بودجه سال ۹۱ دست‌کم ۵۴ هزار میلیارد تومان کسری دارد
۱۳۹۱ آبان ۱۵, دوشنبه
رئیس کمیسیون برنامه و بودجه مجلس، غلام‌رضا مصباحی مقدم روز دوشنبه ۱۵ آبان، با تصحیح برآوردهای هفته‌ی گذشته‌ی خود، "رقم دقیق کسری بودجه دولت در سال جاری" را ۵۴ هزار میلیارد تومان پیش‌بینی کرد.
مصباحی مقدم در گفتگو با خبرگزاری مهر گفته است کسری ۷۴ هزار میلیاردی تومانی بودجه که پنجشنبه گذشته از قول او نقل شده نادقیق بوده است. او پیشتر گفته بود از کل بودجه‌ی ۱۶۴ هزار میلیاردی تومانی سال ۹۱ دولت قادر به تحقق حدود ۴۵ درصد آن نخواهد بود.
تورم‌زا بودن تدبیرهای تامین کسری بودجه
کارشناسان معتقدند امکانات دولت برای تامین کسری بودجه بسیار محدود است و راه‌های پیش‌رو پیامدهای ناگواری برای وضعیت اقتصادی کشور خواهد داشت. بنابر گزارش‌ها بودجه سال ۹۰ نیز ۴۰ هزار میلیارد تومان کسری داشته که برنامه‌های دولت برای جبران آن به افزایش نقدینگی و تورم منجر شده است.
مهدی تقوی استاد دانشگاه و کارشناس مسائل اقتصادی به سایت خبری فرارو می‌گوید، دولت برای جبران این میزان کسری بودجه سه راه اصلی دارد. او می‌افزاید، کاهش هزینه‌های دولت و افزایش مالیات از جمله‌ی این راه‌ها هستند.
به گفته‌ی تقوی راه دیگر دولت "چاپ اوراق قرضه یا انتشار بیشتر پول" است. سایت فرارو نوشت، تقوی "با توجه به تورم‌زا بودن استقراض دولت از بانک مرکزی از طریق چاپ اسکناس، این راه را در شرایط کنونی گزینه مناسبی ندانست".
بار پروژه‌های ناتمام بر دوش دولت‌های بعدی
عمر دولت دهم خرداد سال ۹۲ به پایان می‌رسد. به این ترتیب عدم تحقق بودجه به ویژه‌در بخش برنامه‌های عمرانی انبوهی از طرح‌های ناتمام و بدهی بر دوش دولت‌های بعدی می‌گذارد. بودجه عمرانی سال جاری ۳۷ هزار میلیارد تومان تعریف شده است.
رئیس کمیسیون برنامه و بودجه به خبرگزاری مهر می‌گوید: «با توجه به شرایط موجود، پیش‌بینی می‌شود تا پایان سال تنها ۱۰ هزار میلیارد تومان از کل بودجه عمرانی کشور تحقق یابد.»
سایت فرارو ۱۵ آبان از قول حسین راغفر، کارشناس مسائل اقتصادی نوشت: «این کمبود بودجه بر دولت‌های آینده از طریق پروژه‌های ناتمام دولت دهم تاثیر می‌گذارد.»
حسین راغفر می‌گوید: «دولت در این شرایط یا موفق به انجام پروژه‌های متعهد شده نخواهد شد و یا آن را به طور ناقص اجرا خواهد کرد. تکمیل این پروژه‌ها به عهده دولت بعدی خواهد بود. دولت بعدی به شدت به منابع اعتباری محتاج خواهد بود.»
خطر "رکود عمیق‌تر" در اقتصاد کشور
سقوط بی‌سابقه ارزش ریال در برابر ارزهای معتبر خارجی باعث شده که شهروندان از اوراق قرضه دولتی زیاد استقبال نکنند. به گفته‌ی راغفر استفاده از امکانات مالی بانک‌ها نیز مشکل‌آفرین است؛ در این صورت امکان وام‌دهی بانک‌ها کاهش می‌یابد و "اقتصاد ایران در آینده با رکودی عمیق‌تر" روبرو خواهد شد.
صرفه‌جویی در هزینه‌های دولت نیز به نظر مهدی تقوی به فقیرتر شدن قشر متوسط می‌انجامد: «کاهش بودجه جاری دولت تاثیری مستقیم بر درآمد حقوق بگیران دارد. در واقع کسری بودجه جاری منجر به فقیر شدن این بخش از جامعه می‌شود.»
در سال ۹۰ حدود ۲۸ درصد از بودجه عمرانی پیش‌بینی شده محقق نشد و به همین دلیل بسیاری از طرح‌های عمرانی به سرانجام نرسید. مطابق برخی برآوردها، پیش‌بینی اخیر مصباحی‌مقدم خوش‌بینانه است و کسری بودجه عمرانی در سال جاری می‌تواند بیش از ۸۰ درصد باشد.
ناظران معتقدند با این کسری، دولت نه تنها موفق به انجام پروژه‌های جدید، از جمله ساخت و تجهیز بیمارستان‌ها و مدرسه‌ها نخواهد بود که از برنامه‌های قبلی نیز عقب خواهد ماند. این در حالی است که با توجه به میزان افزایش جمعیت، کمبودها در این زمینه هر سال بیشتر می‌شود.