بیاعتنایی سپاهیان به ابلاغیه انتخاباتی خامنهای
۱۳۹۵ مهر ۲۷, سهشنبهسه روز پیش (شنبه ۲۴ مهر) پایگاه اطلاعرسانی رهبر جمهوری اسلامی ابلاغیه علی خامنهای درباره "سیاستهای کلی در انتخابات آینده" را منتشر کرد.
این ابلاغیه شامل ۱۸ بند است و بند شانزدهم آن به فعالیت سیاسی و انتخاباتی نیروهای مسلح و دستگاههای اطلاعاتی و امنیتی مربوط میشود که در سالهای گذشته با انتقادها و اعتراضهای زیادی روبرو بوده است.
مطابق این بند "ورود نیروهای مسلح، قوای سهگانه اعم از وزارتخانهها و دستگاههای تابعه آنها، دستگاههای اطلاعاتی و امنیتی، سازمانها، نهادها و شرکتهای دولتی و نهادهای عمومی در دستهبندیهای سیاسی و جناحی انتخاباتی و جانبداری از داوطلبان" ممنوع است.
این ابلاغیه با استقبال منتقدان دخالت نظامیان و نیروهای امنیتی در انتخابات روبرو شد. سپاهیان نیز به ظاهر خود را مطیع خامنهای نشان میدهند اما بر ادامه دخالت در سیاست تاکید میکنند.
بیشتر بخوانید: خامنهای نیروهای نظامی و اطلاعاتی و امنیتی را از ورود به دستهبندیهای سیاسی منع کرد
بیان معیارها توسط سپاه
سردار رسول سناییراد، معاون سیاسی سپاه پاسداران میگوید سپاه از ابلاغ سیاستهای کلی انتخابات استقبال میکند و بند ۱۶ "به این معنا نیست که الزاما پیش از ابلاغ این سیاستها، مسئلهای یا تخلفی صورت گرفته باشد."
او دوشنبه ۲۶ مهر در گفتوگو با خبر گزاری ایسنا تاکید کرد که باید بین فعالیت و دخالت سیاسی با تبیین و روشنگری تمایز قائل شد و مرز میان آنها را مشخص کرد.
سناییراد با بیان این که "نیروهای مسلح باید جریانشناس، حزبشناس، گروهشناس و شخصیتشناس باشند" گفت: «چنانچه احیانا تبیین یا روشنگری صورت بگیرد هیچگاه به معنای مداخله و ورود به دستهبندیهای سیاسی نیست.»
معاون سیاسی سپاه با ابراز ناخشنودی از توجه زیاد رسانهها به بند ۱۶ میگوید در سیاستهای کلی انتخابات نیروهای مسلح از روشنگری و بیان معیارها منع نشدهاند.
او گفت: «اینکه رسانهها فقط به بحث منع ورود نیروهای مسلح به انتخابات پرداختهاند خود یک نوع القا در جامعه ایجاد میکند و در ذهن مخاطب اینگونه مینشیند که نکند در گذشته اتفاقی افتاده است؛ این در حالی است که این ممنوعیت برای کلیه مجموعههایی است که از بیتالمال ارتزاق میکنند و به نوعی اعتبار حقیقی آنها از کلیت نظام است.»
بیشتر بخوانید: دفاع از فعالیتهای اقتصادی سپاه به نام "صیانت از انقلاب"
دفاع از دخالت سپاه در همه عرصهها
مسئله دخالت سپاه پاسداران، نیروهای بسیج و دستگاههای امنیتی و اطلاعاتی در انتخابات به ویژه پس از جنبش اعتراضی به نتایج اعلام شده انتخابات سال ۸۸ از سوی بسیاری از شخصیتهای سیاسی حکومتی نیز مطرح شده و برخی فرماندهان سپاه به آن اعتراف کردهاند.
علی سعیدی، نماینده ولی فقیه در سپاه نیز ادعا میکند که در مسائل سیاسی از سپاه توقع میرود موضع خود را اعلام کند زیرا به زعم او "فعالیت سیاسی جزء ذات سپاه است".
سعیدی در گفتوگو با خبرگزاری فارس به صراحت از دخالت سپاه در تمام عرصهها حمایت کرد: «سپاه نسبت به مسائل اطلاعاتی معین وزارت اطلاعات است. نسبت به مسائل سختافزاری هم معین ارتش است. نسبت به مسائل امنیتی معین ناجاست. سپاه نسبت به مسائل فرهنگی معین سازمان تبلیغات و نهادهای فرهنگی است. یعنی اگر مسائل کشور را تقسیم کنیم به مسائل امنیتی، نظامی، فرهنگی و حتی اقتصادی سپاه نسبت به همه اینها نقش معین را دارد.»
او در بخش دیگری از سخنانش از سنگاندازی در مسیر کار دولت پشتیبانی کرد و مدعی شد چون دولت مایل به ارتباط گرفتن با آمریکاست سپاهیان "با اینها درگیر هستند".
بیشتر بخوانید: انتشار ویدئویی از سردار جعفری در مورد "جمعکردن ماجرای انتخابات ۸۸"
تردید درباره تاثیر ابلاغیه
علی مطهری، نایب رئیس مجلس شورای اسلامی که بارها از دخالت نظامیان در عرصههای مختلف انتقاد کرده تصریح میکند، موضوع دخالت نظامیان در سیاست موضوعی است که پیش از این نیز بارها مورد بحث و اختلافنظر بوده و "در مورد مرز بین فعالیت فردی و سیاسی و حزبی نیروهای نظامی مناقشه وجود داشته است".
او سهشنبه، ۲۷ مهر، با تاکید بر این که نظامیان نباید مانند یک حزب رفتار کنند به سایت "عصر ایران" گفت: «نیروی مسلح همین طور نباید مانند یک دستگاه اقتصادی عمل کند. تمرکز قدرت نظامی و سیاسی و اقتصادی و رسانهای در یک نهاد به صلاح کشور نیست و آینده انقلاب اسلامی را تهدید میکند.»
رئیس جمهور حسن روحانی نیز زمانی به طور تلویحی سپاه را به فساد مالی متهم کرد و زمان دیگری نظامیان را از برخورد حزبی و جناحی بر حذر داشت.
ظاهرا سابقه دخالت نظامیان در عرصههای مختلف و اظهارات صریح فرماندهان و شخصیتهای مهم سپاه در توجیه این دخالتها، دولت را در موثر بودن ابلاغیهی خامنهای مردد کرده است.
محمد باقر نوبخت، سخنگوی دولت یازدهم در نشست خبری ۲۷ مهرماه خود تنها ابراز امیدواری کرد که "مخاطبین سیاستهای ابلاغی، از فرامین رهبری اطاعت کنند".