برنامهها و حاشیههای سفر هفتم احمدینژاد به نیویورک
۱۳۸۹ شهریور ۲۵, پنجشنبهتا سال ۱۳۸۴ رئیسان جمهوری اسلامی تنها دوبار در مجمع عمومی سازمان ملل متحد شرکت کرده بودند. محمود احمدینژاد، از آن زمان هیچ فرصتی را برای سفر به نیویورک از دست نداده است. او چند روز دیگر برای هفتمین بار به نیویورک میرود تا برای ششمین بار در اجلاس عمومی سازمان ملل شرکت کند. احمدینژاد اردیبهشت سال جاری نیز برای شرکت در نشست بازبینی پیمان منع گسترش سلاحهای هسته راهی ایالات متحده شده بود.
رکورددار سفر به آمریکا
تا سال ۱۳۶۶ ریاست هیات نمایندگی ایران در نشستهای سالیانهی مجمع عمومی سازمان ملل متحد بر عهدهی وزیران خارجه بود. رهبر کنونی جمهوری اسلامی، آیتالله علی خامنهای که آن زمان رئیس جمهور بود برای نخستین بار این سنت را شکست و شخصا عازم نیویورک شد. پس از این سفر وضعیت به شکل سابق ادامه داشت تا سال ۱۳۷۷ که محمد خاتمی با پیشنهاد "گفتگوی تمدنها" در سازمان ملل سخنرانی کرد.
محمود احمدینژاد برخلاف اسلافش در تمام نشستهای شش سال گذشته شخصا حضور یافته است. سفرها و سخنرانیهای او در نیویورک همیشه با جنجالها و حاشیههای فراوانی همراه بوده است. تازهترین نمونه نشست اردیبهشت ۸۹ بود که در سطح معاونان وزارت خارجه برگزار شد و در میان ۱۸۹ کشور شرکتکننده، احمدینژاد تنها رئیس دولت حاضر در آن بود.
"مخدوش کردن اعتبار" احمدینژاد
حامیان و نزدیکان احمدینژاد حاشیهها و جنجالهای سفرهای او به آمریکا را "توطئه دشمنان جمهوری اسلامی" و کار رسانههای خارجی عنوان میکنند که به زعم آنها "معاند" و تحت تاثیر "محافل صهیونیستی" هستند. رجا نیوز، یکی از پایگاههای اصلی اینترنتی حامیان دولت ادعا میکند رسانههای خارجی در آستانهی سفر هفتم احمدینژاد به آمریکا «حاشیهسازیها برای مخدوش کردن اهداف این سفر را گسترش دادهاند».
اشارهی سایت حامیان دولت به اقدامهایی چون ترک سالن هنگام سخنرانی احمدینژاد یا تظاهرات ایرانیان معترض مقابل مقر سازمان ملل است. رجا نیوز همچنین برخی از برنامههای جانبی، از جمله نشست نمایندگان کشورهای ۵+۱ در ارتباط با فعالیتهای هستهای جمهوری اسلامی را بخشی از "توطئههایی" عنوان میکند که به نوشتهی این سایت خبری با هدف «مخدوش کردن اعتبار» احمدینژاد طراحی شده است.
برنامههای "جامع" سفر هفتم
منوچهر متکی، وزیر خارجه جمهوری اسلامی در یک نشست خبری به تشریح برنامههای امسال احمدینژاد در اجلاس عمومی سازمان ملل پرداخت و آنها را "جامع" خواند. پایگاه اطلاع رسانی دولت صبح روز پنجشنبه (۲۵ شهریور / ۱۶ سپتامبر) از قول متکی نوشت، در رأس این برنامهها سخنرانی در اجلاس قرار دارد که احمدینژاد در آن «مناسبات حاکم بر نظام بینالملل را آسیبشناسی خواهد کرد.» چنین سخنانی جزء ثابت پنج سخنرانی قبلی احمدینژاد نیز بوده است.
به گفتهی متکی «برگزاری اجلاسهای منطقهای سه جانبه و چند جانبه و همچنین برگزاری اجلاس وزرای خارجه آسیا با مدیریت ایران» بخشی دیگر از برنامههای هیات ایرانی در نیویورک خواهد بود. وزیر خارجه میگوید «اینگونه نشستها فرصتی است که مواضع ایران به اطلاع جهانیان برسد.»
"دیکتاتور کوچک و بیرحم"
محمود احمدینژاد در سخنرانیهای سالهای گذشته با طرح مسائلی چون "محو اسرائیل" و نفی هولوکاست (کشتار یهودیان در جنگ دوم جهانی) خشم و انتقاد بسیاری را برانگیخت. هنگام سخنرانی سال پیش او بان کی مون دبیرکل سازمان ملل و نمایندگان آمریکا و کشورهای اروپایی سالن را به نشانهی اعتراض ترک کردند. به اعتقاد برخی از ناظران حرفهای تکراری احمدینژاد در مورد "نفی اسرائیل" یا "آمادگی ایران برای ایفای نقش در مدیریت جهان" دیگر زیاد جدی گرفته نمیشود و حساسیتهای سابق را برنمیانگیزد.
تاکنون سران کشورهای مهم جهان کمتر راضی به دیدار و مذاکره با احمدینژاد در نیویورک شدهاند. برخی از برنامههای جنبی هیات جمهوری اسلامی نیز با جنجالهای فراوانی همراه بوده است. یکی از این برنامههای حضور احمدینژاد در دانشگاه کلمبیاست که گفته میشود به اصرار طرف ایرانی صورت گرفت. در این دیدار که سپتامبر ۲۰۰۷ انجام شد رئیس دانشگاه پس از پایان سخنرانی احمدینژاد او را "دیکتاتور کوچک و بیرحم" خواند و سخنانش را به شدت مورد انتقاد قرار داد.
"جنب و جوش" بیشتر در نیویورک
منوچهر متکی پیش بینی میکند «اجلاس امسال سازمان ملل پر جنب و جوشتر از سالیان گذشته باشد.» مطابق خبرهای منتشر شده به نظر میرسد "جنب و جوش" حول مسائل ایران در شصت و پنجمین اجلاس عمومی سازمان ملل واقعا بیشتر باشد، اما بعید است این تحرکها مورد پسند هیات ایرانی نیز قرار گیرد.
بنابر گزارشها سه ماه پس از تصویب چهارمین قطعنامه تحریمی علیه جمهوری اسلامی نمایندگان آمریکا، بریتانیا و فرانسه در شورای امنیت خواستار تشکیل هیاتی شدهاند که بر اجرای این تحریمها نظارت کند. روز گذشته در نیویورک اعلام شد، اعضای شورای امنیت در مورد تشکیل چنین هیاتی به توافق رسیدهاند.
همچنین حامیان "جنبش سبز" در خارج از کشور اعلام کردهاند، حرکتها و تجمعهای اعتراضی که در سالهای گذشته نیز برگزار میشد امسال گستردهتر خواهد بود. به رغم ادعاهای حامیان دولت، سفرهای احمدینژاد به نیویورک در رسانههای داخلی نیز با انتقادهای زیادی روبرو بوده است.
BK/DK