انتقاد البرادعی از ایران در آستانه‌ی مذاکرات ژنو
۱۳۸۸ مهر ۸, چهارشنبه
روز پنجشنبه (اول اکتبر) نمایندگان پنج کشور عضو دائم شورای امنیت و آلمان (گروه ۵+۱) در شهر ژنو با ایران مذاکره خواهند کرد. در این مذاکرات برای نخستین بار نماینده‌ی دولت آمریکا نیز شرکت دارد. ويليام برنز، معاون وزير امور خارجه آمریکا سال گذشته نیز یکبار در لندن در مذاکرات گروه شش با ایران حضور داشت، اما دخالتی در مذاکرات نداشت.
از سوی ایران، سعید جلیلی، دبیر شورای عالی امنیت جمهوری اسلامی به همراه هیئتی در ژنو حاضر می‌شود. نمایندگان دیگر کشورهای غربی و روسیه و چین نیز در سطح معاونان وزارت خارجه است. خاویر سولانا، مسئول سیاست خارجی اتحادیه‌ی اروپا نیز از سوی این اتحادیه در مذاکرات شرکت می‌کند.
انتقاد البرادعی از ایران
در آستانه‌ی مذاکرات ژنو محمد البرادعی، رئیس آژانس بین‌المللی انرژی اتمی گفت، پنهان کردن ساخت مرکز غنی‌سازی جدید توسط ایران نقض مقررات آژانس است. البرادعی که روز چهارشنبه با شبکه‌ی تلویزیونی "سی.ان.ان هند" گفت‌وگو می‌کرد، افزود، ایران از همان روزی که تصمیم به ساخت مرکز جدید غنی‌سازی اورانیوم گرفت، می‌بایست آژانس را در جریان قرار می‌داد.
ایران روز ۲۱ سپتامبر وجود تاسیسات جدید غنی‌سازی اورانیوم خود را به آژانس اطلاع داد. علی‌اکبر صالحی رئیس سازمان انرژی اتمی ایران گفت، مرکز جدید غنی‌سازی اورانیوم در ۱۰۰ کیلومتری جنوب تهران و در نزدیکی شهر قم قرار دارد. بنابه ارزیابی دولت‌های غربی ایران سه سال پس از آغاز ساخت این مرکز، وجود آن را به آژانس اطلاع داده است. بنا به گفته‌ی البرادعی تاخیر در اعلام ساخت این مرکز به آژانس، ضربه‌ای به مقررات آژانس و همکاری شفاف با این سازمان و تلاش برای اعتمادسازی نسبت به برنامه اتمی ایران بود.
تاسیسات پیشرفته
ایران می‌گوید که در مرکز جدید نیز همانند نظنز، اورانیوم برای هدف‌های صلح‌آمیز غنی‌سازی خواهد شد و این کشور موظف نبوده است که ساخت آن را به آژانس اطلاع دهد. دیپلمات‌های غربی می‌گویند تاسیسات جدید غنی‌سازی ایران در دل کوه‌هایی در نزدیکی شهر قم است که از سوی سپاه پاسداران ایران کنترل می‌شود. این تاسیسات بسیار پیشرفته و برای نصب ۳ هزار سانتریفوژ ساخته شده است.
روزنامه‌ی آمریکایی "نیویورک تایمز" نوشته است، سازمان‌های اطلاعاتی آمریکا مدت‌هاست که از وجود و روند ساخت این پروژه مطلع هستند و دولت آمریکا این اواخر اطلاعاتی را نیز در اختیار دیگر هم‌پیمانان غربی خود قرار داده بود. گفته می‌شود ایران زمانی تصمیم گرفت آژانس را از وجود این تاسیسات مطلع کند که آمریکا قصد افشای آن را داشت.
رابرت گیتس وزیر دفاع آمریکا روز شنبه به شبکه‌ی تلویزیونی ABC آمریکا گفت که اعلام وجود مرکز دوم غنی‌سازی اورانیوم، نشان‌دهنده آن است که ایران تاسیسات هسته‌ای اعلام نشده‌ای داشته. به گفته‌ی وزیر دفاع آمریکا اگر برنامه‌ی اتمی ایران هدف‌های صلح‌آمیز دارد، چرا از هنگام شروع ساخت مرکز جدید آن را به آژانس اطلاع نداده است.
احمدی‌نژاد نگران مسائل جهان است
در حالی که نمایندگان پنج کشور عضو دائم شورای امنیت و آلمان برای مذاکره درباره‌ی برنامه‌ی اتمی ایران، که به گفته‌ی آنها اهداف مشکوکی دارد به ژنو می‌روند، محمود احمدی‌نژاد روز چهارشنبه در تهران به خبرنگاران گفت، مذاکرات ژنو براساس بسته‌ی پیشنهادی ایران است.
احمدی‌نژاد گفت: «چالش‌های سنگینی در حوزه‌های اقتصادی، امنیتی و تنظیم روابط بین‌الملل ایجاد شده که همه تحت تاثیر آن هستیم.» وی افزود: «بسته‌ی پیشنهادی ما مبتنی بر سازماندهی گفت وگوی جامع برای همکاری و مشارکت عمومی جهت رفع این چالش‌ها و حل مسایل برآمده این چالش اصلی است.»
احمدی‌نژاد انتقادهای بین‌المللی از ایران به خاطر مخفی نگاه داشتن ساخت مرکز جدید هسته‌ای خود را "جنجال تبلیغاتی" نامید. احمدی‌نژاد گفت: «ما خودمان به آژانس اعلام کردیم و من در نیویورک اعلام کردم که یک عده چه‌کاره هستند که بیایند برای ما تعیین تکلیف کنند.»
کشورهای غربی ایران را متهم می‌کنند که زیر پوشش پروژه‌ی تولید انرژی هسته‌ای، برای ساخت سلاح اتمی تلاش می‌کند. ایران به موازات برنامه‌ی هسته‌ای خود، یک پروژه‌ی تولید و توسعه‌ی موشک‌های کوتاه و میان‌برد نیز دنبال می‌کند که به اعتقاد غربی‌ها، دست‌کم بخشی از این پروژه در پیوند با برنامه‌ی تولید سلاح هسته‌ای قرار دارد.
رهبران کشورهای غربی تهدید کرده‌اند که اگر مذاکرات ژنو به نتایج رضایت‌بخشی نرسد تحریم‌های گسترده و شدیدی را علیه ایران به‌کار خواهند بست.