1. پرش به گزارش
  2. پرش به منوی اصلی
  3. پرش به دیگر صفحات دویچه وله

جناح‌های سیاسی ایران و بازار پرنوسان انتخابات ریاست جمهوری

پ۱۳۸۷ آبان ۲۱, سه‌شنبه

بازار دهمین دوره انتخابات ریاست جمهوری ایران هر روز گرم‌تر می‌شود. با وجود تأکید رهبر جمهوری اسلامی مبنی بر پرهیز از تبلیغات زودهنگام انتخاباتی، کمتر خبرگزاری و روزنامه‌ای است که هر روز، خبری از کشمکش جناح‌ها منتشر نکند.

https://p.dw.com/p/Frtj
طرح از هادی حیدری
طرح از هادی حیدری

حساسیت دهمین دوره انتخابات ریاست جمهوری در ایران از چنان اهمیتی برخوردار شده که گاهی از آن به عنوان انتخابات «سرنوشت‌ساز» یاد می‌شود. انتخاباتی که از مدت‌ها قبل یارکشی‌های علنی و غیرعلنی در آن آغاز شده و هر چه به برگزاری نزدیک‌تر می‌شود بر حساسیت‌های آن افزوده می‌گردد. انتخاباتی که تا کنون مهدی کروبی، دبیرکل حزب اعتماد ملی و رئیس مجلس ششم، رسما نامزدی خود را در آن اعلام کرده و کسانی هم‌چون محمد هاشمی رفسنجانی، رئیس سابق صدا و سیما و عضو مجمع تشخیص مصلحت نظام و مصطفی پورمحمدی، وزیر کشور سابق کابینه محمود احمدی نژاد و رئیس کنونی سازمان بازرسی کل کشور، امکان نامزدی خود را در آن رد نکرده‌اند.

در این میان هر از چندگاهی اخباری از قول منتقدان اصلاح‌طلبان منتشر می‌شود که نامزدهای این جناح توان رقابت با نامزد اصولگرایان در عرصه انتخابات سال ۱۳۸۸ را ندارند و کاندیدای معرفی‌شده از این جناح یا در شورای نگهبان رد صلاحیت می‌شود یا مردم به آنها اقبالی نشان نمی‌دهند. در مقابل اصلاح‌طلبان ادعا می‌کنند که جریان اصلاحات از مقبولیت لازم برخوردار است و تنها سیاست‌های این جناح، ایران را از «بحران‌های کنونی» خواهد رهانید.

حمایت قاطع از احمدی‌نژاد

روزنامه کیهان در سرمقاله روز سه‌شنبه (۲۱ آبان) تحت عنوان "چرا احمدی‌نژاد؟" به دفاع تمام‌عیار از سیاست‌های دولت نهم و شخص احمدی‌نژاد می‌پردازد و او را شایسته‌ترین فرد برای ریاست‌جمهوری در دوره آینده معرفی می‌کند و گروهی از اصلاح‌طلبان هم ادعا می‌کنند که تنها خاتمی است که می‌تواند با محبوبیت خود توده‌ها را به حرکت درآورد و کشور را از منجلابی برهاند که آنان از عملکرد دولت نهم ترسیم می‌کنند.

به نقل از حسین مرعشی، سخنگوی حزب کارگزاران سازندگی، از شورای پنج نفره اصلاح‌طلبان سخن به میان می‌آید که در آینده‌ای نزدیک فعالیت خود را آغاز خواهد کرد و به انتخاب فرد اصلح خواهد پرداخت و در جایی دیگر اخباری در مورد ابتکار ناطق نوری برای تشکیل "شورای داوری اصولگرایان" مطرح می‌شود، شورایی که به ادعای منتشرکنندگان این خبر علی لاریجانی، مهدی مهدوی کنی، محمد یزدی، اکبر هاشمی رفسنجانی و محمد ناطق نوری، اعضای آن هستند. شورایی که باهنر، نایب رئیس دوم مجلس و از اعضای بانفوذ جناح موسوم به اصولگرا، از وجود آن ابراز بی‌اطلاعی می‌کند و مدير كل روابط عمومي و بين‌الملل دانشگاه امام صادق، اخبار منتشره در خصوص حضور آيت‌الله مهدوي‌كني در آن‌را بی‌اساس می‌خواند.

