تلاشهایی خُرد برای جلوگیری از تشدید بحرانی کلان
۱۳۹۱ مهر ۲۹, شنبهمحمدرضا مهدویکنی، رئیس مجلس خبرگان، در گفتوگویی با خبرگزاری مهر اظهار داشت که در شرایط سیاسی کنونی باید آرامش را حفظ کرد و نباید به مسائل انتخاباتی به سرعت وارد شد.
این در حالی است که اصولگرایان و برخی محافل سیاسی وابسته به اصلاحطلبان در باره نامزدهای احتمالی دست به تبلیغات گستردهای زدهاند.
مهدویکنی با استناد به سخنان علی خامنهای، رهبر جمهوری اسلامی، در بجنورد گفت: «رهبر معظم انقلاب بر آرامش فضای سیاسی کشور تاکید کردهاند و بنده نمیتوانم بالاتر از سخنان ایشان چیزی بگویم، همه مسئولان و نمایندگان مردم باید به سخنان رهبری گوش دهند.»
وی افزود: «ورود به مباحث انتخابات ریاست جمهوری در کشور زود است و فضا نباید از هم اکنون انتخاباتی شود. در شرایط فعلی باید بر آرامش فضای سیاسی کشور تاکید شود.»
عباسعلی کدخدایی، سخنگوی شورای نگهبان، نیز با اشاره به سخنان رهبر جمهوری اسلامی مبنی بر "حفظ سلامت انتخابات" آتی و حضور احتمالی اصلاحطلبان گفت: «شورای نگهبان در مباحث سیاسی دخالتی نمیکند، اما این شورا بر اساس قانون عمل کرده و وظیفهاش اجرای قانون است.»
کدخدایی تاکید کرد که «بر اساس معیار قانون بررسی صلاحیتها انجام خواهد گرفت و در این موضوع فرد یا گروهها هیچ فرقی با یکدیگر ندارند».
در این میان هنوز روشن نیست که آیا اصلاحطلبان اصولاَ در انتخابات آتی شرکت خواهند کرد یا خیر. هیچیک از گروههای اصلی و شناختهشده اصلاحطلب تا کنون در این باره موضعگیری نکرده است.
آمادگی فلاحیان برای نامزدی انتخابات ریاست جمهوری
در این میان اصولگرایان نامزدهای متعددی را همچون محمدباقر قالیباف، شهردار تهران، علیاکبر ولایتی، مشاور خامنهای، و علی لاریجانی، رئیس مجلس شورای اسلامی، برای انتخابات ریاستجمهوری معرفی کردهاند.
یکی از جدیدترین نامزدهای اصولگریان برای مقام ریاست جمهوری علی فلاحیان، رئیس جبهه اصولگرایان مترقی و نماینده مجلس خبرگان است. وی در مصاحبهای با خبرگزاری مهر گفت: «اگر مردم بخواهند نامزد انتخابات خواهم شد.»
علی فلاحیان به عنوان وزیر سابق اطلاعات جمهوری اسلامی از سوی دادگاهی در آلمان متهم به مشارکت در ترور میکونوس است و حکم بازداشت وی نیز از طرف پلیس بینالملل صادر شده است.
ابهام درباره طرح پرسش از رئیسجمهوری
احمد خاتمی، خطیب نماز جمعه تهران، مدعی شد که «وضع کشور عادی است و بحرانی نیست. مشکلات داریم و خواهیم داشت اما بحرانی نیستیم».
این سخنان در حالی ابراز میشود که اختلافات سیاسی میان دولت احمدینژاد و برخی جناحهای اصولگرا شدت بیسابقهای یافته است. غلامرضا کاتب، سخنگوی کمیسیون برنامه و بودجه، اعلام کرد که بزودی بررسی طرح سؤال از رئیسجمهور درباره مسائل ارزی، واردات خودرو و گندم تشکیل میشود.
طرح پرسش از احمدینژاد در روز جمعه ۱۹ مهر ماه با ۱۰۲ امضا به هیئت رئیسه مجلس تقدیم شد، اما هیئت رئیسه مجلس آن را برای بررسی به کمیسیون برنامه و بودجه ارجاع داد.
گفته میشود که طرح پرسش از احمدینژاد جو ملتهب سیاسی و اقتصادی کشور را تشدید کرده و به اختلافات سیاسی دامن خواهد زد. غلامعلی حداد عادل از فراکسیون اصولگرایان سؤال از رئیسجمهوری را به "صلاح" نمیداند و از احتمال منتفی شدن آن خبر میدهد، در مقابل علی مطهری، از طراحان این پرسش، بر این باور است که شرایط برای سؤال از احمدینژاد فراهم است.
در همین حال دولت با ارسال نامهای، ۴ نمایندهی خود را برای پاسخگویی به مجلس معرفی کرده است. لطفالله فروزنده، معاون پارلمانی رئیسجمهور، شمسالدین حسینی، وزیر اموراقتصاد و دارایی، مهدی غضنفری، وزیر صنعت و تجارت، و صادق خلیلیان، وزیر جهاد کشاورزی، چهار نماینده دولت در مجلس خواهند بود.
مهدوی کنی نیز بدون توصیهای مشخص به نمایندگان مجلس درباره طرح پرسش از احمدینژاد گفت: «در موضوع سوال از رئیسجمهوری نمایندگان مجلس تصمیمگیر اصلی هستند و بنده وکیل نیستم که نظر خاصب بدهم.»
تعمیق بحران اقتصادی
در پی افزایش تحریمهای بینالمللی علیه ایران، بحران اقتصادی نیز شتابی بیشتر به خود گرفته است. تقریباَ اغلب کارشناسان اقتصاد در داخل و خارج از کشور پیرامون بحرانی بودن شرایط مالی و اقتصادی ایران همنظر هستند.
سقوط بیسابقه ارزش ریال در برابر ارزهای خارجی در مدتی کمتر از دو ماه سبب تعطیلی کامل معاملات ارزی شده است. بر اساس آخرین خبرها بهای هر دلار آمریکا حدود ۳۸۰۰ تومان برآورد میشود.
افزایش قیمت برخی کالاهای خوراکی و آشامیدنی در شش سال نخست ریاستجمهوری احمدینژاد بیش از ۲۵۰ درصد بوده است. بر اساس گزارش سایت الف این میزان "شامل گرانیهای بیسابقهی سال جاری نمیشود".
اسدالله عسگراولادی، عضو اتاق بازرگانی و صنایع و معادن ایران، در گفتوگویی با نشریه الکترونیکی "شما" ارگان حزب موتلفه اسلامی اعلام کرد که "در آمد نفتی ایران از ۱۰۰ میلیارد دلار به ۳۰ میلیارد دلار" کاهش یافته که در صورت ادامه وضع موجود "باید جیرهبندی مایحتاج عمومی در کشور را از نو به راه انداخت".
به نظر میرسد که بحران اقتصادی در ایران هرچه بیشتر بر اختلافات سیاسی جناحهای مختلف حکومتی تاثیر نهاده و آن را تبدیل به بحران سیاسی کرده است. معرفی نامزدهای مختلف اصولگرا برای انتخابات ریاستجمهوری و رقابت شدید میان دولت از یکسو و اکثریت مجلس و برخی گروههای اصولگرا از سوی دیگر نشانگر اوجگیری بحران همه جانبه در جمهوری اسلامی است.