تنشزدایی در روابط ایران و آمریکا کلید حل مسئلهی افغانستان
۱۳۸۷ بهمن ۱۰, پنجشنبهرسانههای بینالمللی پاسخهای مقامات جمهوری اسلامی به پیامهای آشتیجویانهی آمریکا را "سرد"، "فاصلهگیرانه" و "محتاطانه" توصیف کردهاند. تلقی عمومی این است که جمهوری اسلامی، اگر اشتیاقی هم داشته باشد، ترجیح میدهد آن را بپوشاند و خود را خونسرد نشان دهد.
خبرگزاریها سخنان دیروز احمدینژاد در کرمانشاه را بازتاب دادند. رئیس جمهور اسلامی در این سخنان خواهان "عذرخواهی" آمریکا شد و گفت که آمریکا نباید همچون دوران بوش با دیگران با لحن مقتدارانه سخن گوید.
رها کردن کشتی ایرانی
به گزارش رویترز، یک کشتی ایرانی که راهی سوریه بوده است، در هفتهی گذشته توسط واحدی از نیروی دریایی آمریکا بازرسی شده است. نظامیان آمریکایی در کشتی، محمولهی تسلیحاتی یافتهاند، اما گذاشتهاند که کشتی به راه خود ادامه دهد. آنان، این ظن را پی نگرفتهاند که ممکن است مقصد نهایی سلاحها غزه و دریافتکنندهی آنها حماس باشد. علت این امر، فقدان مجوز صریح قانونی برای ضبط سلاحها اعلام شده است.
نگرانی وزیر دفاع آمریکا
رابرت گیتس، وزیر دفاع آمریکا در سخنانی در مجلس سنا، جمهوری اسلامی را متهم به انجام "فعالیتهای خرابکارانه" در آمریکای لاتین کرده است. گیتس در حاشیهی سخنانش در مورد تمرینهای نظامی مشترک روسیه و ونزوئلا در دریای کارائیب به نقش ایران در آمریکای جنوبی پرداخته است.
گیتس گفته است که جمهوری اسلامی در مناطق مختلفی از آمریکای لاتین حضور یافته و از طریق مراکزی که ایجاد کرده است، در امور داخلی کشورها دخالت میکند.
نقش ایران برای برقراری صلح در افغانستان
رابرت گیتس، اولویت استراتژیک دولت آمریکا را حل مشکل طالبان و برقراری صلح در افغانستان میداند. او در روز ۲۷ ژانویه در برابر کمیسیون نیروهای مسلح سنای آمریکا تاکید ویژه بر موضوع افغانستان را بیان کرده است.
خبرگزاری فرانسه در گزارشی نوشته است که نظر دریاسالار مایکل مولن (Michael Mullen)، رئیس ستاد مشترک نیروهای مسلح آمریکا، ژنرال دیوید پتریوس، فرماندهی نیروهای آمریکایی در خاور نزدیک و آسیای مرکزی و همچنین دبیر کل ناتو، ژنرال یاب دو هوب شفر (Jaap de Hoop Scheffer) این است که یکی از شرطهای برقراری صلح در افغانستان تنشزدایی با ایران است.
کسانی که این ارزیابی را دارند، بر این نکته تأکید میکنند که حکومت شیعی ایران، خود بسیار نگران فعالیتهای طالبان است و در کوبیدن این جریان با آمریکا اشتراک منافع دارد. دریاسالار مولن در این مورد گفته است که از بسیاری جهات نباید روی ایران حسابی باز کرد، اما «در این مورد منافع دوجانبهای وجود دارد که ممکن است امکاناتی ایجاد کند.»
بهرهگیری از الگوی عراق
آمریکا پیشتر در مورد عراق به این نتیجه رسید که لازم است ایران را هم در روند صلح شرکت دهد. دیدارهای نمایندگان دو کشور بر اساس این ایده صورت گرفت. هر چند تماسها پیاپی نبودند و بر خلاف انتظار آغازین، ارتقای سطح نیافتند، اما باعث شدند این تلقی ایجاد شود که ایران و آمریکا در برقراری آرامش در عراق منافعی مشترکی دارند و به همین خاطر آمادهاند، با وجود همهی اختلافها، پشت میز مذاکره بنشینند.
به نظر میرسد که آمریکا میخواهد در افغانستان نیز ایدهی مشابهی را پی گیرد. اتحادیهی اروپا از این امر استقبال میکند. در اروپا این نظر حاکم است که بایستی به نقش ایران برای برقراری ثبات در آسیای مرکزی توجه کرد. در نشست مشترک اتحادیهی اروپا و کشورهای آسیای مرکزی در ماه دسامبر گذشته ایران حضور نداشت. قرار است در نشستی که در بهار امسال برگزار میشود و باز هدفش بررسی اوضاع افغانستان است، از ایران نیز دعوت شود.