برخی رسانه‌ها از قول اسدالله بادامچیان، قائم مقام حزب مؤتلفه اسلامی در طیف اصولگرایان، خبر از امکان ائتلاف اصولگرایان و اصلاح‌طلبان در انتخابات آینده می‌دهند، سپس خود وی، عبور از احمدی‌نژاد و نیز این ائتلاف را تکذیب کرده و «شیوه غیر اخلاقی اصلاح‌طلبان» را «محکوم» می‌کند.

پس از تکذیب بادامچیان، روزنامه کارگزاران با اشاره به این‌که تعدادی از چهره‌های شاخص اصلاح‌طلب احتمال ائتلاف با اصولگرایان را رد كرده بودند، از قول عماد افروغ، نماینده مجلس هفتم و از اصولگرایان منتقد دولت، می‌نویسد: «احتمال ائتلاف بخشی از اصولگرایان با اصلاح‌طلبان در انتخابات وجود دارد» . این روزنامه این سخنان را اظهاراتی می‌داند كه می‌توان آنها را نشان‌دهنده تمایل جریانی در جناح راست برای همكاری با اصلاح‌طلبان دانست.

هر از گاهی خبر از این می‌رسد که بخشی از اصولگرایان و حتی گروه‌هایی که در انتخابات نهم ریاست جمهوری طرفدار احمدی‌نژاد بودند، از وی عبور خواهند کرد و به سراغ چهره دیگری خواهند رفت، از جبهه اصلاح‌طلبان هم خبر می‌رسد که نیروهایی، هم‌چون اعضای دفتر تحکیم وحدت، گزینه عبور از خاتمی و روی‌آوردن به چهره‌هایی هم‌چون عبدالله نوری را مطرح می‌کنند، زیرا به استدلال آنان خاتمی برش لازم برای به کرسی نشاندن برنامه‌های خود را ندارد.

کشمکش‌ها، انتقادها، مطرح کردن‌‌ها و تکذیب کردن‌ها تقریبا روزی نیست که عنوان خبری خبرگزاری‌ها و روزنامه‌ها را به خود اختصاص ندهد و هرچه تاریخ انتخابات پیش‌تر می‌آید، یارکشی‌ها و جناح‌بندی‌ها پرنگ‌تر می‌شود. نکته جالب این‌که آیت‌الله خامنه‌ای، رهبر جمهوری اسلامی، که تمام طیف‌های درون نظام، دست‌کم در ظاهر مدعی حرکت در چهارچوب نظرات وی هستند، در روزهای اخیر، جناح‌های مختلف را از ورود زودهنگام به تبلیغات انتخابات آینده ریاست جمهوری، بر حذر داشته و آن‌را موجب منحرف‌شدن ذهن‌ها از مسائل اصلی، رواج برخی بدگویی‌ها و خلاف مصالح ملی دانسته بود.

هم حساسیت انتخابات ریاست‌جمهوری در ایران و هم تدارک نیروهای درون نظام برای سهم‌بری بیشتر از قدرت، ظاهرا مانع از آن است که برای هشدارها و امر و نهی‌های رهبر جمهوری اسلامی، گوش شنوایی پیدا شود. وضعیت حاد سیاسی و اقتصادی این کشور و نگرانی بخش‌هایی از جامعه از رویکردها و کارنامه‌ی دولت نهم، نیز محمل مناسبی برای بحث‌های انتخاباتی فراهم آورده است.

پرش از قسمت در همین زمینه

در همین زمینه