه با همتای ایرانی خود، سعید جلیلی، نیست. اما در صورتی که این امکان پیش بیاید با آن مخالفتی نخواهد کرد.
مقامهای ارشد دولت آمریکا میگویند، ایالات متحده قصد ندارد در گفتوگوهای ژنو ایران را به تحریمهای جدید تهدید کند، اما در صورتی که لازم باشد برای اعمال تحریمهای بیشتر علیه این کشور فشار وارد خواهد آورد.
این مقامها میگویند، نمایندگان غربی در ژنو به طور خاص به تحریمها نخواهند پرداخت. اما در عین حال خاطرنشان ساختهاند که گفتوگوها «فعال» خواهند بود و امکان آن وجود دارد که تحریمهای جدیدی توسط شورای امنیت و هماهنگی میان کشورها اعمال شود.
محمود احمدینژاد، رئيسجمهور ایران، روز چهارشنبه، ۳۰ سپتامبر، با اشاره به سه موضوع کلیدی نشست ژنو پیشنهاد تشکیل سه کمیته، شورای نمایندگان و مجمع سران کشورها را ارائه کرده است.
وی پیشنهاد کرد که کمیتهها موضوعات را بررسی کنند، به اتفاق آرا تصمیم بگیرند و آنها را به مجمع نمایندگان کشورها ارجاع دهند. مجمع نمایندگان هم «پس از بررسی و تصویب پیشنهادها آنها را به سران کشورها ارجاع دهند تا بعد از تصویب به تعهدی جمعی تبدیل شده وهمه به دنبال اجرای آن بروند.».
FV/FW