تکذیب ادعای اشتغال‌زایی احمدی‌نژاد توسط مرکز آمار
۱۳۹۲ مرداد ۴, جمعه
محمود احمدی‌نژاد اسفند ماه سال پیش در یک گفت‌وگوی تلویزیونی مدعی شد که دولت طی هفت سال گذشته بیش از ۶ میلیون شغل پایدار ایجاد کرده است.
این اظهارات با واکنش انتقادآمیز بسیاری از کارشناسان روبرو شد که با استناد به آمار رسمی و وضعیت اقتصادی کشور ادعای احمدی‌نژاد را خلاف واقع و باورناپذیر ارزیابی کرده‌اند.
به رغم این، اسدالله عباسی، وزیر تعاون، کار و رفاه اجتماعی شامگاه پنج‌شنبه (۳ مرداد/ ۲۵ ژوئیه) در مراسمی به مناسبت شصتمین سال تاسیس سازمان تامین اجتماعی گفت: «در دولت‌های نهم و دهم ۷ میلیون و ۵۰۰ هزار شغل و فرصت شغلی ایجاد شده است.»
افزایش بیکاری در دوره احمدی‌نژاد
بر اساس تازه‌ترین گزارش مرکز آمار ایران از وضعیت اشتغال در کشور، که متن آن روز جمعه ۴ مرداد منتشر شد، ارقامی که دولت در مورد اشتغال ارائه می‌کند هیچ تناسبی با واقعیت ندارد و کاملا خلاف آن است.
مطابق این گزارش متوسط میزان بیکاری در سال ۸۴ و زمان به قدرت رسیدن محمود احمدی‌نژاد، ۵ /۱۱ درصد بوده و در پایان سال ۹۱ به ۲ /۱۲ درصد رسیده است.
در دولت‌های نهم و دهم تنها در سال‌های ۸۶ و ۸۷ میزان بیکاری اندکی کاهش پیدا کرده اما هیچ‌گاه به کمتر از ده درصد نرسیده است.
دادهای رسمی مرکز آمار نشان می‌دهد که هر سال بین ۱ میلیون تا ۱ میلیون و ۲۰۰ هزار نفر وارد بازار کار می‌شوند. ظاهرا همین ارقام، بدون در نظر گرفتن تعداد کسانی که بیکار یا بازنشسته می‌شوند مبنای ادعاهای دولت بوده است.
تعداد کل بیکاران در سال ۸۴ اندکی بیش از ۲ میلیون و ۶۴۰ هزار نفر بوده و در سال ۹۱ به مرز سه میلیون نفر رسیده است. در این فاصله تعداد بیکاران حدود ۳۴ هزار نفر بیشتر شده است.
کمترین اشتغال‌زایی در نیم قرن اخیر
در کنار آمار رسمی مرکز آمار ایران، که نادرستی ادعای دولت در زمینه‌ی اشتغال را آشکار می‌کند دیگر شاخص‌ها، از جمله میزان تورم و رشد اقتصادی نیز بر این امر صحه می‌گذارند.
مسعود نیلی، از اقتصاددانان برجسته ایران، ۲۷ فروردین ۹۲ در یک برنامه تلویزیونی با ارائه نمودارهایی از وضعیت اشتغال، نشان داد میزان اشتغال‌زایی در دوران احمدی‌نژاد کمتر از تمام دولت‌ها در پنجاه سال گذشته بوده است.
نیلی با استناد به آمار رسمی میزان "اشتغال خالص" در دوره‌ی احمدی‌نژاد را حداکثر سالی ۱۴ هزار و ۲۰۰ نفر اعلام کرد. منظور از این اصطلاح تعداد شغل‌های ایجاد شده با در نظر گرفتن افراد بیکار شده است.
اسماعیل جلیلی، عضو کمیسیون برنامه و بودجه مجلس در واکنش به سخنان اسفند ماه احمدی‌نژاد به خبرگزاری مهر گفته بود: «واقعیت این است که روند اشتغال در کشور به سمتی بوده که با تعطیلی کارخانجات و واحدهای تولیدی شاهد بیکار شدن شاغلان هستیم و این به نرخ بیکاری موجود می‌افزاید.»
دو سال پیاپی، رشد اقتصادی منفی
کارشناسان رشد اقتصادی و کاهش تورم را لازمه‌ی افزایش اشتغال و واردات بی‌رویه را از عوامل رکود تولید داخلی و افزایش بیکاری می‌دانند.
حسن روحانی، رئیس جمهور منتخب، ۲۳ تیر در دیدار با نمایندگان مجلس تاکید کرد که برای نخستین بار پس از دوران جنگ ایران و عراق "در دو سال متوالی، رشد اقتصادی ما منفی است."
روحانی می‌گوید که "این برای اولین بار است که در کنار رشد اقتصادی منفی، کشور با تورم ۴۲ درصدی و بیکاری مواجه است." او با استناد به آمار رسمی و همصدا با بسیاری از اقتصاددانان، میزان اشتغال‌زایی در سال‌های اخیر را حداکثر سالی ۱۴ هزار نفر اعلام کرد.
محمود جام‌ساز، کارشناس اقتصادی می‌پرسد: «در دوران اصلاحات که متوسط رشد اقتصادی کمی بیشتر از ۵ درصد بود رقم اشتغال ایجاد شده بین ۶۰۰ تا ۶۵۰ هزار نفر در سال گزارش می‌شد. پس چگونه ممکن است با رشد اقتصادی بسیار پایین در ۸ سال گذشته، به خصوص در سال‌های ۹۰ و ۹۱ که کشور از رشد اقتصادی منفی برخوردار بوده است سالانه بیش از یک میلیون شغل ایجاد شود؟»
وعده روحانی برای بیان آنچه تحویل گرفته
جام‌ساز ۲۹ تیرماه به خبرگزاری ایلنا گفت: «بسیاری از واحدهای تولیدی در رقابت با کالاهای وارداتی از نفس افتاده‌اند و به واسطه عدم پرداخت سهم ۳۰ درصدی بخش تولید از محل درآمد قانون هدفمندی یارانه‌ها، هزینه‌شان افزایش پیدا کرده و بسیاری از کارگرانشان اخراج و تعدیل شده‌اند.»
اظهارات روحانی در مورد بیکاری با انتقاد برخی از رسانه‌های اصولگرا و حامی دولت روبرو شد. در روزهای گذشته و با انتشار گزارش‌های گوناگون از سوی منابع و نهادهای معتبر، واقعیت اوضاع بحرانی اقتصادی ایران آشکارتر می‌شود.
مطابق تازه‌ترین گزارش بانک مرکزی از شاخص بهای کالاها و خدمات مصرفی در مناطق شهری ایران، میزان تورم در خرداد ماه ۹۲ نسبت به ماه مشابه در سال پیش بیش از ۴۵ درصد بوده است.
خبرگزاری مهر پنج‌شنبه (۳ مرداد) به نقل از این گزارش نوشت بهای مواد گروه "خوراکی‌ها و آشامیدنی‌ها" در این فاصله زمانی بیش از ۵۶ درصد افزایش داشته است.
حسن روحانی وعده داده که طی ۱۰۰ روز نخست تحویل گرفتن دولت اعلام کند که "چه چیزی تحویل گرفته و راه‌حل را چگونه می‌بیند." مراسم تحلیف روحانی ۱۳ مرداد برگزار می‌شود.