تندیس مناقشه‌برانگیز کارل مارکس به زادگاه او رسید

از آغاز سده نوزدهم روند صنعتی شدن در آلمان شتاب گرفت: در این فرایند طبقه کارگر به فقری فزاینده درغلتید و صاحبان کارخانه‌ها به ثروتی روزافزون دست یافتند. در این دوران بود که در ۵ مه ۱۸۱۸ کارل مارکس در شهر تری‌یر (Trier) چشم به جهان گشود.

وضعیت حاکم بر جامعه‌‌ی آن روزگار کارل مارکس را به منتقد مصمم نظام سیاسی‌، اقتصادی و اجتماعی حاکم بدل ساخت و آموزه‌ی کمونیسم او می‌بایستی جهان را درنوردد و دگرگون سازد.

به کانال دویچه وله فارسی در تلگرام بپیوندید

"مانیفست کمونیست" که مارکس آن را با مشارکت دوست و هم‌فکرش فریدریش انگلس در سال ۱۸۴۸ به رشته تحریر درآورد، جزو آثاری است که تا امروز بیشترین خواننده را در سطح جهان داشته است.

پنجم ماه مه امسال، دویستمین سالروز تولد این فیلسوف سده نوزدهم است. در این روز قرار است از تندیس ۴متر و ۴۰سانتیمتری مارکس، به وزن ۲،۳ تن، در میدانی در نزدیکی "پورتا نیگرا" پرده‌برداری شود؛ و این هدیه‌ای است از سوی جمهوری خلق چین که امروز سه‌شنبه (۶ مارس / ۱۵ اسفند) وارد شهر تری‌یر شد.

ابراز تردید از سوی شهروندان

این تندیس ساخته‌ی هنرمند چینی "وایشان وو" است که کارل مارکس را در حال تفکر و با یک کت بلند نمایش می‌دهد.

در ماه مارس سال گذشته ۲۰۱۷ شهروندان تری‌یر توانستند بدلی چوبین از این تندیس را به نمایش بگذارند. در کنار مخالفانی از شورای شهر، شهروندانی نیز بودند که می‌بایستی آنها را نسبت به پذیرش این هدیه متقاعد ساخت. تندیسی به این بزرگی که آن را "مگا مارکس" خواندند، برای برخی ساکنان شهر عجیب می‌نمود و انتقادهای شدیدی را برانگیخت، به ویژه که آنها نگران بودند از اینکه تری‌یر تبدیل به زیارتگاه چینی‌ها شود.

بیشتر بخوانید: آثار کارل مارکس در فهرست "حافظه تاریخی بشریت" یونسکو ثبت شد

نماد سرکوب یا نماد انقلاب؟

دو فراکسیون "آلترناتیو برای آلمان" و "دمکرات‌های آزاد" (لیبرال‌ها) در شورای شهر تری‌یر مخالف پذیرفتن این هدیه بودند؛ این در حالی است که دیگر فراکسیون‌های حزبی شورای شهر از این هدیه ابراز خوشحالی می‌کردند. حتا حزب دمکرات مسیحی آلمان کارل مارکس را "فرزند رشید شهر" نامیده بود.

بیشتر بخوانید: حضور "مارکس جوان" در برلیناله

انتقاد از سوی برخی فعالان حقوق بشر و نهادهای دفاع از قربانیان حکومت‌های کمونیستی نیز به گوش می‌رسید. اما بالاخره در اواسط ماه مارس سال گذشته، شورای شهر با رأی اکثریت اعضا، پذیرش این تندیس را تصویب کرد.

در آلمان تندیس‌های مارکس و انگلس هر چند گاه یکبار مناقشه‌هایی را برانگیخته است. مخالفان تندیس‌های عظیم، آنها را نماد سرکوب رژیم‌های کمونیستی می‌دانند. موافقان اما مارکس و انگلس را شخصیت‌های نازدودنی و بزرگ تاریخی می‌شناسند که اندیشه انقلابی آنها تأثیری انکارناپذیر بر تاریخ جهان گذاشته است.